Ενας πελώριος «Ηρακλής» παριστάνει τον καμπόσο

«Το άγαλμα είναι μεγαθήριο, όταν το είδα στη φαντασία μου ήρθε ο Κύκλωπας όχι ο Ηρακλής». Με αυτά τα λόγια κάτοικος του Αργους περιγράφει στην «Εφ.Συν.» το ογκώδες άγαλμα που τοποθετήθηκε από τη δημοτική αρχή στην πλατεία του Αγίου Πέτρου. Πρόκειται για ρωμαϊκό αντίγραφο το οποίο βασίζεται σε γλυπτό του 4ου αι. π.Χ. του Λύσιππου από τη Σικυώνα. Είναι γνωστό ως τύπος Farnese και βρίσκεται στο Μουσείο της Νάπολης. Το χάλκινο άγαλμα του Ηρακλή ξεπερνάει τα 800 κιλά, το ύψος του είναι 3,17 μ. και τοποθετημένο επάνω στη μαρμάρινη βάση των 2-3 μέτρων γίνεται δυσθεώρητο. Ξεφεύγει από την ανθρώπινη ματιά, , σχεδόν αναμετριέται με το ύψος της εκκλησίας, με την υπερβολή να κερδίζει το μέτρο το οποίο στην πλαστική τέχνη της κλασικής εποχής έγινε συνώνυμο της τελειότητας.

Ο Ηρακλής, ο μεγαλύτερος μυθικός ήρωας που «γεννήθηκε μέγας άριστος», αποδόθηκε σε πλήθος αγαλμάτων σε διαφορετικές περιόδους της ζωής του. Ενα από αυτά είναι το ρωμαϊκό αντίγραφο που τοποθέτησε ο δήμαρχος Αργους - Μυκηνών Δημήτρης Καμπόσος. Το ύψος και ο όγκος του εξυπηρετούν τη ρωμαϊκή υπερβολή και τοποθετημένο στο υψηλό βάθρο του υποχρεώνει τον θεατή να τεντώσει ψηλά το κεφάλι του για να δει τον Ηρακλή σε ώριμη ηλικία, κουρασμένο μετά τους δώδεκα άθλους να στηρίζεται με την αριστερή μασχάλη στο ρόπαλό του με τη λεοντή.

«Ο Ηρακλής γύρισε στην πατρίδα του! Πιστό αντίγραφο του αγάλματος του Ηρακλή, που φιλοτέχνησε ο σπουδαίος αρχαίος γλύπτης Λύσιππος, κοσμεί από σήμερα το κέντρο της αρχαιότερης πόλης της Ευρώπης! Θέλω να ευχαριστήσω για τη βοήθεια που μας έδωσαν η σχολή Καλών Τεχνών του ΕΜΠ και ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ ΤΟΝ ΚΑΘΗΓΗΤΉ Yiannis Melanitis», έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα ο δήμαρχος Αργους - Μυκηνών που ανέλαβε το κόστος κατασκευής, ύψους 80.000 ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες μας.

Πάντως ο αρχαιολόγος Χρήστος Πιτερός, επίτιμος προϊστάμενος των Αρχαιολογικών Χώρων, Μνημείων και Αρχαιογνωστικής Ερευνας του ΥΠΠΟΑ έχει χαρακτηρίσει το έργο «ρωμαϊκούρα». Οπως έγραφε το καλοκαίρι στα «Αργολικά»(argolika.gr) «είναι γνωστό στους αρχαιολόγους της κλασικής τέχνης, όλα τα αρχαία ελληνικά έργα της πλαστικής, αλλά και τα ρωμαϊκά αντίγραφα έχουν κυμαινόμενο ύψος 1,95 – 2,20 μ. περίπου, όπως και το ρωμαϊκό γνωστό αντίγραφο του Ηρακλή στο Αργος (σ.σ. βρέθηκε στις Θέρμες του Αργους χωρίς την κεφαλή του). Ο Ηρακλής Farnese της Νάπολης ξεπερνάει τα τρία μέτρα, προφανώς για λόγους ρωμαϊκού εντυπωσιασμού. Πρόκειται δηλαδή για μία “ρωμαϊκούρα”, όπως είναι γνωστό στους αρχαιολόγους για τη ρωμαϊκή υπερβολική αντίληψη που ξεπερνάει αλαζονικά το ελληνικό μέτρο των 2,20 μ. κατασκευής αρχαίων αγαλμάτων, αλλά και των αντιγράφων».

Το ενδιαφέρον του κ. Καμπόσου να τοποθετηθούν αρχαία αγάλματα στην πλατεία του Αργους εκφράστηκε πριν από οκτώ χρόνια. Τότε ο Χρήστος Πιτερός, αναπληρωτής διευθυντής της ΕΦΑ Αργολίδας, με γραπτή πρόταση που λάμβανε υπ όψιν την ιστορία, είχε προτείνει δυο χάλκινα αγάλματα. Το ένα του Δορυφόρου Πολυκλείτου, γνωστό και ως Κανόνας, και το δεύτερο της Αργείας ποιήτριας Τελέσιλλας. Με δεδομένο ότι δεν σώζεται άγαλμά της προτάθηκε να κατασκευαστεί ένα μοντέρνο χάλκινο, βασισμένο στην περιγραφή του Παυσανία καθώς είχε αναφερθεί στην απεικόνισή της όταν ετοιμαζόταν για τη μάχη με τον βασιλιά της Σπάρτης Κλεομένη. Ωστόσο η ρωμαϊκή απεικόνιση του ρωμαλέου Ηρακλή εκτόπισε, προς το παρόν, την 20χρονη Αργεία ποιήτρια-αγωνίστρια Τελέσιλλα που το άγαλμά της θα διαιώνιζε τη μνήμη της. Ο ξακουστός Ηρακλής, άραγε, θα της παραχωρούσε το βάθρο του;