Σιωπηλή παραίτηση

Για το φαινόμενο της «μεγάλης παραίτησης» έχουν γραφτεί πολλά, ενίοτε αντιφατικά μεταξύ τους. Η επικρατούσα ερμηνεία συνδέει το κύμα αποχώρησης εργαζομένων από τις δουλειές τους, που καταγράφηκε πιο έντονα στις ΗΠΑ και σε αναπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης, με τους καθηλωμένους μισθούς και την έλλειψη ικανοποίησης στο εργασιακό περιβάλλον, σε συνδυασμό με το σοκ της πανδημίας. Η κινητικότητα στο εργασιακό δυναμικό, είτε σε αναζήτηση καλύτερης προοπτικής είτε ως αποτέλεσμα απογοήτευσης και εξάντλησης, έγινε αντικείμενο άρθρων, βιβλίων, ακαδημαϊκών αναλύσεων, ακόμα και αμφισβήτησης του όρου.

Μια εναλλακτική της «μεγάλης παραίτησης» είναι η θεωρία του «great reshuffle», της μεγάλης ανακατάταξης στην αγορά εργασίας, με τομείς όπως οι μεταφορές, οι υπηρεσίες φιλοξενίας και φροντίδας, ακόμα και ο πρωτογενής τομέας να υποστηρίζουν ότι δεν βρίσκουν προσωπικό για να καλύψει τις ανάγκες τους. Παραλλαγή της «μεγάλης» είναι η «σιωπηλή παραίτηση», η τάση να κάνεις το ελάχιστο δυνατό για να κρατήσεις την ούτως ή άλλως κακοπληρωμένη και απαξιωμένη θέση εργασίας σου. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που βρίσκει χώρο έκφρασης σε διαδικτυακά φόρουμ, όπως το reddit, ακόμα και σε βιντεάκια στο tik tok (με το #actyourwage), με αποξενωμένους και απομονωμένους εργαζόμενους (ή τηλε-εργαζόμενους) να ανταλλάσσουν ανώνυμα συμβουλές πώς να κάνουν πράξη το «κοπάνα - λούφα - σαμποτάζ» ή απλώς να κουτσομπολεύουν τα «τοξικά αφεντικά» τους. Ο λάκκος στη φάβα είναι ότι οι δυσαρεστημένοι εργαζόμενοι, όσο παραμένουν σιωπηλοί, έστω και λιγότερο παραγωγικοί, συνεχίζουν να συμφέρουν, τουλάχιστον μέχρι να αντικατασταθούν, αφού δεν διεκδικούν, δεν διαμαρτύρονται, δεν μιλάνε καν με τον διπλανό τους.

Το ερώτημα που έθετε το χθεσινό editorial της «Εφ.Συν.» πώς θα πάμε από τη μεγάλη (αλλά ατομική) «παραίτηση» στη «μεγάλη απαίτηση» για συλλογικές συμβάσεις που θα κατοχυρώνουν ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς, αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, περίθαλψη και ασφάλιση, παραμένει αναπάντητο.