Πρωτόγνωρα γεγονότα, άλλα στο φάσμα του παραλόγου και άλλα της συγκίνησης (και με την έννοια της συν-κίνησης ως πολιτική δράση), βιώνουμε τις τελευταίες μέρες στην Ελλάδα, για πρώτη φορά σε αυτή την έκταση: από τη μια η κυβέρνηση πολεμάει πραγματικά όλους τους καλλιτέχνες των παραστατικών τεχνών και της μουσικής, υποβιβάζοντας τα πτυχία τους στο επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (με ό,τι αυτό σημαίνει για τα εργασιακά τους δικαιώματα και τη δυνατότητα μετεκπαίδευσης σε ανώτατο επίπεδο) και από την άλλη σύσσωμη η καλλιτεχνική κοινότητα, μετά από διαρκείς διαμαρτυρίες, έκανε διήμερη απεργιακή κινητοποίηση - την πρώτη στον χώρο του πολιτισμού σε τέτοια έκταση. Απέναντι στις διεκδικήσεις και το τραγούδι τους βρήκαν όχι τη συζήτηση και τον διάλογο, αλλά τα ΜΑΤ, τις κλούβες, τον χυδαίο λόγο και τα δακρυγόνα... Αυτή ήταν η «οριστική απάντηση» που ανακοίνωσε το ΥΠΠΟΑ ότι δόθηκε στα αιτήματά τους.
Καλύπτοντας σχεδόν σε καθημερινή βάση τα όσα συμβαίνουν στον χώρο του σύγχρονου πολιτισμού, αυτή τη φορά δώσαμε τον λόγο στους ίδιους τους σπουδαστές των τριών μεγάλων δραματικών σχολών της χώρας -του Εθνικού, του ΚΘΒΕ (Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος) και του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας - που τελούν υπό κατάληψη εδώ και σχεδόν δύο μήνες. Τα παιδιά μιλούν για τα όνειρα και τις απογοητεύσεις τους, τον αγώνα και τις αποφάσεις τους, τη ζωή και το μέλλον τους! Τρεις πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα), τρεις δραματικές σχολές, ένα Π.Δ., κοινές απαιτήσεις, κοινές διεκδικήσεις...
Σπουδαστές Δραματικής Σχολής Εθνικού Θεάτρου
«Δεν θα έχουμε καν πτυχίο;»
«Η τέχνη είναι μορφή εξουσίας του αισθήματος, ενώ η πολιτική είναι η εξουσία της ψυχρής λογικής» έλεγε ο Δημήτρης Χορν, ένας από τους μεγαλύτερους Ελληνες ηθοποιούς και απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Στο λεξικό της ζωής του ταύτισε τους ηθοποιούς με την έννοια του φωτός. Είκοσι πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του μια κυβέρνηση πασχίζει να αλλάξει τις ορολογίες και επιδιώκει να αλλοιώσει το λευκό της τέχνης με το μαύρο.
Μέσα στην τοξική πολιτιστική ατμόσφαιρα του τόπου υπάρχει ένας καλλιτεχνικός πνεύμονας που αρνείται να παραδοθεί στις ορέξεις του υπουργείου Πολιτισμού. Στη μεγαλειώδη κινητοποίηση των καλλιτεχνών την Πέμπτη δύο άντρες αναρωτιόντουσαν αν άνοιξε κανείς ποτέ τον δρόμο του πολιτισμού στη χώρα. Οι ασυμβίβαστοι σπουδαστές της Δραματικής Σχολής έχουν τα μάτια τους καρφωμένα εκεί, στην αλλαγή, στην επόμενη μέρα.
«Κινητήριος δύναμη στη συγκεκριμένη φάση είναι η οργή και η αγανάκτηση. Το ένα τροφοδοτεί το άλλο. Οταν έχεις προσπαθήσει να κάνεις μαθήματα με οποιονδήποτε τρόπο, όταν έχεις κάνει θυσίες, όταν μαθαίνεις ότι ο καλλιτεχνικός διευθυντής είναι παιδοβιαστής, όταν έχεις περάσει όλα αυτά και ξαφνικά κάποιος σου λέει “θεωρείσαι απόφοιτος Λυκείου”, σου γυρνάει το μάτι. Μέσα από τα κοινά βιώματα έχουμε συσπειρωθεί. Αυτή η οργή και η αγανάκτηση είναι συλλογική. Υπήρχε ένα καζάνι που έβραζε και αυτό ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Περνάμε όλα αυτά που περνάμε και δεν θα έχουμε καν πτυχίο; Είναι γελοίο, πολλώ δε μάλλον όταν συμβαίνει από τους ίδιους υπουργούς που κάνανε απευθείας ανάθεση στον Δ.Λ. Από κάθε άποψη. Βρισκόμαστε στο αποκορύφωμα της υποτίμησης στην οποία ζούμε» αναφέρει ο τελειόφοιτος φοιτητής σκηνοθεσίας, Θάνος Παπαδογιάννης, και συμπληρώνει. «Η γενιά μας θέλουμε να καταφέρει να συσπειρώσει όλη την κοινωνία. Είναι η τέχνη ένας επαγγελματικός κλάδος; Μας αφορά; Τα διακυβεύματα είναι μεγαλύτερα, ευρύτερα και αφορούν τους πάντες. Αν καταφέρουμε να γίνουμε ένα με τους θεατές μας, με αυτούς που μας ακούνε, αυτή θα είναι και η τεράστια νίκη. Τότε θα κερδίσουμε ριζικά».
Δίπλα του κάθεται ο δευτεροετής φοιτητής υποκριτικής, Θάνος Μάνος, ο οποίος παίρνει τον λόγο. «Ερχεται κάποια στιγμή που λες “πόσο ακόμα”; Δεν γίνεται να μην πάρουμε θέση σε αυτά που συμβαίνουν. Είμαστε μια γενιά ανθρώπων σχεδόν τυχεροί στην ατυχία μας. Καλούμαστε εμείς να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ένα σύστημα το οποίο δέχτηκαν οι προηγούμενες γενιές. Εμείς οφείλουμε να το αλλάξουμε. Οφείλουμε να πούμε σε αυτούς που μας ακούνε ότι ξέρετε είμαστε και εμείς εδώ και είμαστε μαζί. Θέλουμε να είστε και εσείς μαζί μας».
Το ποσοστό των υποψηφίων που καταφέρνουν να περάσουν το κατώφλι της Δραματικής Σχολής ανέρχεται περίπου στο 1,3%. Η προσπάθεια για να τα καταφέρουν, τεράστια. Και ένα προεδρικό διάταγμα που έρχεται να ανατρέψει τα πάντα. Ενα Π.Δ., 100% λάθος.
Δραματική Σχολή του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας
ΑΣΗΜΙΝΑ, 25 ετών: «Διεκδικούμε το δίκαιο. Και δεν θα σταματήσουμε»
«Είμαι από την Πάτρα και είμαι στο δεύτερο έτος της Σχολής. Είναι το δεύτερο πτυχίο μου, καθώς έχω σπουδάσει και κοινωνική λειτουργός στην Αθήνα όπου σπούδαζα και δούλευα. Το οξύμωρο στην όλη κατάσταση -τώρα με το Π.Δ.- είναι πως ένα από τα προαπαιτούμενα για να δώσεις εξετάσεις σε όποια δραματική σχολή είναι το απολυτήριο Λυκείου. Αρα δίνεις εξετάσεις, μπαίνεις, σπουδάζεις τρία χρόνια και βγαίνεις με το χαρτί που ήταν απαραίτητο για να μπεις: το απολυτήριο Λυκείου. Αυτή είναι η "λογική" της κυβέρνησης και του ΥΠΠΟΑ.
»Καταρχάς να τονίσω ότι κανείς από εμάς δεν θέλει να υποβιβάσει την αξία ενός απολυτηρίου Λυκείου, ούτε των κατόχων του. Αλλά δεν είναι δυνατόν να σπουδάζεις και να βγαίνεις με το ίδιο χαρτί με το οποίο μπήκες! Και για να καταλάβει ο κόσμος τι σημαίνουν αυτές οι σπουδές, εμείς κάνουμε έξι μέρες τη βδομάδα μαθήματα, από το πρωί έως αργά το βράδυ, 10ωρα. Που σημαίνει ότι μας είναι απολύτως αδύνατον να εργαστούμε παράλληλα. Τα καλοκαίρια δουλεύουμε για τον χειμώνα.
»Και τώρα, με το Π.Δ., οι σπουδές μας υποβιβάζονται. Εχουμε μια κυβέρνηση που λέει ουσιαστικά ότι είμαστε "μη απαραίτητοι": δεν μπορούμε να κάνουμε άλλες σπουδές, μειώνονται τρομερά τα εργασιακά μας δικαιώματα και είναι και ιδεολογικό και ηθικό το ζήτημα. Οι περισσότεροι καθηγητές μας είναι κοντά μας: ειδικά ο υπεύθυνος σπουδών της Σχολής, Περικλής Μουστάκης, είναι ένας άνθρωπος που του οφείλουμε τη Σχολή, το πρόγραμμα και τους καθηγητές μας. Ο ίδιος κάνει μεγάλο αγώνα να κρατήσει υψηλά το επίπεδο της καλλιτεχνικής μας εκπαίδευσης και είναι δίπλα μας σε οποιαδήποτε απόφαση κι αν πάρουμε.
»Οσο για την τροπολογία που έφερε ο πρωθυπουργός, όχι μόνο δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά το κάνει πολύ χειρότερο! Καταργεί και τις εναπομείνασες συλλογικές συμβάσεις (που ίσχυαν για το Εθνικό, το ΚΘΒΕ και το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας), δεν υπάρχουν πια συλλογικές συμβάσεις, συνεχίζουμε να θεωρούμαστε "Δ.Ε." και μάλιστα αυτό πάει και πριν από το 2003. Τα πάντα δηλαδή γίνονται πολύ χειρότερα από ό,τι ήταν και ήταν ήδη πολύ λάθος. Και όλα αυτά μετά από 45 μέρες κινητοποιήσεων! Αυτή είναι η απάντησή τους;
»Ημουν παρούσα όταν συναντήσαμε τον κ. Συρίγο: έδειξε πως ούτε τον ένοιαζε καθόλου. Δεν απάντησε σε κανένα από τα αιτήματά μας. Δεν αναγνώρισε καν το πρόβλημα. Είπε συγκεκριμένα πως "το Π.Δ. 'φωτογραφίζει' την υπάρχουσα κατάσταση". Μόνο αυτό δεν ισχύει. Δεν τη "φωτογραφίζει" - οριστικοποιεί και νομιμοποιεί ένα λάθος και μια κατάφωρη αδικία με τρόπο υποτιμητικό.
»Αναρωτιέμαι: έχουμε καταλάβει τη σημασία του σύγχρονου πολιτισμού; Πώς θα ήταν να ζούσαμε χωρίς θέατρο, χωρίς τραγούδι, χωρίς μουσική, χωρίς χορό, χωρίς τέχνες; Δεν είναι "χόμπι" όλα αυτά. Εχουν σπουδές από πίσω και δουλειά. Πώς θα ήταν αν σε έναν γιατρό ή όποιον άλλο η κυβέρνηση του υποβίβαζε το πτυχίο; Αυτό που γίνεται τώρα είναι πλήγμα στην ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία. Δεν είναι μόνο ο δικός μας κλάδος - μας αφορά όλους! Διεκδικούμε το δίκαιο! Και δεν θα σταματήσουμε. Για εμάς, για όλους τους καλλιτέχνες, για όλη την κοινωνία, για τον πολιτισμό, για το δίκαιο».
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ, 26 ετών: «Μια γερή μπουνιά στο στομάχι»
«Το θέατρο για μένα σημαίνει διάλογο με τα βασικά υπαρξιακά και οντολογικά προβλήματα του ανθρώπου. Το να είμαι ηθοποιός σημαίνει συνεχή εγρήγορση στο σώμα, στο μυαλό, στην ψυχή και το πνεύμα, μια ζωή όμορφης πρόκλησης, μια ζωή που αξίζει να τη ζεις και που μπορεί να σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, αρκεί να την αφήσεις. Το να σπουδάζω σε μια δραματική σχολή ήξερα ότι είναι ο πιο ουσιαστικός δρόμος προς όλα αυτά, επειδή σε αναγκάζει να αφήσεις όλη την προηγούμενη ζωή σου μέσα από τις απαιτήσεις της και αφιερωθείς στην αποστολή σου. Είναι λοιπόν μια επιλογή με θυσίες που τις έκανα με χαρά και συνειδητά, γνωρίζοντας το επισφαλές του πράγματος και την έλλειψη ενός προγραμματισμού από τη μεριά της πολιτείας για τον κλάδο αυτό από τα χρόνια των σπουδών μέχρι την επαγγελματική ζωή. Αλλά κανείς δεν περίμενε τα πράγματα να φτάσουν σε τέτοιο παραλογισμό! Είναι μια γερή μπουνιά στο στομάχι. Νιώθω πως έχω καθήκον να τρέξω για το τώρα, αλλά και για το τότε που διαμορφώνονταν οι στρεβλές συνθήκες που οδήγησαν σ' αυτό το σημείο σήμερα»
ΓΙΑΝΝΗΣ, 25 ετών: «Διανύουμε μια ιστορική περίοδο»
«Αυτή τη στιγμή αντιλαμβάνομαι την υποκριτική ως σπουδή στον άνθρωπο. Στα 25 μου χρόνια μαθαίνω από την αρχή να αναπνέω, να περπατάω, να μιλάω, να διαβάζω, να παρατηρώ, να σκέφτομαι και μοιάζει σαν να μπαίνω σε μια δεύτερη ζωή. Πρόκειται για υπερ-τέχνη, η οποία καλύπτει ένα φάσμα πεδίων γνώσης από τη δραματολογία, τη μουσική, τον χορό μέχρι τη ζωγραφική, την ιστορία, τη βιολογία, ακόμα και την οικοδομική τέχνη. Είναι μια καθαρτήρια τελετουργία. Αισθάνομαι πως θέλω να γίνω ηθοποιός για να μπορώ να ζω πιο ελεύθερα. Τον τελευταίο καιρό επιστρατεύουμε κάθε δεξιότητά μας, ώστε να ακουστεί η φωνή μας και να κατοχυρωθούμε τόσο καλλιτεχνικά όσο και θεσμικά. Είμαι περήφανος που η δραματική σχολή του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας βάζει το δικό της λιθαράκι σε μια μάχη να διορθωθούν τα κακώς κείμενα στον καλλιτεχνικό χώρο και νομίζω πως διανύουμε μια ιστορική περίοδο».
«Περνάμε ό,τι περνάμε και δεν θα έχουμε καν πτυχίο;»
«Βρισκόμαστε σε μια κομβική και ιστορική στιγμή. Στις συζητήσεις μας αναφέρουμε ξανά και ξανά στο τι αφήνουμε. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για τον πολιτισμό της Ελλάδας και το πώς προβάλλεται αυτός στο εξωτερικό και να μην ασχολούμαστε καθόλου με αυτόν. Είμαστε μια βιτρίνα. Στην Ελλάδα ο πολιτισμός είναι μια βιτρίνα» μου εξηγεί ο δευτεροετής φοιτητής υποκριτικής Μάνος Τσαγκαράκης.
«Το ότι βγήκαν τα καλλιτεχνικά μαθήματα από τα σχολεία δείχνει ότι η πολιτεία έχει μια κατεύθυνση. Το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα δεν ωθεί τα παιδιά προς τις τέχνες, αλλά σε ένα αριθμημένο σύστημα στο οποίο παίρνεις ένα απολυτήριο Λυκείου, πηγαίνεις στο Πανεπιστήμιο, παίρνεις το πτυχίο και βγαίνεις στην αγορά εργασίας απλώς για να δουλεύεις. Στη σημερινή εποχή ακόμα και το θέατρο είναι ένα μέσο διασκέδασης. Εχει χαθεί η ουσία στο γιατί πηγαίνεις θέατρο. Δεν πας για να σου δημιουργηθούν ερωτήματα, αλλά για ένα συγκεκριμένο lifestyle» προσθέτει ο δευτεροετής φοιτητής υποκριτικής Γιάννης Μπαριτάκης.
Η συζήτησή μας πηγαίνει στις δεύτερες σκέψεις που κάνουν οι σπουδαστές, στις εναλλακτικές λύσεις και στα άγχη που έχει δημιουργήσει αυτή η ενδεχόμενη υποβάθμιση των σπουδών, με τον Μάνο να παίρνει τον λόγο. «Πολύ ειλικρινά μετά από ένα σημείο παλεύεις με το να συνταχθείς με την πραγματικότητα ή να αντιταχθείς με ένα συγκεκριμένο πράγμα. Εμείς αντιτασσόμαστε σε κάτι που θεωρούμε άδικο. Θα κινηθούμε μαζί μέχρι να αλλάξει κάτι». «Εχει υπάρξει η ιδέα να φύγουμε από την Ελλάδα. Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο μπορεί να έχει αντίκτυπο στην κοινωνία. Το να θέλει κόσμος να φύγει από τη χώρα είναι στενάχωρο, η ίδια η κοινωνία τρώει τα παιδιά της» σημειώνει ο Γιάννης.
Ο Μάνος και ο Γιάννης στον κήπο της Δραματικής Σχολής Εθνικού Θεάτρου
Ενωμένα χέρια κι ένα λεπτό ησυχίας
Στις συνελεύσεις της κατάληψης της Δραματικής Σχολής του Εθνικού τα παιδιά ενώνουν τα χέρια τους και τροφοδοτούν με τις ενέργειές τους ο ένας τον άλλον. Μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή με τα παιδιά να μου μεταφέρουν τα συναισθήματα τα οποία τους προκαλούνται. «Κρατάμε τα χέρια και κρατάμε ένα λεπτό ησυχίας. Είχε παρουσιαστεί ως ιδέα για να θυμόμαστε πάντα ότι έχουμε έναν κοινό στόχο. Κλείνεις τα μάτια, κρατάς χέρια και ξαφνικά ανήκεις κάπου. Είσαι ένα σώμα. Το περνάμε μαζί. Δεν είμαστε ατομικότητες αναφορικά με τον στόχο. Οποιο πλήγμα, το εισπράττουμε μαζί. Το μαζί υπάρχει και στο θέατρο. Τροφοδοτεί η ενέργεια του ενός τον άλλον. Υπάρχει ένα σύνολο σε ένα χάος το οποίο σε βοηθά να υπάρξεις καλλιτεχνικά με τρομερή απελευθέρωση. Ελευθερία στην ενότητα».
Στα τρικάκια των σπουδαστών τα μηνύματα είναι ξεκάθαρα. Συζητάμε για το ποίημα του Αναγνωστάκη και μου εξηγούν τι θα έλεγαν σε εκείνους που τους ακούνε. «Στην ίδια βάρκα είμαστε όλοι και βουλιάζουμε. Δεν είμαστε αλλού», το μήνυμα του Γιάννη και «είναι στο χέρι μας το αν θα αλλάξουμε τον πολιτισμό ή όχι», εκείνο του Μάνου.
Κι αν χαθεί η χρονιά;
Με την κλεψύδρα πλέον να αδειάζει επικίνδυνα, τα παιδιά μού εξηγούν τι ξημερώνει από εδώ και πέρα. «Αν χαθεί το έτος, πολλά παιδιά δεν θα γυρίσουν. Θα αφήσουν τα σπίτια τους, δεν θα έχουν τρόπο να τα συντηρήσουν. Αρκετοί θα φύγουν στο εξωτερικό. Αν χαθεί η χρονιά, δεν ξέρω πώς θα γυρίσουμε. Πώς επιστρέφεις σε μια σπουδή που δεν αναγνωρίζεται; Είναι θέμα αξιοπρέπειας. Οπως έλεγε και ο Θουκυδίδης: Ή ελευθερία ή ησυχία. Πρέπει να διαλέξετε». Κωνσταντίνος Βρεττός
Σπουδαστές από το ΚΘΒΕ μιλούν στην «Εφ.Συν.»
ΕΛΙΖΑ, 27 ετών: «Δεν θες να ζητήσεις χρήματα από την οικογένειά σου»
«Πέρασα στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ λίγο πριν κλείσω τα 25. Δηλαδή την τελευταία χρονιά που μπορεί κάποιος υποψήφιος σπουδαστής να περάσει στο Εθνικό ή στο Κρατικό Θέατρο και να έχει σπουδές χωρίς δίδακτρα ύψους 300 ευρώ τον μήνα, όπως στις ιδιωτικές σχολές. Για να καταφέρω να μετακομίσω στη Θεσσαλονίκη, είχα μαζέψει κάποια χρήματα δουλεύοντας αμέτρητες ώρες ως σερβιτόρα. Για να συνεχίσω να μένω στην πόλη και να σπουδάζω, δουλεύω σεζόν κάθε καλοκαίρι. Μια δίμηνη σεζόν (δύο μήνες κενό έχουμε το καλοκαίρι) σου αποφέρει γύρω στα 2.000 ή 3.000 ευρώ. Με αυτά τα χρήματα που βγάζεις δουλεύοντας κάθε μέρα χωρίς ρεπό, όλο το καλοκαίρι, επιστρέφεις στην πόλη και γνωρίζεις ότι μπορείς να πληρώσεις το ενοίκιό σου, το οποίο στην καλύτερη των περιπτώσεων είναι λίγο πάνω από 300€/μήνα. Μαζί με σούπερ μάρκετ, ρεύμα, νερό, θέρμανση, κοινόχρηστα, ίντερνετ, οι μήνες λιγοστεύουν και τα χρήματα τελειώνουν πολύ πριν από την επόμενη καλοκαιρινή σεζόν. Πρέπει να δουλέψεις. Στη σχολή βρισκόμαστε καθημερινά για 10-12 ώρες - τις περισσότερες φορές και τα Σαββατοκύριακα. Πότε θα δουλέψεις; Η μόνη δουλειά που μπορείς να κάνεις είναι ταξιθεσία στις παραστάσεις του ΚΘΒΕ, όπως προβλέπεται κι από τον οργανισμό. Ενα με δύο μεροκάματα την εβδομάδα. Δεν είναι αρκετά. Απελπίζεσαι.
»Είσαι 27 και δεν θες να ζητήσεις χρήματα από την οικογένειά σου. Είσαι 27 και έχεις επιλέξει ένα επάγγελμα στο οποίο κάθε 6 μήνες περίπου είσαι άνεργη. Είσαι 27 και αναρωτιέσαι αν έχεις κάνει "σωστές" επιλογές στη ζωή σου. Ολοι στο λέγανε άλλωστε: «Ηθοποιός θέλεις να γίνεις; Αυτό παιδί μου είναι χόμπι. Να έχεις μια δουλειά και να κάνεις και τα χόμπι σου παράλληλα». Είσαι 27 και μέχρι τώρα επιβιώνεις χρονιά τη χρονιά. Πότε θα ζήσεις; Πού πήγε το δικαίωμά μας στη ζωή και στο όνειρο; Είναι λοιπόν το όνειρο προνόμιο λίγων και εκλεκτών;
»Το 2023 το κράτος με ονομάζει μαθήτρια Λυκείου. Πάνω που διεκδικούσα το σπουδαστικό μου δικαίωμα στη σίτιση και στη στέγαση. Δέκα χρόνια μετά την αποφοίτησή μου από το Λύκειο, ετοιμάζομαι να αποφοιτήσω ξανά από αυτό. Πάνω που κανόνιζα την επόμενη σεζόν, για να καταφέρω να ολοκληρώσω τις σπουδές μου...».
ΚΟΣΜΑΣ, 23 ετών: «Δεν ζητάμε λύπηση. Αξιοπρέπεια ζητάμε»
«Εδωσα τρεις φορές για να περάσω στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ. Ξέρω άλλους που έδωσαν και τέσσερις. Κάθε φορά ισούται με έναν ολόκληρο χρόνο της ζωής μας. Φανταστείτε πόσο πάθος χρειάζεται για να ξοδέψεις τέσσερα χρόνια από τη ζωή σου για να μπεις σε μια σχολή. Κι ύστερα περνάς πανευτυχής, αλλά τα πραγματικά προβλήματα τότε αρχίζουν! Πρέπει να μετακομίσεις στη Θεσσαλονίκη, που τα ενοίκια είναι αστειωδώς υψηλά. Η μόνη λύση είναι να βρεις το φτηνότερο-χειρότερο σπίτι και αν είσαι τυχερός με συγκάτοικο.
»Ούτε λόγος για δουλειά, έστω μερικής απασχόληση, αφού τα υποχρεωτικά μαθήματα διαρκούν δέκα ώρες ή και έντεκα τις καθημερινές και συνήθως και τα Σαββατοκύριακα. Και οι πρόβες; Το διάβασμα; Προσωπικά συγκατοικώ με έναν συμφοιτητή μου και προσπαθούμε να τα βγάλουμε πέρα με την ελάχιστη στήριξη των οικογενειών μας. Υγρασία, κρύο και το ρεύμα στα ύψη. Σκεφτόμαστε πότε θα ανάψουμε το ηλεκτρικό σώμα. Ευτυχώς είμαστε όλη μέρα στη σχολή και ζεσταινόμαστε. Το άλλο θέμα είναι το φαΐ. Οι τιμές έχουν σπάσει ρεκόρ στα σούπερ μάρκετ και οι αγορές μας γίνονται με χειρουργική ακρίβεια. Κι όμως συμβαίνει το εξής παράδοξο: στα πεντακόσια μέτρα από τη σχολή μας βρίσκεται η λέσχη του τμήματος Κινηματογράφου του ΑΠΘ. Ωστόσο εμείς δεν δικαιούμαστε φαγητό, γιατί, παρότι φοιτητές, ανήκουμε στο ΥΠΠΟΑ και όχι στο Παιδείας. Η ηλιθιότητα της γραφειοκρατίας στο μεγαλείο της.
»Δεν θα ήθελα κάποια/ος αναγνώστρια/στης να νομίσει ότι ζητάμε λύπηση, σε καμία περίπτωση. Ολα αυτά τα βιώνει όλη η κοινωνία. Αξιοπρέπεια ζητάμε! Δεν είναι δυνατόν ένα διάταγμα να υποβαθμίζει όλον αυτόν τον αγώνα και να εκμηδενίζει τρία χρόνια ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ εκπαίδευσης. Αυτά που ζητάμε είναι τα ελάχιστα... Αν η πολιτεία είναι μαζί μας, να μας το δείξει έμπρακτα κι όχι να μας υποβιβάζει κι ύστερα να μας πουλάει κούφιες προεκλογικές υποσχέσεις».
ΛΕΩΝΙΔΑΣ, 23 ετών: «Πώς ξαφνικά κάποιος και με τι αλαζονεία επιλέγει να υποβαθμίσει την τέχνη;»
«Είμαι από την Αθήνα. Σπούδασα Κινηματογράφο και Τηλεόραση στην Αγγλία και παίρνοντας το πτυχίο μου θέλησα να συνεχίζω με την υποκριτική και πέρασα στη σχολή του ΚΘΒΕ. Τελειώνω φέτος... Πέρασα λοιπόν στη Δραματική Σχολή του ΚΘΒΕ, ενώ είχα ήδη απολυτήριο Λυκείου (και ένα πτυχίο από την Αγγλία) και βγαίνω πάλι ως απόφοιτος Λυκείου! Πραγματικά δεν ξέρω καν πώς να τοποθετηθώ πάνω σε αυτό: είναι πλήρως παράλογο απ' όποια μεριά κι αν το δεις!
»Οι γονείς μου, όπως και των περισσότερων παιδιών εδώ, πέρα από το μισθολογικό αλλά και το ακαδημαϊκό (καθώς δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε μεταπτυχιακές και ανώτατες σπουδές), προβληματίζονται πάνω στο ερώτημα: γιατί η κυβέρνηση επιτίθεται με αυτόν τον τρόπο στην τέχνη; Για μας τους σπουδαστές και για μένα προσωπικά είναι μία όχι μόνο απρόκλητη, αλλά και "κουλή" κίνηση. Δεν στέκει! Η τέχνη είναι στο υψηλότερο σκαλί της ανθρώπινης ύπαρξης: μας δίνει όραμα, ζωή, ανάσα, χαρά. Πώς ξαφνικά κάποιος και με τι αλαζονεία επιλέγει να υποβαθμίσει την τέχνη; Αυτή η αλαζονεία είναι που προκαλεί. Υπάρχουν φυσικά και τα "τεχνικά": δεν γίνεται να σου ζητούν απολυτήριο Λυκείου για να μπεις στη Σχολή και να βγαίνεις πάλι με "απολυτήριο Λυκείου"! Ωστόσο, για μένα έστω, το πιο απογοητευτικό και σοβαρό μέσα μου είναι το ιδεολογικό κομμάτι: με ποιο δικαίωμα υποβιβάζουν αυτοί οι άνθρωποι την τέχνη;
»Εχουμε μιλήσει με τους περισσότερους καθηγητές μας, ωστόσο νιώθω πως ο δικός μας αγώνας είναι πιο ριζοσπαστικός και ίσως κάπου να το καταλαβαίνω κι αυτό, καθώς δεν θέλουν να χάσουν τη δουλειά τους. Ωστόσο θυμάμαι μια υπέροχη δήλωση που έκανε ο διευθυντής της Δραματικής Σχολής του ΚΒΘΕ, Γιάννης Ρήγας, η οποία κατοίκησε στην ψυχή μου: "Θέλουμε οι καλλιτέχνες να έχουν και στα χαρτιά την υπόσταση που έχουν στην κοινωνία". Νομίζω αυτό τα λέει όλα.
»Δεν μπορούμε να υπάρξουμε ως άνθρωποι χωρίς τον σύγχρονο πολιτισμό: το είδαμε μέσα στην καραντίνα, που πραγματικά δεν ξέρω κατά πόσο οι άνθρωποι θα επιβίωναν αυτής δίχως την τέχνη. Αν δεν είχαμε ούτε μουσική, ούτε το διαδικτυακό (έστω) θέατρο, ούτε τις ταινίες... πραγματικά πιστεύω πως θα είχαμε χάσει πλήρως την επαφή μας με τον άνθρωπο εκείνη την περίοδο. Ευτυχώς, δηλαδή, υπήρχαν όλα τα παραπάνω και συντηρήθηκε ένα κομμάτι ψυχής ακόμα».
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας