Λίγοι και αποφασισμένοι να ξαναγίνουν άνθρωποι. Μερικές δεκάδες Ισραηλινοί στρατιώτες που έσπευσαν να εισβάλουν στη Λωρίδα της Γάζας και να πολεμήσουν, όπως πίστευαν, για την επιβίωση του Ισραήλ, υπογράφουν ανοιχτή επιστολή με την οποία αρνούνται να ξαναπάνε επικαλούμενοι ηθικά διλήμματα και λόγους συνείδησης.
Δεν θα ξαναπιάσουν όπλο στη Γάζα, γράφουν, αν δεν επιστρέψουν, ζωντανοί ή νεκροί, οι εναπομείναντες στα χέρια της Χαμάς Ισραηλινοί όμηροι που απήχθησαν στις 7 Οκτωβρίου 2023. Αυτό όμως σημαίνει να δοθεί μια ευκαιρία στην ειρήνη, δηλαδή να προηγηθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Την ανοιχτή επιστολή έχουν ήδη υπογράψει 165 έφεδροι των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ (IDF) και ένας μικρός αριθμός επαγγελματιών στρατιωτικών, όλοι βετεράνοι των αιματηρών επιχειρήσεων των τελευταίων 14 μηνών. Η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται.
Γάτες τρώνε ανθρώπινες σάρκες
Ο βραβευμένος Βρετανός δημοσιογράφος Φέργκαλ Κιν συνομίλησε για λογαριασμό του BBC με τρεις από τους υπογράφοντες. Οι δύο μίλησαν επώνυμα και ο τρίτος ανώνυμα γιατί φοβάται αντιδράσεις σκληροπυρηνικών ακόμη και εις βάρος της ζωής του.
«Είναι αδύνατον να ξεχάσεις κάποιες σκηνές. Οπως μια νύχτα που μέσα στα ερείπια είδα γάτες να τρώνε ανθρώπινες σάρκες», λέει ο 26χρονος Γιουβάλ Γκριν, που πρωτοστάτησε στη σύνταξη και διακίνηση της επιστολής.
«Το Ισραήλ είναι μικρή χώρα, όλοι γνωριζόμαστε. Είχα κι εγώ γνωστούς που σκοτώθηκαν κατά την επιδρομή της Χαμάς. Κατατάχτηκα αμέσως. Διασχίσαμε το νότιο Ισραήλ βλέποντας σκόρπια πτώματα παντού. Αλλά μόλις εισβάλαμε στη Γάζα ζήσαμε σκηνικό Αποκάλυψης. Κάποιοι ανάμεσά μας έλεγαν ότι πάμε να εξοντώσουμε όλο τον πληθυσμό της Γάζας, σαν να ήταν κάτι λογικό», δηλώνει ο Γκριν.
Μέσα στο λουτρό αίματος, την εμπλοκή με τους μαχητές της Χαμάς και τους βομβαρδισμούς έφτασε η στιγμή που ο ίδιος αρνήθηκε να υπακούσει στους ανωτέρους του. «Μας διέταξαν να πυρπολήσουμε ένα σπίτι. Ρώτησα «Γιατί;». Οι απαντήσεις δεν έβγαζαν νόημα. Δεν υπήρχε κανένας λόγος, στρατιωτικός ή άλλος. Είπα ότι δεν θα το κάνω». Αυτή ήταν η τελευταία μέρα του στη Γάζα.
Φίλια πυρά εναντίον ομήρων
Είκοσι εννέα ετών σήμερα, ο Μάικλ Οφερζιν βρέθηκε μπροστά σε ένα πρωτοφανές προσωπικό σταυροδρόμι. Αυτοπροσδιοριζόμενος ως αριστερός, πριν από την εισβολή συμμετείχε σε πρωτοβουλίες που απαιτούν πολιτική και όχι στρατιωτική λύση του Παλαιστινιακού. Ταλαντεύτηκε. Τελικά θεώρησε ότι η εισβολή ήταν «αναπότρεπτη και, μέχρι ενός σημείου, δικαιολογημένη». Φόρεσε στολή και πάτησε το πόδι του στη Γάζα.
Γρήγορα τον κατέλαβε φρίκη. «Η πιο φοβερή κουβέντα που άκουσα από συμπολεμιστή μου ήταν ότι κακώς δεν σκοτώσαμε όλα τα παιδιά της Γάζας την προηγούμενη φορά (2014) γιατί τώρα μεγάλωσαν, έγιναν τρομοκράτες και μας επιτέθηκαν. Οι περισσότεροι δεν είχαν τέτοιες απόψεις, αλλά αδιαφορούσαν για το τίμημα των επιχειρήσεών μας, για τις παράπλευρες απώλειες και για τις ζωές των Παλαιστινίων», λέει.
Το δικό του σημείο καμπής ήρθε μια μέρα που περίπολος του IDF σκότωσε με «φίλια πυρά» τρεις Ισραηλινούς ομήρους οι οποίοι είχαν αφεθεί ελεύθεροι στη διάρκεια σύντομης κατάπαυσης του πυρός. Πλησίασαν από μακριά, ο ένας κρατούσε λευκό πανί. Παρά τις εντολές που είχαν πάρει, δύο Ισραηλινοί στρατιώτες ένιωσαν ότι απειλούνται και άνοιξαν πυρ στους συμπατριώτες τους, ξαπλώνοντάς τους νεκρούς.
Και ο τρίτος Ισραηλινός βετεράνος της Γάζας, που μίλησε ανώνυμα στο BBC, τόνισε ότι έσπευσε να καταταγεί όταν άκουσε στο ραδιόφωνο μαρτυρίες επιζώντων και συγγενών ανήμερα της 7ης Οκτωβρίου 2023. Οσα όμως βίωσε τον κλόνισαν. «Είδα συμπολεμιστές μου να κομπάζουν γιατί έδειραν αβοήθητους Παλαιστινίους. Αλλοι περιέγραφαν ήρεμοι κακοποιήσεις και φόνους, λες και ήταν απλά τεχνικό ζήτημα. Είδα αιχμάλωτους Παλαιστινίους με δεμένα τα μάτια, σε υποχρεωτική ακινησία να τους δίνουν σοκαριστικά μικρή ποσότητα τροφής», λέει. Μόλις τελείωσε η πρώτη περίοδος της θητείας του επέστρεψε, παρέλαβε νέο φύλλο πορείας, αλλά αρνήθηκε να μεταβεί ξανά στη Γάζα.
Ακτιβιστές σαν τους τρεις συνυπογράφοντες φαίνονται αριθμητικά λίγοι, καθώς στον IDF υπηρετούν 465.000 ένστολοι. Δεν είναι όμως ασήμαντη μειοψηφία, καθώς οι δράσεις τους γίνονται ευρύτερα γνωστές, κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα. Συντονίζονται με «ήπιες» μορφές άρνησης στράτευσης, δηλαδή επίκληση ιατρικών ή ψυχολογικών λόγων για αποφυγή της επιστροφής στα κατεχόμενα.
«Εξετάζουμε κάθε περίπτωση αντιρρησία ξεχωριστά, όχι ομαδικά», δήλωσε λακωνικά εκπρόσωπος του IDF, σε μια εμφανή προσπάθεια να υποβαθμίσει την πρωτοβουλία για τη σύνταξη της ανοιχτής επιστολής.
Αχτίδα αισιοδοξίας από τη Χαμάς
Τη συγκρατημένη αισιοδοξία του ότι μπορεί να ακουστεί σύντομα το παράγγελμα «Παύσατε πυρ!» στη Λωρίδα της Γάζας εξέφρασε ο Μπασέμ Ναΐμ, μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς. «Ξαναρχίζουν οι διερευνητικές συνομιλίες στο Κατάρ ύστερα από διακοπή ενός μήνα», ανακοίνωσε ο Ναΐμ από την Τουρκία όπου διαμένει. Και τόνισε ότι εξετάζονται οι λεπτομέρειες της γνωστής τριπλής «λύσης»: κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων, αποφυλάκιση μέρους των Παλαιστινίων που κρατούνται στις φυλακές του Ισραήλ. «Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Αμερική μπορεί να επηρεάσει θετικά τις εξελίξεις», εκτίμησε το στέλεχος της Χαμάς.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας