Τέλος εποχής για τους «oriundi»

Στην Ιταλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (FIGC) εργάζεται μια ομάδα ανθρώπων, επιφορτισμένη με το να αναζητάει ανά την υφήλιο πολλά υποσχόμενους ποδοσφαιριστές με ιταλικές ρίζες. Παίκτες που να μπορούν να γίνουν Ιταλοί, εκμεταλλευόμενοι τη συγγένειά τους. Μέχρι πριν από μερικές ημέρες, συγκεκριμένα έως τις 31 Μαρτίου, ήταν δυνατή η απόκτηση ιταλικού διαβατηρίου για παίκτες με προγόνους που είχαν γεννηθεί στην Ιταλία μετά τις 17 Μαρτίου 1861 - η ημερομηνία δημιουργίας του κράτους, μετά την ενοποίηση της Ιταλίας υπό την επιρροή του βασιλείου της Σαρδηνίας.

Χάρη στη δυνατότητα αυτή, για παράδειγμα, ο 13χρονος Λιονέλ Μέσι πήρε ιταλική υπηκοότητα και διαβατήριο το 2010 και εγγράφηκε στο ρόστερ της Μπαρτσελόνα ως κοινοτικός παίκτης, ώστε να μην πιάνει θέση ξένου. Το κατάφερε καθώς ο προ-προπάππος του, Αντζελο Μέσι, γεννημένος στο Ρεκανάτι (κωμόπολη κοντά στην Αγκόνα) το 1886, αναζήτησε αργότερα την τύχη του στην Αργεντινή. Αν όμως η οικογένεια Μέσι επιχειρούσε σήμερα κάτι τέτοιο, δεν θα το επιτύγχανε. Και αυτό επειδή η ιταλική κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι άλλαξε τον νόμο, με στόχο, όπως τονίστηκε, «να περιοριστούν η εμπορευματοποίηση του ιταλικού διαβατηρίου και οι εκατοντάδες χιλιάδες αιτήσεις απόκτησης ιταλικής υπηκοότητας από άτομα χωρίς πραγματικό δεσμό με τη χώρα».

Πλέον η απόκτηση του διαβατηρίου της γείτονος χώρας έχει γίνει ιδιαίτερα δύσκολη για απογόνους Ιταλών γεννημένους στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τον νέο νόμο, «θα θεωρούνται αυτόματα Ιταλοί πολίτες μόνο όσοι έχουν τουλάχιστον έναν γονέα ή παππού/γιαγιά γεννημένο στην Ιταλία». Δηλαδή, αντί για τις 17 Μαρτίου 1861, «οι αιτούντες υπηκοότητα πρέπει να αποδείξουν την ύπαρξη ιταλικής ρίζας άμεσα στις δύο τελευταίες γενεές», όπως ορίζει πλέον το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.

Επιπλέον, τα παιδιά των Ιταλών «θα λαμβάνουν αυτόματα την υπηκοότητα μόνο αν γεννιούνται στην Ιταλία ή αν, πριν από τη γέννησή τους, τουλάχιστον ένας από τους γονείς τους είναι Ιταλός πολίτης και έχει ζήσει στη χώρα αδιάλειπτα για μια διετία». Αυτό σημαίνει ότι μόνο υπό προϋποθέσεις μπορεί ένας Ιταλός να μεταφέρει την υπηκοότητα στα παιδιά του. Ετσι μπήκε τέλος στον νόμο του 1992, σύμφωνα με τον οποίο αν ένας από τους δύο γονείς είχε ιταλική υπηκοότητα, την κληρονομούσε αυτόματα το παιδί του.

Με την εξέλιξη αυτή δυσχεραίνεται ιδιαίτερα η συνήθης πρακτική των «oriundi» στον κόσμο του αθλητισμού. Οπου oriundi, άτομα του αθλητισμού (σε ομαδικά ή ατομικά αθλήματα), κυρίως Αργεντινοί ή Βραζιλιάνοι, που έγιναν «νατουραλιζέ» επειδή είχαν μακρινούς προγόνους από την Ιταλία - ακόμα και χωρίς κανέναν δεσμό με τη χώρα. Ετσι πήραν τη διπλή υπηκοότητα και έπαιξαν στην Εθνική Ιταλίας ο Αργεντινός Μάουρο Χερμάν Καμορανέζι, ο Βραζιλιάνος Τιάγκο Μότα και οι Ζορζίνιο, Εμερσον Παλμιέρι και Ραφαέλ Τολόι, που το 2021 αναδείχθηκαν πρωταθλητές Ευρώπης με τη «Σκουάντρα Ατζούρα». Και έτσι, όπως προαναφέρθηκε, ο Μέσι πήρε το ιταλικό διαβατήριο για να αγωνίζεται ως κοινοτικός. Με τέτοιο διαβατήριο αγωνίζονται τώρα στην Ισπανία οι Χουλιάν Αλβαρες, Ροδρίγο ντε Πολ της Ατλέτικο Μαδρίτης ή ο Τζοβάνι Λο Σέλσο της Μπέτις, αλλά και ο Ντανιέλ Μαντσίνι στον Παναθηναϊκό.

Στην Αργεντινή υπολογίζεται ότι ζουν 25 εκατομμύρια άνθρωποι με ιταλικές ρίζες, μεταξύ αυτών και ο πρόεδρος της χώρας, Χαβιέρ Μιλέι (στη φωτ. με τη Μελόνι), που παρεμπιπτόντως διαθέτει ιταλικό διαβατήριο. Ομως μικραίνει πλέον δραματικά η «δεξαμενή» όπου θα μπορεί στο εξής να ρίξει τα δίχτυα της η Ιταλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία αναζητώντας ταλέντα για τις εθνικές ομάδες της: μόλις δύο γενεές. Ενώ στις λίστες της βρίσκονταν αρκετοί νεαροί Αργεντίνοι, που θα μπορούσαν να πάρουν την ιταλική υπηκοότητα (όπως οι Τζουλιάνο Γκαλόπο, Τζανλούκα Πρεστιάνι, Νικολάς Καπάλντο, Χουάν Σφόρτσα, Τομάς Πόσο και Μπρούνο Σαπέλι), πλέον έχει αρχίσει η διαγραφή ονομάτων, καθώς δεν πληρούν τις νέες προϋποθέσεις.

Ευτυχώς για την FIGC, ο νέος νόμος της Μελόνι δεν έχει αναδρομική ισχύ - αλλιώς η «Σκουάντρα Ατζούρα» θα έπρεπε να στερηθεί τις υπηρεσίες του Ματέο Ρετέγκι. Ο εξαιρετικός επιθετικός της Αταλάντα γεννήθηκε στο Σαν Φερνάντο του Μπουένος Αϊρες, αλλά πήρε το ιταλικό διαβατήριο χάρη στον προπάππο του, που μετανάστευσε στη Νότια Αμερική από το Αγκριτζέντο της Σικελίας.

Η νέα τάξη πραγμάτων πάντως επηρεάζει περισσότερο τους ιταλικούς συλλόγους και τις ακαδημίες τους. Χάνεται πια ένας παραδοσιακός δρόμος απόκτησης νεαρών ταλέντων από τη Νότια Αμερική, καθώς δεν θα μπορούν πλέον να φέρνουν ανήλικους μη κοινοτικούς παίκτες στα φυτώριά τους.