«Ο Ερντογάν με βάζει φυλακή διότι αγωνίζομαι για την ειρήνη»

Για την τουρκική Αριστερά και τις άλλες κοινωνικές ομάδες που στοχοποιεί το καθεστώς Ερντογάν, πίσω από την ψευδεπίγραφη ειδυλλιακή εικόνα προώθησης νέου Συντάγματος από τον κυβερνητικό συνασπισμό AKP και MHP, με τις ευλογίες της Δύσης, κρύβεται άλλη μια παγίδα. Οσοι αντιστέκονται στις ισλαμιστικές και εθνικιστικές αξίες χαρακτηρίζονται συλλήβδην «τρομοκράτες».

Το ακαδημαϊκό κίνημα του Βοσπόρου, βουλευτές, δήμαρχοι, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, άνθρωποι του πνεύματος και των τεχνών, όλοι στοιβάζονται στις τουρκικές φυλακές. Και στην τουρκική… «Ακροναυπλία», που ονομάζεται Σιλιβρί, λειτουργεί η μεγαλύτερη φυλακή δημοσιογράφων στον κόσμο.

Λίγο πριν οδηγηθεί και εκείνος στις φυλακές του Ερντογάν -η δικαστική απόφαση αναμένεται την επόμενη εβδομάδα- συνομιλούμε με τον βουλευτή του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP), πνευμονολόγο και υπερασπιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Ομέρ Φαρούκ Γκεργκερλίογλου, ο οποίος καταδικάστηκε σε 2,5 χρόνια φυλακή για «διασπορά τρομοκρατικής προπαγάνδας».

Αν και η πολιτική του σταδιοδρομία δεν ξεκίνησε από την Αριστερά, γνωστός μαχητής για την ειρήνη και τη δημοκρατία, σύμφωνα με το CNN, πρόσφατα μεσολάβησε για την επιστροφή των Τούρκων αξιωματούχων που είχαν αιχμαλωτιστεί από τις δυνάμεις του κουρδικού PKK στην περιοχή Γκάρα στο βόρειο Ιράκ, οι οποίοι, τελικά, έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια τουρκικών αεροπορικών βομβαρδισμών. Στο τέλος της συνέντευξης, διαβάστε το μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό.

● Γιατί διώκεστε από τις δικαστικές αρχές;

Επειδή υπερασπίζομαι τα ανθρώπινα δικαιώματα, μου επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης εξαιτίας των αναρτήσεών μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου υποστήριζα ότι η μόνη λύση για το Κουρδικό και για όλες τις πολύνεκρες συγκρούσεις είναι να υπάρξει ειρήνη. Μετά τη λήξη της ειρηνευτικής διαδικασίας μεταξύ των κρατικών αρχών και του PKK, επικεντρώθηκα στην ανάγκη για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με στόχο να τερματιστεί η αιματοχυσία.

Το Ανώτατο Δικαστήριο μου επέβαλε ποινή φυλάκισης επειδή κοινοποίησα ένα άρθρο από ιστοσελίδα σχετικά με τον αρχηγό του PKK Μουράτ Καραγιλάν, ο οποίος δήλωνε ότι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν είναι έτοιμο για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη λύσης, μέσα από τις οποίες θα μπορούσε να υπάρξει ειρήνη ακόμη και σε διάστημα ενός μόνο μήνα. Το δημοσίευμα δεν υποκινούσε σε βία, δεν έχει κατέβει από τον ιστότοπο εδώ και 4,5 χρόνια, ούτε έχει μπλοκαριστεί, και δεν υπήρξε καμία μηνυτήρια αναφορά, αντίθετα, ήταν ένα κάλεσμα ειρήνης.

● Με ποιον τρόπο έχετε στοχοποιηθεί από τις κρατικές αρχές;

Πάντα πίστευα ότι για να επιλυθεί ειρηνικά το Κουρδικό ζήτημα, προϋπόθεση είναι ουσιώδεις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, που θα επικεντρώνονται στα ανθρώπινα δικαιώματα. Δεν είμαι Κούρδος. Δεν έχω υποστεί την καταστροφή που έχουν βιώσει οι Κούρδοι, πιστεύω, όμως, ότι οι κρατικές πολιτικές ήταν άδικες. Προφανώς τα λόγια μου για την ειρήνη προκάλεσαν κυβερνητικές αντιδράσεις. Εχασα τη δουλειά μου ως γιατρός. Με λεκτικά «λιντσαρίσματα», προσβολές, με σκόπιμη υποβολή «παραπόνων» και έρευνες εις βάρος μου, απολύθηκα από τη δουλειά μου στο νοσοκομείο και ενώ δεχόμουν απειλές για τη ζωή μου, δεν έπαψα ούτε λεπτό να εκφράζω τις ίδιες απόψεις για τις οποίες απολύθηκα.

● Ενημερώστε μας για το εύρος των παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων στα κέντρα κράτησης και για τη σεξουαλική κακοποίηση φυλακισμένων γυναικών, για την οποία κάνατε εκτενή αναφορά τον περασμένο Δεκέμβρη.

Παρακολουθώ ανελλιπώς τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις τουρκικές φυλακές. Αποτελώ μέλος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής που διερευνά αυτές τις παραβιάσεις και έχω υποβάλει τις περισσότερες επερωτήσεις στους αρμόδιους υπουργούς. Ισως γι’ αυτό οι υπουργοί Δικαιοσύνης και Εσωτερικών προέβησαν σε εντελώς λανθασμένες και συκοφαντικές δηλώσεις εις βάρος μου.

Εδώ και δυόμισι χρόνια διερευνώ σε βάθος τις περιπτώσεις ξεγυμνώματος, δήθεν για σωματικό έλεγχο (strip search), όπως και των σεξουαλικών βασανιστηρίων που υφίστανται φυλακισμένες γυναίκες, οι οποίες αποτελούν συνήθεις πρακτικές και τελευταία έχουν αυξηθεί. Δεν πήρα, όμως, καμία απάντηση. Είναι η πιο αποκρουστική και εξευτελιστική μορφή κακομεταχείρισης.

Μετά την ανάδειξη αυτών των πρακτικών, χιλιάδες άνθρωποι μοιράστηκαν μαζί μου τις δικές τους τραυματικές εμπειρίες. Γυναίκες μοιράστηκαν τις δικές τους επώδυνες μνήμες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακόμα και με βίντεο. Τώρα πλέον όλη η κοινή γνώμη γνωρίζει ότι η καταδίκη μου οφείλεται στο γεγονός ότι αποκάλυψα την αλήθεια για το ξεγύμνωμα στις φυλακές και στα κέντρα κράτησης.

● Τι επιδιώκει η κυβέρνηση συνασπισμού του AKP-MHP με τη δημιουργία ενός νέου «αποστρατιωτικοποιημένου» Συντάγματος;

Η κυβέρνηση υπόσχεται ένα νέο Σύνταγμα, αλλά δεν εφαρμόζει καν τους νόμους που αφορούν εμένα και πολλούς άλλους, μας τιμωρεί με έναν κακόβουλο τρόπο. Η εξουσία είναι απασχολημένη με ένα επιδεικτικό «φτιασίδωμα» (του Συντάγματος) για να κατευνάσει τις διογκούμενες αντιδράσεις της κοινωνίας.

● Ποια είναι η κυβερνητική στρατηγική σε σχέση με το HDP;

Η κυβέρνηση επιδιώκει να παραλύσει κυριολεκτικά το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, από τότε που τερματίστηκαν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τους Κούρδους. Καθαιρούν εκλεγμένους δημάρχους, συλλαμβάνουν και προφυλακίζουν παράνομα βουλευτές και άλλα εκλεγμένα στελέχη του κόμματος και τιμωρούν συλλογικά ολόκληρες συνοικίες πόλεων, χωριά, ακόμη και ολόκληρες επαρχίες και διοικητικές περιφέρειες.

● Πόσα ηγετικά στελέχη του κόμματός σας είναι ήδη στη φυλακή; Εσείς τελικά θα εκτίσετε την ποινή σας;

Ηδη 25 πρώην βουλευτές του HDP είναι στη φυλακή. Εάν η προσφυγή μου στο Συνταγματικό Δικαστήριο για την προσβολή της δικαστικής απόφασης δεν γίνει δεκτή, θα φυλακιστώ, αφού πρώτα διαβάσω την απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας.

● Πώς θα περιγράφατε τις πολιτικές της Τουρκίας σε σχέση με τον κουρδικό λαό που ζει εντός και εκτός της χώρας;

Εδώ και 100 χρόνια οι πολιτικές που εισάγουν διακρίσεις εναντίον των Κούρδων παραμένουν αναλλοίωτες. Δεν γίνονται δεκτά τα αιτήματά τους που εδράζονται στα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ προωθούνται λύσεις που ανταποκρίνονται μόνο στην οικονομική ανάπτυξη των περιοχών. Ομως η διεκδίκηση της εθνικής ταυτότητας αποτελεί ένα αίτημα βαθιά ριζωμένο στην ψυχή του κουρδικού λαού. Η ανάγκη ομιλίας στη μητρική γλώσσα αλλά και η όποια ταπεινωτική μεταχείριση Κούρδων αποκτά κοινωνική διάσταση.

● Ως πνευμονολόγος, ποια είναι η γνώμη σας για τη στρατηγική της Τουρκίας ως προς την αντιμετώπιση του Covid-19; Αληθεύει ότι δεν αποκαλύπτεται ο πραγματικός αριθμός θανάτων και ότι δεν γίνονται αρκετά τεστ ανίχνευσης του ιού;

Πιστεύω, με την ιδιότητά μου ως πνευμονολόγου γιατρού, ότι ο κορονοϊός βρήκε την Τουρκία απροετοίμαστη. Υπήρχε η ψευδαίσθηση ότι ο ιός δεν θα ερχόταν στη χώρα. Δεν πραγματοποιήθηκαν αρκετά τεστ και σημειώθηκε καθυστέρηση στον εμβολιασμό πολιτών. Δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο πραγματικός αριθμός κρουσμάτων και θανάτων.

● Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος διάδοσης του ιού στις φυλακές;

Από τον Ιούνιο ο υπουργός Δικαιοσύνης δεν έχει κάνει καμία δήλωση για το τι συμβαίνει στις φυλακές. Οταν ξεκίνησε η πανδημία, υπήρχαν 300.000 κρατούμενοι σε φυλακές με πραγματική χωρητικότητα 120.000. Με νόμο που θεσπίστηκε βιαστικά τον Απρίλιο, οι προσπάθειες μείωσης του αριθμού φυλακισμένων εφαρμόστηκαν μόνο για ποινικούς κρατούμενους. Δεν υπήρξε καμία ευνοϊκή μεταχείριση για άρρωστες και έγκυες ή μητέρες φυλακισμένες.

Με την ενεργοποίηση του συγκεκριμένου νόμου, αποφυλακίστηκαν καταδικασμένοι για οργανωμένο έγκλημα και εμπόριο ναρκωτικών, ενώ δεν υπήρξε απολύτως κανένα μέτρο για τις ευάλωτες ομάδες. Σημειώθηκαν πολλά κρούσματα. Επίσης υπήρξε μεγάλος αριθμός θανάτων, καθώς δεν υπήρξε έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. Η ζωή άρρωστων και ηλικιωμένων φυλακισμένων διατρέχει ακόμα μεγάλο κίνδυνο, ενώ έχουν πεθάνει και νεαρής ηλικίας κρατούμενοι.

● Θα μπορούσαν τα περίπου 7 εκατομμύρια ψήφοι της τουρκικής νεολαίας, της λεγόμενης «Γενιάς Ζ», να αναδιαμορφώσουν το τουρκικό πολιτικό σύστημα και να αποκαταστήσουν τη δημοκρατία και την (κοινωνική) ειρήνη;

Η «Γενιά Ζ» ακόμα δεν μπορεί να εκτιμηθεί πλήρως από τα πολιτικά κόμματα. Πιστεύω ότι θα καθορίσει το αποτέλεσμα των επικείμενων εκλογών. Οι ψήφοι της «Γενιάς Ζ» θα αποτελέσουν πολύτιμα βήματα προς την ειρήνη και τη δημοκρατία, αν και επαναλαμβάνω ότι η πολιτική της δυναμική δεν είναι ακόμα ξεκάθαρη.

• Η σύγχρονη οικονομική συγκυρία θα επηρεάσει τις επερχόμενες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία;

Η επιδείνωση της οικονομίας εξασθενεί την εξουσία. Ομως η ισχύς των κρατικών θεσμών παραμένει αμετάβλητη κρατώντας δέσμια τα ΜΜΕ και συνεπώς μειώνοντας τις επιδράσεις από την παραπαίουσα οικονομία.

● Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τον ελληνικό λαό σε σχέση με την ολοένα αυξανόμενη ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;

Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα πρέπει να εξελίσσονται με κύριο γνώρισμα την προάσπιση της ειρήνης. Το σύνθημα «ειρήνη στη χώρα και ειρήνη στον κόσμο» ακόμα έχει αξία για μένα. Ως υπερασπιστής των ανθρώπινων δικαιωμάτων υποστηρίζω τις σχέσεις καλής γειτονίας οι οποίες υφίστανται εδώ και εκατοντάδες χρόνια, αλλά και την ανάγκη ύπαρξης διαλόγου μεταξύ του τουρκικού και του ελληνικού λαού, που έζησαν μαζί για αιώνες και αξίζουν την ειρήνη και όχι τη σύρραξη. Πιστεύω ακράδαντα ότι η μόνη λύση είναι η ειρήνη.

▶ Στην ιστοσελίδα change.org πραγματοποιείται συλλογή υπογραφών ενάντια στην άδικη δίωξη