Η αξιοποίηση των μονίμων συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου και η σύνδεσή τους με το σήμερα μέσα από σύγχρονες μουσειακές μεθόδους και εκθέσεις πρώτης γραμμής, ικανές να εγείρουν το ενδιαφέρον των θεατών, όχι μόνον των φιλότεχνων αλλά κυρίως του μεγάλου κοινού που είναι πάντα το ζητούμενο να περάσει τις πόρτες του ανακαινισμένου μουσείου, προτάσσονται από τη Συραγώ Τσιάρα. Η διευθύντρια μαζί με τις/τους συνεργάτιδες/τες της κατάρτισαν ένα πολυσυλλεκτικό, συναρπαστικό πρόγραμμα για την περίοδο 2024-2025 με εξαιρετικές εκθέσεις, ατομικές και ομαδικές, επετειακές και επίκαιρες, που θα «τρέχουν» παράλληλα για να επισκεπτόμαστε ξανά και ξανά το μουσείο, όπως συμβαίνει, εξάλλου, με όλους τους σημαντικούς μουσειακούς οργανισμούς. Φρανθίσκο Γκόγια, Παναγιώτης Τέτσης, Ρωσική Πρωτοπορία, αφιέρωμα στην εικαστική σκηνή και στη γλυπτική αλλά και στο αρχείο της Πινακοθήκης είναι οι διοργανώσεις που ετοιμάζονται πυρετωδώς και αναμένεται να δούμε από τον επόμενο, κιόλας, μήνα. Παράλληλα συνεχίζεται, έως τις αρχές Φεβρουαρίου, η έκθεση «Δημοκρατία» που δεν πρέπει να χάσει κανείς.
Το πρόγραμμα ανακοινώθηκε την Παρασκευή (1/11/24) παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη καθώς δημοσιοποιήθηκε η σπουδαία δωρεά του Ιδρύματος Χανς Αρπ προς την Εθνική Πινακοθήκη. Πρόκειται για 21 προπλάσματα του καλλιτέχνη που υπήρξε πρωτοπόρος και από τους πιο επιδραστικούς του πρώτου μισού του 20ού αιώνα (efsyn.gr «Δωρεά 21 έργων στην Εθνική Πινακοθήκη από το Ιδρυμα Hans Arp»). Ηδη το πρώτο από αυτά τοποθετήθηκε στο φουαγιέ και υποδέχεται τους επισκέπτες.
Μπορεί ο πρώτος ενθουσιασμός να προήλθε από τη σπουδαία δωρεά, ωστόσο το ενδιαφέρον στο αμφιθέατρο της Πινακοθήκης παρέμεινε αμείωτο κατά την παρουσίαση των εκθέσεων που, όπως είπε η κυρία Τσιάρα, «συνδέουν το παρελθόν με το παρόν και έχουν στόχο την ανάπτυξη του κριτικού στοχασμού και τη συναισθηματική καλλιέργεια, τη διεύρυνση της εξωστρέφειας και την περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης της Εθνικής Πινακοθήκης στην Ελλάδα και το εξωτερικό». Ανακοίνωσε, επίσης, ότι κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025 θα εγκαινιαστεί η νέα παρουσίαση της μόνιμης συλλογής στον τρίτο όροφο.
Οι εκθέσεις
● «Τα καπρίτσια» του Φρανθίσκο Γκόγια - Μόνιμη Συλλογή
Ογδόντα χαρακτικά, οξυγραφίες σε χαρτί και ακουατίντα, που χρονολογούνται από το 1797-98, θα παρουσιαστούν μαζί με φωτογραφίες των προπαρασκευαστικών σχεδίων του καλλιτέχνη που, όπως είπε η κ. Τσιάρα, έκανε τομή στην τέχνη, άσκησε ανελέητη κριτική στην ισπανική κοινωνίας του τέλους του 18ου αιώνα και στη διαφθορά της Καθολικής Εκκλησίας. Είναι η πρώτη χαρακτική σειρά του Γκόγια και η μόνη που δημοσιεύτηκε όταν ήταν εν ζωή, στις αρχές του 1799. Η σειρά που έχει στην κατοχή της η Εθνική Πινακοθήκη είναι εκτυπωμένη το 1803 και αγοράστηκε το 1962 από τον τότε διευθυντή της, Μ. Καλλιγά.
Την επιμέλεια έχει η Κατερίνα Ταβαντζή και στη σειρά των χαρακτικών «... ο Γκόγια αντλεί τα θέματά του από την ίδια τη ζωή της εποχής του, εστιάζοντας στις πιο προκλητικές όψεις της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας που τον περιβάλλει... Στηλιτεύει τη ματαιοδοξία και τις υποκριτικές ανθρώπινες σχέσεις, την πορνεία, τη μιζέρια και την αμορφωσιά των απλών ανθρώπων που ζουν σε έναν κόσμο βυθισμένο στις δεισιδαιμονίες και τις μαγικές πρακτικές. Καυτηριάζει την τεμπελιά και τη διαφθορά μιας συντηρητικής και σκοταδιστικής Εκκλησίας που χρησιμοποιεί ως όργανο καθυπόταξης την Ιερά Εξέταση. Χλευάζει θεσμούς σατιρίζοντας την άγνοια και την απληστία γιατρών, δασκάλων και δικαστών, ασκώντας έτσι μια έμμεση κριτική στην εξουσία του Στέμματος». Διάρκεια: Δεκέμβριος 2024-Σεπτέμβριος 2025
● Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος. Θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη
Με κινητήριο μοχλό τα χαρακτικά του Γκόγια, παρουσιάζεται παράλληλα με την έκθεση το θεματικό αφιέρωμα στην ελληνική τέχνη σε επιμέλεια της Συραγώς Τσιάρα. Η ομαδική έκθεση περιλαμβάνει έργα δέκα καλλιτεχνών από όλο το φάσμα των εικαστικών, ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, σχέδιο, animation, performance, και αξιοποιεί το απόθεμα των συλλογών της ΕΠΜΑΣ. Οι καλλιτέχνες από διαφορετικές αφετηρίες εικονίζουν το αλλόκοτο, το υβριδικό και το γκροτέσκο. Συμμετέχουν οι: Αγγελος Αντωνόπουλος, Γιάννης Γαΐτης, Σίλεια Δασκοπούλου, Μαριάννα Ιγνατάκη, Διονύσης Καβαλλιεράτος, Χριστόφορος Κατσαδιώτης, Τάσος Μαντζαβίνος, Μαλβίνα Παναγιωτίδη, Αγγελος Παπαδημητρίου, Φίλιππος Τσιτσόπουλος. Διάρκεια: Δεκέμβριος 2024-Σεπτέμβριος 2025
● Αναδρομική έκθεση, Παναγιώτης Τέτσης - Αίθουσα περιοδικών εκθέσεων «Ιδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός»
Με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ζωγράφου που εξύμνησε το χρώμα, διοργανώνεται η αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στο έργο του, σε επιμέλεια της Εφης Αγαθονίκου. Θα παρουσιαστούν, περίπου, 110 ζωγραφικά έργα και 50 χαρακτικά που προέρχονται από τις δωρεές του Π. Τέτση στην Εθνική Πινακοθήκη, από ιδιωτικές συλλογές καθώς και από συλλογές οργανισμών.
Στόχος της έκθεσης είναι όχι μόνο να παρουσιάσει την καλλιτεχνική πορεία του Τέτση αλλά και να εστιάσει στην ιδιαίτερη ματιά με την οποία, δίνοντας έμφαση στο φως και το χρώμα, πραγματεύεται τα θέματά του. Διάρκεια: Απρίλιος-Σεπτέμβριος 2025
● Η Φάρμα - Εθνική Γλυπτοθήκη, Μόνιμη Συλλογή
Ζώα και πουλιά, φιγούρες οικείες και άλλες λιγότερο γνωστές σε χαρακτηριστικές στάσεις, ρεαλιστικά πλασμένες ή αφαιρετικές, θα συναντήσουν την πανίδα και θα συνομιλήσουν με τους μικρούς και τους μεγάλους φίλους του πάρκου όπου θα στηθεί η έκθεση που επιμελείται η Τώνια Γιαννουδάκη. Θα παρουσιαστούν έργα των: Μπέλλας Ραφτοπούλου, Αντώνη Καραχάλιου, Γιάννη Αντωνιάδη, Νικόλα Δογούλη, ιδιαίτερα, όμως, της Φρόσως Ευθυμιάδη Μενεγάκη η οποία αποτελεί εξαίρεση στην ελληνική γλυπτική καθώς ασχολήθηκε εκτεταμένα με τη ζωοπλαστική. Εναρξη: άνοιξη 2025
● Φύση, Πόλη, Σύμπαν - Εργα από τη συλλογή Κωστάκη του ΜΟΜus - Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης - Αίθουσα περιοδικών εκθέσεων «Ιδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός»
Η έκθεση έχει επετειακό χαρακτήρα καθώς συμπληρώνονται 30 χρόνια από την πρώτη φορά που το ελληνικό κοινό είδε έργα Ρωσικής Πρωτοπορίας μέσα από τη συλλογή Κωστάκη, στην Εθνική Πινακοθήκη τον Δεκέμβριο του 1995 σε επιμέλεια της Αννας Καφέτση. Θα τη συνεπιμεληθούν η Μαρία Τσαντσάνογλου και η Συραγώ Τσιάρα, οι οποίες για πολλά χρόνια εργάστηκαν μαζί για τη μελέτη και την ανάδειξη της συλλογής, μιας από τις σημαντικότερες σε διεθνές επίπεδο.
Η έκθεση θα παρουσιάσει περισσότερα από 250 έργα τέχνης και αντικείμενα αρχείου και θα εστιάσει στις σχέσεις του ανθρώπου με το περιβάλλον του. Εναρξη: Νοέμβριος 2025
● Ιστορίες από το Αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης - Ενδιάμεσος Χώρος
Η έκθεση, που επιμελείται η Ελπινίκη Μεϊντάνη, βασίζεται στην έρευνα που διεξάγει η εικαστικός Νατάσα Μπιζά στο ιστορικό αρχείο της Εθνικής Πινακοθήκης. Η εικαστικός μέσα από την έρευνά της αναγνώρισε και ανέδειξε ενδιαφέρουσες ιστορίες από τις παρυφές της μουσειολογικής και θεσμικής ιστορίας του μουσείου, αλλά και της πολιτιστικής ιστορίας της Ελλάδας. Εναρξη: Οκτώβριος 2025
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας