Εξω από το δίπολο

Δύο χρόνια μετά τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, τη μεγαλύτερη αναγνώριση των τρανς ανθρώπων από το ελληνικό κράτος (όχι όμως από την κοινωνία, εκεί έχουμε πολύ δρόμο ακόμα να διανύσουμε), τα άτομα που βρισκόμαστε εκτός του διπόλου του φύλου είμαστε στην αφάνεια.

Η πραγματικότητα του να μεγαλώνεις ως άτομο εκτός του διπόλου στην Ελλάδα είναι πολύ πιο σύνθετη από αυτό που ο κόσμος μπορεί να νομίζει. Μεγαλώνοντας σε μια κοινωνία στην οποία θα είσαι ή αγόρι ή κορίτσι από τη στιγμή που γεννιέσαι, οι περισσότεροι δεν προβληματίζονται ποτέ σχετικά με το δίπολο αυτό. Για κάποια από εμάς, αυτή η διάζευξη αποτελεί ένα τρομακτικό βάρος, γιατί πολύ απλά δεν είμαστε είτε το ένα είτε το άλλο.

Υπάρχουν άτομα που είναι και τα δυο, υπάρχουν άτομα που δεν είναι τίποτα από τα δυο, υπάρχουν άτομα που το φύλο τους δεν είναι σταθερό. Ετσι κι εγώ. Γνωρίζω πως δεν είμαι ούτε αγόρι ούτε κορίτσι. Μεγαλώνοντας σε ένα «αρσενικό» σώμα, πολλές φορές αυτό χρησιμοποιήθηκε από την κοινωνία για να με περιχαρακώσει ακόμα περισσότερο μέσα στο κουτί «άνδρας» όσον αφορά τη σωματική διάπλαση, το ύψος, τη μυϊκή μάζα και τη δύναμη που τη συνοδεύει, όπως και το πώς χρησιμοποιώ αυτή τη δύναμη – όλα αυτά που μαθαίνει ένα αγόρι από μικρή ηλικία. 

Και πάμε στην ερώτηση του εκατομμυρίου: Πώς μπορεί να εκφραστεί ένα non-binary άτομο στα ελληνικά; Στα ελληνικά, δυστυχώς, έχουμε το αρσενικό και το θηλυκό γένος. Το ουδέτερο είναι τόσο πολύ συνδεδεμένο με αντικείμενα και αρκετά κοντά στο αρσενικό γένος ως προς την κλίση τους, ώστε αποφεύγεται, ενώ θα μπορούσε να χρησιμοποιείται. Εγώ προσωπικά χρησιμοποιώ και το θηλυκό και το αρσενικό εναλλάξ (ενώ στα αγγλικά προτιμώ το they/them). Ξέρω άλλα άτομα που στα ελληνικά προσπαθούν να μη χρησιμοποιούν κανένα γένος – όσο δύσκολο κι αν είναι στην πράξη αυτό. 

Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα εμπέδωσης των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αλλά η άνοδος του εθνικισμού τόσο στη χώρα όσο και παγκόσμια αποτελεί απειλή για ολόκληρη την κοινότητά μας. Αυτό δεν αλλάζει το γεγονός πως βλέπεις όλο και περισσότερα νέα άτομα να αισθάνονται ελεύθερα να κυκλοφορήσουν στον δρόμο όπως πραγματικά θέλουν.

Γιατί ό,τι κι αν συμβεί, υπάρχει πια μια κοινότητα που μπορεί να τα στηρίξει τόσο σε συναισθηματικό όσο και σε νομικό επίπεδο. Πρωτοβουλίες στέγασης ΛΟΑΤΚΙ+ προσφύγων τούς παρέχουν ένα μέρος όπου μπορούν να εκφράσουν τον εαυτό τους για πρώτη φορά, τρανς άτομα είναι πια ορατά στον δημόσιο χώρο. Οσο κι αν θέλουν να μας μειώσουν ή να μας παρουσιάσουν «εχθρούς της κοινωνίας και της οικογένειας», καλά θα κάνουν να μας δεχτούν. Είμαστε εδώ. Θα μείνουμε εδώ.

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο τεύχος «Αόρατη Ιστορία: Διαδρομές, βιώματα, πολιτικές των ΛΟΑΤΚΙ+ στην Ελλάδα», που κυκλοφόρησε με την «Εφ.Συν.» -  Σαββατοκύριακο στις 8 Ιουνίου 2019. Μπορείτε να διαβάσετε τα κείμενα σε ηλεκτρονική μορφή επιλέγοντας το αντίστοιχο λινκ από τον κατάλογο περιεχομένων που ακολουθεί ή να ξεφυλλίσετε και να διαβάσετε ολόκληρο το τεύχος στην εφαρμογή issuu μετά τον κατάλογο περιεχομένων. 

Περιεχόμενα Τεύχους

● Εισαγωγή, σελ. 2

● Νίκος Μυλωνάς (συνέντευξη στο Θεοδόση Γκελτή), Ένας «φίλος της Ντόροθυ» στην Ελλάδα, σελ. 3

● Σόνια, Λεσβίωμα, σελ. 4

● Ι.Κ., Το ζητούμενο είναι το τέλος της ντροπής, σελ. 4

● Αρης Μπατσιούλας, 20th Century Boy, σελ. 5

● Ρηνιώ Συμεωνίδου, Το υπέροχα ποικιλόμορφο φάσμα του βιολογικού φύλου: Ιντερσεξ παιδιά και άνευ όρων αγάπη, σελ. 6

● Ελενα – Ολγα Χρηστίδη, Μεγαλώνοντας σε μια κουίρ οικογένεια τη δεκαετία του ‘90, σελ. 7

● Αννα Κουρουπού, Συγγρού… σελ. 8

● PASSPORT, Καμία ομοφοβική στολή, καμία τρανσφοβική εντολή, καμία ρατσιστική εξουσία, σελ. 9

● Μπέττυ Βακαλίδου, Το τρανς κίνημα όπως το έζησα, σελ. 10

● Θωμάς Ξωμερίτης, Ηρωική έξοδος, δύσκολη ελευθερία, σελ. 11

● Δήμητρα Τζανάκη, Από το 1871 μέχρι το 1950: Γενεαλογία φύλου και σεξουαλικότητας, σελ. 12-13

● Κώστας Γιαννακόπουλος, Μια διάχυτη ομοφυλοφιλία στη μεταπολεμική Ελλάδα, σελ. 14-15

● Θεοδόσης Γκελτής, Από το 1976 μέχρι το 1990, Το κίνημα για την απελευθέρωση της ομοφυλόφιλης επιθυμίας, σελ. 16-18

● Πάολα Ρεβενιώτη (συνέντευξη στο Θεοδόση Γκελτή), Όταν βάζεις τη φούστα δεν την ξαναβγάζεις, σελ. 18

● Χρήστος Ρούσος (συνέντευξη στο Θεοδόση Γκελτή), Στη φυλακή γνώρισα έρωτες που τους λέω κινηματογραφικούς, σελ. 19

● Ειρήνη Πετροπούλου, Από το 1990 μέχρι το 2004: Δράσεις, ορατότητα, συνεργασίες, σελ. 20 – 21

● Νέλη Καούνη, Από το 2005 μέχρι σήμερα: Εκρηξη ακτιβιστικής δραστηριότητας και ενδοσκόπηση, σελ. 22-25

● Λεσβιακή Ομάδα Αθήνας, 18 χρόνια, 700 συναντήσεις, σελ. 26

● Φίλιππος Παγάνης, Σπάζοντας το καλούπι, σελ. 27

● Γιώργος – Κυβέλη, Εξω από το δίπολο, σελ. 27

● Μενέλας, Επιζώντες της ετεροκανονικότητας: η πορνογραφία και εγώ, σελ. 28

● ΕΜΑΝΤΕΣ, ΛΟΑΤΚΙ+ πρόσφυγες: Μειονότητα μέσα στη μειονότητα, σελ. 29

● Νάνσυ Παπαθανασίου, Ελενα-Ολγα Χρηστίδη, Αμφισβητώντας την αυθεντία: τα κινήματα απέναντι στην «επιστήμη», σελ. 30-31

● Γιώργος Παπαδοπετράκης, Αντώνης Πούλιος, Το HIV/AIDS και η μετάδοση του στίγματος, σελ. 32-33

● Δέσποινα Χρονάκη, Κατασκευάζοντας τη μη ετεροκανονική συνθήκη στη δημοφιλή κουλτούρα, σελ. 34

● Γιώργος Σαμπατακάκης, Κουίρ σαν χώρα ή βγαίνοντας με κέφι από την ντουλάπα της Μεταπολίτευσης, σελ. 35

● Κωνσταντίνος Κυριακός, Για την ερωτική διαφορά στην ελληνική σκηνή: παραστάσεις με σημασία, σελ. 36-37

● Αν Πελεγκρίνι, Fuck Stonewall, σελ. 38-39

● Αλεξάνδρα Χαλκιά, Εχουν πράγματι αλλάξει τα πάντα;, σελ. 39

● Ελενα – Ολγα Χρηστίδη, Νάνσυ Παπαθανασίου, Ο δρόμος έχει τη δική σου ιστορία, σελ. 40