Σοκ και δέος προκαλούν τα στοιχεία για το μισό εκατομμύριο και πλέον χαμένα χειρουργεία που μετράει η χώρα μας την τετραετία 2020-2023, αποτέλεσμα του θανατηφόρου μείγματος πολιτικής της κυβέρνησης της Ν.Δ., που από τη μία έθεσε το Εθνικό Σύστημα Υγείας σε ένα ιδιότυπο lockdown για πάσα άλλη νόσο στη διάρκεια της πανδημίας και από την άλλη συνεχίζει να ξεχαρβαλώνει το υποστελεχωμένο και υποχρηματοδοτούμενο Εθνικό Σύστημα Υγείας, αρνούμενη να το στηρίξει.
Κι ενώ γνωρίζει ότι έχουν χαθεί εκατοντάδες χιλιάδες χειρουργεία που αναλογούν στα χειρουργεία ενός ολόκληρου έτους σε όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη διαφημίζει ως θεραπεία τα 34.000 χειρουργεία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αξιοποιώντας τα ως όχημα για τη διαφήμιση και εμπέδωση των απογευματινών επί πληρωμή χειρουργείων που έχει θεσμοθετήσει. Ο μεγάλος χαμένος είναι ο άρρωστος, που δεν μπορεί να βρει την υγεία του μέσα στις ατελείωτες λίστες αναμονής του πλήθους συσσωρευμένων χειρουργείων.
Τα στοιχεία για τα χαμένα χειρουργεία της πανδημίας φέρνει στο φως για πρώτη φορά η «Εφ.Συν.», προδημοσιεύοντας κατ’ αποκλειστικότητα νέα έκθεση του ΚΕΠΥ (Κέντρου Ερευνας και Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία, την Πολιτική Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας) με τίτλο «Οι χαμένες χειρουργικές επεμβάσεις του ΕΣΥ και τα «δωρεάν» απογευματινά χειρουργεία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» των Ηλία Κονδύλη, αναπληρωτή καθηγητή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας-Πολιτικής της Υγείας στο Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ, Χαράλαμπου Οικονόμου, καθηγητή Κοινωνιολογίας και Πολιτικής Υγείας, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, και Αλέξη Μπένου, ομότιμου καθηγητή Υγιεινής-Κοινωνικής Ιατρικής στο ΑΠΘ.
Κατά τη χρονική περίοδο 2020-23 στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, σύμφωνα με την έκθεση του ΚΕΠΥ, «υπολογίζονται σε 360.000 έως 540.000 χαμένες χειρουργικές επεμβάσεις ανάλογα με το μέτρο σύγκρισης, ανάλογα δηλαδή με το αν συγκρίνει κανείς με τα επίπεδα των χειρουργικών επεμβάσεων του 2019, προ πανδημίας, ή τα επίπεδα χειρουργικών επεμβάσεων της πενταετίας 2014-19, επίσης προ πανδημίας. Ακόμη και στα τέλη του 2023, έναν χρόνο δηλαδή μετά το τέλος της πανδημίας, τα επίπεδα της χειρουργικής δραστηριότητας στα νοσοκομεία του ΕΣΥ δεν είχαν ανακάμψει στα προ πανδημίας επίπεδα, με τον όγκο των χειρουργικών επεμβάσεων το 2023 να υπολείπεται κατά 5% σε σχέση με τις χειρουργικές επεμβάσεις του 2019 προ πανδημίας».
Είναι σαν σε 4 χρόνια διακυβέρνησης της Ν.Δ. να εξαϋλώθηκαν τα χειρουργεία ενός ολόκληρου έτους από το ΕΣΥ (περίπου 500.000 επεμβάσεις γίνονται κάθε χρόνο στο ΕΣΥ). Η μειωμένη αυτή χειρουργική δραστηριότητα των τελευταίων τεσσάρων ετών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, τονίζει η επιστημονική ομάδα του ΚΕΠΥ, «πέραν των σημαντικών και αποδεδειγμένων αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία του πληθυσμού, έχει οδηγήσει στη συσσώρευση πλήθους χειρουργικών περιστατικών στις λίστες αναμονής για χειρουργεία και στην εκτίναξη των χρόνων αναμονής για αναγκαίες χειρουργικές επεμβάσεις».
Κι ενώ το πρόβλημα είναι γνωστό, η κυβέρνηση είτε κάνει πως δεν υπάρχει ή προτείνει λύσεις σε λάθος κατεύθυνση, όπως είναι αυτή της ενίσχυσης του ιδιωτικού τομέα ή τα «δωρεάν» χειρουργεία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. «Το εκρηκτικό αυτό πρόβλημα, παρά το ότι έχει επισημανθεί και τεκμηριωθεί με πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων σταθερά από το 2021 και μετά, παρέμεινε αναπάντητο επί σειρά ετών. Η έστω καθυστερημένη αναγνώρισή του από πλευράς υπουργείου Υγείας είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή προϋπόθεση για την επίλυσή του», επισημαίνουν οι Κονδύλης, Οικονόμου και Μπένος και καταδεικνύουν ότι «οι πολιτικές που προκρίνει η κυβέρνηση για την επίλυσή του είναι ατελείς και σε λάθος κατεύθυνση». Γιατί; «Τα 34.000 «δωρεάν», χρηματοδοτούμενα από το ΤΑΑ, απογευματινά χειρουργεία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και τις ιδιωτικές κλινικές το 2025, πέραν του ότι αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό των εκατοντάδων χιλιάδων χαμένων χειρουργείων της τελευταίας 4ετίας, δεν έχουν επενδυτικό χαρακτήρα, δεν δημιουργούν δηλαδή τις αναγκαίες προϋποθέσεις σε υλικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό για τη μακρόπνοη αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος των αναμονών για χειρουργικές επεμβάσεις στη χώρα μας», τονίζουν.
Τα δε απογευματινά επί πληρωμή χειρουργεία της κυβέρνησης της Ν.Δ., «σε μια χώρα με τη δεύτερη υψηλότερη ιδιωτική δαπάνη υγείας και τις υψηλότερες αυτοαναφερόμενες λόγω κόστους ανικανοποίητες ανάγκες υγείας στην Ευρώπη, είναι ένα κοινωνικά άδικο μέτρο, το οποίο μετακυλίει επιπλέον χρηματοδοτικά υγειονομικά βάρη στα ήδη υπέρμετρα οικονομικά βεβαρημένα νοικοκυριά στην Ελλάδα», σημειώνουν. «Είναι δε προφανές ότι η κυβέρνηση αξιοποιεί τα «δωρεάν» απογευματινά χειρουργεία του ΤΑΑ προκειμένου, μεταξύ άλλων, να διαφημίσει και τελικά να εμπεδώσει τη λειτουργία των ιδιωτικών απογευματινών χειρουργείων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Προκύπτει δηλαδή ότι βασική επιδίωξη του υπουργείου Υγείας είναι η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών του ΕΣΥ και όχι η ενδυνάμωσή τους με προσωπικό και εξοπλισμό», προσθέτει η ερευνητική ομάδα του ΚΕΠΥ.
Ποιες είναι οι λύσεις; Για τους επιστήμονες, «η επίλυση του προβλήματος των χειρουργικών αναμονών στη χώρα μας προϋποθέτει την αποεμπορευματοποίηση του ΕΣΥ και την κατάργηση της μετακύλισης του κόστους των υπηρεσιών του στους πολίτες και τα νοικοκυριά, καθώς και την ανάταξη του ΕΣΥ, τον μακρόπνοο δηλαδή σχεδιασμό πολύπλευρης στήριξής του με όλους τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς, υλικούς και ανθρώπινους πόρους».
Διαχρονική εξέλιξη των χειρουργικών επεμβάσεων
● Κατά τη χρονική περίοδο 2020-23 παρατηρήθηκαν σημαντικές μεταβολές στον αριθμό των χειρουργικών επεμβάσεων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, με μεγάλη διακύμανση αυτών των μεταβολών μεταξύ των Υγειονομικών Περιφερειών. Πιο συγκεκριμένα το 2020, το πρώτο έτος της πανδημίας COVID-19, παρατηρήθηκε μια μέση μείωση στις χειρουργικές επεμβάσεις στα νοσοκομεία του ΕΣΥ κατά 23% - η οποία κυμάνθηκε από -20% στην 7η ΥΠΕ της Κρήτης έως -32% στην 3η ΥΠΕ της Μακεδονίας. Το 2021, δεύτερο έτος της πανδημίας COVID-19, παρατηρήθηκε μια μέση μείωση στις χειρουργικές επεμβάσεις στα νοσοκομεία του ΕΣΥ κατά 28% - η οποία κυμάνθηκε από -14% στην 7η ΥΠΕ της Κρήτης έως -41% στην 3η ΥΠΕ της Μακεδονίας. Τα έτη 2022 και 2023 παρατηρήθηκε μια σταδιακή αύξηση των χειρουργικών επεμβάσεων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, χωρίς όμως η χειρουργική δραστηριότητα των δημόσιων νοσοκομείων να ανακάμπτει στα προ πανδημίας επίπεδα. Πιο συγκεκριμένα το 2023 οι χειρουργικές επεμβάσεις στο ΕΣΥ ήταν κατά 5% λιγότερες σε σχέση με το έτος 2019, με μεγάλη διακύμανση αυτής της υστέρησης μεταξύ των υγειονομικών περιφερειών - από -1% στην 6η ΥΠΕ της Πελοποννήσου έως -11% στην 3η ΥΠΕ της Μακεδονίας.
● Υπολογίζεται ότι σε σχέση με το 2019, κατά τη χρονική περίοδο 2020-23 χάθηκαν από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ σωρευτικά 359.630 χειρουργικές επεμβάσεις, εκ των οποίων το 42% (151.952 χειρουργικές επεμβάσεις) αφορά νοσοκομεία της 1ης και 2ης ΥΠΕ σε Αττική και Πειραιά και το 35% (125.653 χειρουργικές επεμβάσεις) νοσοκομεία της 3ης και 4ης ΥΠΕ σε Μακεδονία και Θράκη (Διάγραμμα 3).
● Υπολογίζεται ότι σε σχέση με την τάση της περιόδου 2014-19, κατά τη χρονική περίοδο 2020-23 χάθηκαν από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ σωρευτικά 544.914 χειρουργικές επεμβάσεις.
Προκλητική ομολογία!
«Για τους συμπολίτες μας που περίμεναν χρόνια για ένα τακτικό προγραμματισμένο χειρουργείο, σήμερα πιστεύω είναι μια καλή μέρα»
Κυριάκος Μητσοτάκης, ΤikΤοk «Μια καλή μέρα», 28/11/24
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας