Το Δημόσιο «κλέβει» τον κουμπαρά των συντάξεων

Να επιστρέψει το Δημόσιο πόρους άνω του 1 δισ. ευρώ που οφείλει στο Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ), δηλαδή στον «κουμπαρά» που δημιουργήθηκε το 2008 με σκοπό τη διασφάλιση των συντάξεων των μελλοντικών γενεών, συστήνει το Ελεγκτικό Συνέδριο. «Οι οφειλές από τον πόρο του ΦΠΑ καθώς και από τον πόρο των αποκρατικοποιήσεων θα πρέπει να εξοφληθούν το ταχύτερο», επισημαίνει έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η έκθεση εγκρίθηκε στη συνεδρίαση του 8ου Τμήματος στις 11 Νοεμβρίου 2024 ρίχνοντας φως σε πολλές κρυφές πτυχές του ΑΚΑΓΕ. Κατ’ αρχάς η εισφορά αλληλεγγύης, που επιβάλλεται στις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ, ένας από τους δύο λογαριασμούς του ΑΚΑΓΕ, δεν αποδίδεται στον «κουμπαρά» των συντάξεων για τις νέες γενεές και δεν υπάρχει καμία λογιστική παρακολούθηση από τα αρμόδια όργανα.

Ο έλεγχος που πραγματοποίησε η αρμόδια υπηρεσία επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εκτός από το έλλειμμα που εντοπίζει, αναδεικνύει ουσιαστικά και το μέγεθος της κυβερνητικής υποκρισίας για τις συντάξεις των μελλοντικών γενεών:

Την ώρα που στο όνομα της εξασφάλισης των επικουρικών συντάξεων των νέων η κυβέρνηση προχώρησε στη δημιουργία κεφαλαιοποιητικού Ταμείου με ατομικές μερίδες, ουσιαστικά μια θεσμοθετημένη δέσμευση για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των κύριων συντάξεων της νέας γενιάς, μέσω του ΑΚΑΓΕ, παραμένει σε εκκρεμότητα. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι 15 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή του δεν έχει εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα επέτρεπε την εισροή πόρων στον Εθνικό Λογαριασμό Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Στο ερώτημα που θέτει ως τίτλο η έκθεση του Ε.Σ. για το εάν πραγματοποιείται η είσπραξη των εσόδων και η διάθεση των πόρων του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών, όπως ο νόμος και ο σκοπός του ΑΚΑΓΕ επιβάλλουν, η απάντηση είναι αρνητική.

Συνοπτικά από τον έλεγχο του Ε.Σ. προκύπτουν τα εξής:

● Mεγάλου ύψους οφειλές από ασφαλιστικά ταμεία και Δημόσιο, το ακριβές ποσό των οποίων είναι μεν ανέφικτο να προσδιοριστεί επακριβώς με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, εκτιμάται όμως ότι υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ, έχουν σωρευτεί χωρίς να έχει επιδιωχθεί η είσπραξή τους.

● Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης δεν διενεργεί τακτικό έλεγχο της διαχείρισης του ΑΚΑΓΕ. Δεν υφίστανται εγκεκριμένοι από τους συναρμόδιους υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας ετήσιοι απολογισμοί και ισολογισμοί του ΑΚΑΓΕ λόγω και της εκκρεμότητας ως προς την κατάρτιση των αντίστοιχων λογαριασμών των ασφαλιστικών ταμείων, από τα οποία προέρχεται μεγάλο μέρος των εσόδων του Κεφαλαίου.

● Ουδέποτε εγκρίθηκαν οι ετήσιοι απολογισμοί και ισολογισμοί του ΑΚΑΓΕ από τους συναρμόδιους υπουργούς. Εκκρεμότητα η οποία οφείλεται κυρίως στις υστερήσεις εγκρίσεων των χρηματοοικονομικών καταστάσεων του e-ΕΦΚΑ που δεν πρόκειται να ρυθμιστούν πριν από τις 30.9.26.

● Παραμένει ασαφής («μη ευεξήγητος» κατά την κρίση του Ε.Σ.) ο λόγος που επέβαλε την καθιέρωση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων και της ειδικής εισφοράς συνταξιούχων επικουρικής ασφάλισης. Δηλαδή των δύο λογαριασμών που έχουν συσταθεί εντός του ΑΚΑΓΕ.

● Το νομοθετικό πλαίσιο για τους πόρους του ΑΚΑΓΕ «πάσχει από έλλειψη συνοχής και σαφήνειας, που το καθιστά επισφαλές και δυσλειτουργικό, εξαιτίας της πληθώρας των τροποποιήσεων που έχουν υποστεί οι σχετικές διατάξεις και, σε ορισμένες περιπτώσεις, των κακοτεχνιών στη διατύπωσή του».