Χρωστούν 200.000€ στους δικαστικούς διερμηνείς

Διεκδικούν τα δεδουλευμένα τους εδώ και χρόνια και, όταν τελικά πληρώνονται, τα ποσά που φτάνουν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς είναι ελάχιστα και σίγουρα όχι αρκετά για να επιβιώσουν. Μέχρι σήμερα οι οφειλές ξεπερνούν τα 200.000 ευρώ και παρά το γεγονός ότι έχουν απευθυνθεί ξανά και ξανά στο υπουργείο Δικαιοσύνης, το πρόβλημα εντείνεται και τα οφειλόμενα ποσά συσσωρεύονται. Ο λόγος για τους 128 δικαστικούς διερμηνείς της Αττικής, των οποίων μπορεί η σημασία να θεωρείται δεδομένη και πολύτιμη σε όλα τα στάδια της ανακριτικής και ποινικής διαδικασίας, τα εργασιακά τους δικαιώματα όμως, όχι.

Οι διερμηνείς καλύπτουν την ολοένα και συχνότερη ανάγκη των αλλοδαπών διαδίκων σε ακριβή διερμηνεία και μετάφραση και γίνονται δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ κατηγορουμένων, μαρτύρων, δικαστών και εισαγγελέων. Η παρουσία και η συνδρομή τους στα ακροατήρια, τα ανακριτικά γραφεία και τις εισαγγελίες, όπως προβλέπει η ΕΣΔΑ, θεωρείται αναφαίρετο δικαίωμα όσων δεν γνωρίζουν ελληνικά, και η απουσία τους, αρκετή ώστε να θεωρηθεί άκυρη η διαδικασία.

Oμως μέχρι σήμερα χαίρουν μόνο υποτίμησης από το υπουργείο Δικαιοσύνης, λαμβάνοντας πληρωμές έναντι, συχνά ύψους 30, 80 και 100 ευρώ - κι αυτές σποραδικά, με πολύμηνες καθυστερήσεις. Φτάνει μόνο να αναλογιστεί κανείς πως, σύμφωνα με πρόσφατη καταγγελία διερμηνέα, την τελευταία φορά που πληρώθηκε από το Πρωτοδικείο Αθηνών ήταν τον Νοέμβριο του 2022, δηλαδή πριν από σχεδόν έναν χρόνο. Από τους 128 εγγεγραμμένους διερμηνείς των Πρωτοδικείων και Εφετείων, περίπου 50 είναι ενεργοί και ανταποκρίνονται στις κλήσεις της Εισαγγελίας· οι υπόλοιποι πιο συχνά ετεροαπασχολούνται, αφού η αμοιβή τους πέρα από σπάνια είναι και πενιχρή: η παρουσία τους στις δικαστικές αίθουσες αποτιμάται στα 17,62 ευρώ ημερησίως, ανεξάρτητα από τον αριθμό των δικών στις οποίες καλούνται μέσα στη μέρα, και στα ανακριτικά γραφεία φτάνει τα 11 ευρώ για το κάθε άτομο που θα βοηθήσουν στη διερμηνεία.

Τα τελευταία χρόνια οι διερμηνείς έχουν κατέβει επανειλημμένα σε κινητοποιήσεις και στάσεις εργασίας και πάνω από έναν χρόνο τώρα πραγματοποιούν απεργία διαρκείας, διεκδικώντας το δικαίωμα στην αμοιβή και την έγκαιρη πληρωμή, ενώ αρκετοί είναι και εκείνοι που μεμονωμένα έχουν αποφασίσει το τελευταίο διάστημα να καταφύγουν και δικαστικά για την καταβολή των δεδουλευμένων τους. Υπό τη διαρκή απειλή παραγραφής των οφειλών, αφού πάντα μέρος των χρωστούμενων κινδυνεύει να «εξαερωθεί», το Σωματείο Δικαστικών Υπαλλήλων από τη σύστασή του το 2015 μέχρι σήμερα έχει κάνει δεκάδες διαβήματα στα υπουργεία Δικαιοσύνης και Οικονομικών.

«Το πρόβλημα δεν έχει λυθεί ποτέ στη ρίζα του και δομείται σε διάφορους πυλώνες. Το πρώτο και βασικότερο είναι ότι πληρωνόμαστε μονίμως έναντι ένα μικρό ποσό δεδουλευμένων και τα ποσά κατατίθενται τόσο αραιά, που έχει δημιουργηθεί ένα χρέος το οποίο φτάνει τα 200.000 ευρώ», λέει η πρόεδρος του Σωματείου Δικαστικών Υπαλλήλων, Δανάη Χέλμη. Τον περασμένο Απρίλιο, πριν από τις εκλογές και εν μέσω πολύμηνων κινητοποιήσεων, το υπουργείο Δικαιοσύνης, σε συνάντηση με τους διερμηνείς, δεσμευόταν πως μέχρι τα τέλη Μαΐου θα καταβάλλονταν τα οφειλόμενα, όμως το καθεστώς οικονομικού στραγγαλισμού συνεχίζεται, με το υπουργείο να καταβάλλει εν τέλει κάποια μικροποσά, οφειλόμενα από το 2019, που ήταν στο όριο της παραγραφής.

«Εχουν παρέλθει πέντε μήνες αλλά δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα», συμπληρώνει η κ. Χέλμη. «Εχουμε εισπράξει μόνο αδιαφορία. Εχουμε υποβάλει ακόμη και εξώδικο για να συζητήσουμε με το υπουργείο και δεν μας απαντά. Εχει ειπωθεί ότι η πίεσή μας αγγίζει τα όρια της αγένειας». Την ίδια στιγμή, αναφέρει η πρόεδρος του σωματείου, βάσει νόμου τα προσωπικά τους στοιχεία, τα τηλέφωνα και οι διευθύνσεις τους βρίσκονται αναρτημένα σε κοινή θέα στο ακροατήριο του Πλημμελειοδικείου, εγείροντας σοβαρά ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων, γεγονός που έχει γνωστοποιηθεί στον Αρειο Πάγο και στο υπουργείο Δικαιοσύνης.

Πάγιο αίτημα του σωματείου είναι η άμεση και ολοσχερής εξόφληση όλων των οφειλόμενων και στο εξής η τακτική πληρωμή στο 100% των δεδουλευμένων, όπως και η αναπροσαρμογή της αμοιβής των υπηρεσιών διερμηνείας ως παροχής εξειδικευμένης εργασίας με ασφάλιση. Μέχρι σήμερα οι διερμηνείς πληρώνονται με σχετικό έγγραφο που εκδίδουν τα δικαστήρια και τα χρήματα προέρχονται από τα ίδια κονδύλια που αποζημιώνονται και οι μάρτυρες όταν χάνουν το μεροκάματο για να παρουσιαστούν στο δικαστήριο. «Αξίζει να αναφερθεί πως η αποζημίωση για τους μάρτυρες προσαρμόστηκε στην άνοδο του βασικού μισθού, αλλά η δική μας αμοιβή όχι». Στην πράξη, βάσει ΚΥΑ, ο διερμηνέας εξακολουθεί να πληρώνεται με ποσό κατώτερο του ημερομισθίου ενός ανειδίκευτου εργάτη. Ταυτόχρονα, βάσει νομοθεσίας, επιβάλλεται πρόστιμο 120 ευρώ σε όποιον καθυστερήσει να αναλάβει τα καθήκοντά του στη δικαστική αίθουσα.

Ολα αυτά όμως είναι γνωστά στους αρμοδίους και, παρά τις προεκλογικές δεσμεύσεις, το μπαλάκι των ευθυνών, καταγγέλλουν οι διερμηνείς, πετιέται από τον έναν στον άλλο, δηλαδή μεταξύ υπουργείου Δικαιοσύνης και υπουργείου Οικονομικών. Αλλες φορές επικαλούνται καθυστερήσεις λόγω μνημονιακών ανακατατάξεων, ενώ το άλλοθι που πολλές φορές χρησιμοποιείται είναι πως καθυστερεί η... ψηφιοποίηση των βεβαιώσεων που οι διερμηνείς λαμβάνουν από την έδρα. Οι οποίες μπορεί να έχουν δοθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες των Πρωτοδικείων χρόνια πίσω...