Χασάν Νασράλα: Ο ηγέτης-φάντασμα που διαμόρφωσε τη Χεζμπολάχ και τον Λίβανο

Σε αχαρτογράφητα νερά για ακόμη μια φορά η Μέση Ανατολή, καθώς εφόσον επιβεβαιωθεί η δολοφονία του Χασάν Νασράλα θα σημάνει ένα τέλος εποχής για την περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Ο 64χρονος ηγέτης της Χεζμπολάχ είναι μια κομβική φιγούρα για τις εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών στον Λίβανο και την ευρύτερη περιοχή, ενώ είχε να εμφανιστεί δημόσια εδώ και χρόνια υπό τον φόβο δολοφονίας του.

Τώρα το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι τον σκότωσε στο πλαίσιο της τρομακτικής επιδρομής που πραγματοποίησε την Παρασκευή στη Βηρυτό βάζοντας στο στόχαστρο αρχηγείο της Χεζμπολάχ.

Τα πρώτα βήματα

Ο Χασάν Νασράλα έπαιξε κεντρικό ρόλο στην μετεξέλιξη του σιιτικού κινήματος στην μεγάλη πολιτική και στρατιωτική δύναμη που είναι σήμερα και πρακτικά ελέγχει τον Λίβανο. 

Με ισχυρούς δεσμούς με το Ιράν, υπό την ηγεσία του η Χεζμπολάχ μπόρεσε να παίξει περιφερειακό ρόλο στηρίζοντας τόσο τη Χαμάς όσο και ένοπλα κινήματα στο Ιράκ και την Υεμένη, ενώ αποτελεί εδώ και δεκαετίες ορκισμένο εχθρό του Ισραήλ.

Γεννημένος το 1960 ο Νασράλα μεγάλωσε σε γειτονιά της Βηρυτού, ενώ είχε ενεργό ρόλο στον εμφύλιο του Λιβάνου, ο οποίος ξέσπασε το 1975. Μετά από ένα σύντομο πέρασμα από Ιράκ και την πόλη Νατζάφ, επέστρεψε στο κίνημα Αμάλ προτού ο ίδιος μαζί με άλλους μαχητές φύγει το 1982, λίγο μετά από την εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο ως απάντηση σε  επιθέσεις από Παλαιστίνιους μαχητές.

Η νέα ομάδα με την ονομασία Ισλαμική Αμάλ άρχισε να έχει στενούς δεσμούς με το Ιράκ και τους Φρουρούς της Επανάστασης και εξελίχθηκε σε μια από τις πιο δυναμικές σιιτικές πολιτοφυλακές, προτού μετονομαστεί σε Χεζμπολάχ. 

Η εμφάνιση της Χεζμπολάχ

Το 1985 η Χεζμπολάχ κάνει την πρώτη της επίσημη εμφάνιση ανακοινώνοντας πως οι βασικοί εχθροί της είναι η ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση, ενώ καλούσε στην εξόντωση του Ισραήλ, το οποίο κατηγορούσε ότι έχει καταλάβει μουσουλμανικά εδάφη. Όσο η οργάνωση μεγάλωνε ο Νασράλα ανέβαινε στην ιεραρχία και το 1992, σε ηλικία 32 ετών, γίνεται ο ηγέτης του κινήματος, μετά τη δολοφονία του προκατόχου του από ισραηλινά πυρά.

Μία από τις πρώτες ενέργειες του Χασάν Νασράλα ήταν να πάρει εκδίκηση για τον θάνατο του προκατόχου του Αμπάς αλ Μουσάουι, διατάσσοντας επιθέσεις με ρουκέτες προς το βόρειο Ισραήλ, τη δολοφονία ενός Ισραηλινού αξιωματούχου έξω από την πρεσβεία της χώρας στην Τουρκία και, φυσικά, την επίθεση στην ισραηλινή πρεσβεία στο Μπουένος Άιρες που είχε ως αποτέλεσμα 29 νεκρούς.

Υπό την καθοδήγηση του η Χεζμπολάχ μετατρέπεται από μια πολιτοφυλακή που ιδρύθηκε για να μάχεται κατά ισραηλινών στρατευμάτων σε μια στρατιωτική δύναμη πολύ πιο δυνατή από τον στρατό του Λιβάνου. Έγινε η οργάνωση που παίζει τον πιο σημαντικό ρόλο στην πολιτική σκηνή της χώρας, αλλά και μεγάλη δύναμη στήριξης σε τομείς όπως η Υγεία, η Παιδεία και οι κοινωνικές υπηρεσίες.

Ο Νασράλα κατάφερε και αυτό που θεωρείται ως η πρώτη νίκη των Αράβων κατά του Ισραήλ, την διατήρηση ενός χαμηλής έντασης πολέμου κατά των ισραηλινών δυνάμεων που οδήγησε στην αποχώρησή τους από τον νότιο Λίβανο. 

Η περιοχή παρέμενε ήρεμη έως το 2006 όταν ένα νέο κύμα επιθέσεων μαχητών της Χεζμπολάχ έφερε ισραηλινή αντεπίθεση και εισβολή στον Λίβανο με το Τελ Αβίβ να αποχωρεί ηττημένο μετά από 34 ημέρες σύγκρουσης.

Παρά τη συνεχιζόμενη επιθετική ρητορική προς το Ισραήλ ο Νασράλα άρχισε σταδιακά από το 2009 και μετά να αναδεικνύει το πολιτικό όραμα της Χεζμπολάχ, ενώ το 2013 ανακοίνωσε ότι το κίνημα μπαίνει σε μια νέα φάση στέλνοντας μαχητές να πολεμήσουν στη Συρία με τις δυνάμεις του Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Το 2019 ο Νασράλα εξέφρασε στήριξη στα αιτήματα των πολιτών του Λιβάνου έπειτα από την τεράστια οικονομική κρίση που έφερε μεγάλες διαδηλώσεις κατά της πολιτικής ελίτ, όμως άλλαξε στάση όταν οι διαδηλωτές άρχισαν να απαιτούν πλήρη αλλαγή του πολιτικού συστήματος.

Η 7η Οκτωβρίου 2023

Η νέα έκρηξη βίας στη Μέση Ανατολή μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ και την έναρξη μιας νέας γενοκτονικής επιχείρησης από το Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων έφερε την Χεζμπολάχ ξανά στην πρώτη γραμμή.

Η σιιτική οργάνωση έχει εκτοξεύσει χιλιάδες ρουκέτες κατά του βόρειου Ισραήλ και στα κατεχόμενα υψίπεδα του Γκολάν, ενώ έχει στοχεύσει και στρατιωτικές υποδομές. 

Η τελευταία του δημόσια παρέμβαση ήταν πριν από μερικές ημέρες όταν καταδίκασε την τρομοκρατική ενέργεια του Ισραήλ με την πυροδότηση χιλιάδων εκρηκτικών μηχανισμών μέσα σε βομβητές και άλλες συσκευές. 

Αμέσως μετά το Ισραήλ κλιμάκωσε δραματικά τις επιθέσεις του στον Λίβανο και μέχρι στιγμής ο απολογισμός είναι περισσότεροι από 800 νεκροί.

Μένει, πλέον, να επιβεβαιωθεί από τη Χεζμπολάχ η είδηση του θανάτου του ιστορικού ηγέτη της. 

Τι αλλάζει για τη Χεζμπολάχ

Με την ανησυχία για γενίκευση της σύγκρουσης και επιθετική απάντηση από τη Χεζμπολάχ, αλλά και το Ιράν πολλοί έχουν αρχίσει να κάνουν εκτιμήσεις για την επίπτωση που μπορεί να έχει ο θάνατος του Νασράλα στις επιχειρησιακές δυνατότητες του κινήματος.

Στην πραγματικότητα ο Νασράλα δεν ήταν εκείνος που οργανώνει άμεσα τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, απλά αυτός που έδινε την έγκρισή του.

Η Χεζπολάχ, σύμφωνα με το Al Jazeera, αποτελείται από τουλάχιστον τρία μέρη. Την στρατιωτική πτέρυγα, την πολιτική πτέρυγα και την κοινωνική.

Όποιος αντικαταστήσει τον Νασράλα, εάν όντως είναι νεκρός, θα έχει την ηγεσία και των τριών μερών. 

Την περασμένη εβδομάδα, όμως, το Ισραήλ πραγματοποίησε δολοφονικές επιθέσεις κατά κεντρικών στρατιωτικών ηγετών της οργάνωσης και οι δικές τους απώλειες ίσως να είναι πιο σημαντικές για τη Χεζμπολάχ, καθώς είχαν την εμπειρία και η αντικατάστασή τους θα είναι ένα μεγάλο στοίχημα για το σιιτικό κίνημα.