Μάχιμοι στις δικαστικές αίθουσες, ανυποχώρητοι στους αγώνες

Με μαζική συμμετοχή, δυναμισμό και σκοπό να κινητοποιήσουν το δικηγορικό σώμα και να αγωνιστούν συμπορευόμενοι με την κοινωνία, οι δικηγόροι Θανάσης Καμπαγιάννης και Χαράλαμπος Κουρουνδής διεκδικούν την προεδρία των Δικηγορικών Συλλόγων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα, με τους συνδυασμούς της Εναλλακτικής Παρέμβασης - Δικηγορικής Ανατροπής και Εναλλακτικής Πρωτοβουλίας Δικηγόρων και Συνεργαζόμενων.

Μιλούν στην «Εφ.Συν.» για τις μάχες τους στις δικαστικές αίθουσες, ο πρώτος ενάντια στην εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή και ο δεύτερος κατά της απαγόρευσης συναθροίσεων, και εξηγούν γιατί οι συνδυασμοί τους εκφράζουν ένα άλλο πρότυπο δικηγορίας.

Θανάσης Καμπαγιάννης, υποψήφιος πρόεδρος ΔΣΑ

«Η δύναμη είναι στους αγώνες»

● Πέρασε ένας χρόνος από την καταδίκη της Χρυσής Αυγής ως εγκληματικής οργάνωσης σε μια δίκη όπου αφήσατε καθοριστικό στίγμα ως δικηγόρος της Πολιτικής Αγωγής. Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή σας στη δίκη; Πώς κρίνετε την πρόσφατη αποφυλάκιση του στελέχους της οργάνωσης, Γιώργου Πατέλη;

Το πιο δύσκολο στη δίκη της Χρυσής Αυγής ήταν ότι δεν ήταν «στιγμή», αλλά μια μακρόσυρτη διαδικασία πέντε χρόνων. Οταν αναλαμβάνεις μια πολύκροτη υπόθεση, οι πρώτες μέρες, που συνήθως ενέχουν δημοσιότητα, δημιουργούν μια φρενήρη αίσθηση και ένα αυτονόητο ενδιαφέρον τόσο στην κοινή γνώμη όσο και στον συνήγορο. Οταν όμως τα φώτα πέφτουν, πρέπει να αντέξεις τους αργούς ρυθμούς απόδοσης της δικαιοσύνης και τη «δουλειά του μυρμηγκιού» που τη συνοδεύει. Εμείς ήμασταν τυχεροί γιατί δεν ήμασταν μόνοι μας: χτίσαμε δυνατούς συναδελφικούς δεσμούς ως συνήγοροι πολιτικής αγωγής, είχαμε την κυρία Μάγδα, είχαμε το Παρατηρητήριο και τις αντιφασιστικές οργανώσεις, είχαμε -να το πούμε και αυτό!- την «Εφημερίδα των Συντακτών». Κι έτσι καταφέραμε και αντέξαμε σε έναν αγώνα που παιζόταν εκτός έδρας, με μια δικαιοσύνη που έχει δικαστικούς λειτουργούς σαν και αυτές που βγάλανε την ιστορική απόφαση, έχει όμως και εισαγγελείς και δικαστές που κάνουν τα στραβά μάτια στην επικινδυνότητα της ναζιστικής βίας, όπως το είδαμε και στην αποφυλάκιση Πατέλη. Και έχουμε ακόμα δρόμο, μιας και μπροστά μας είναι το Εφετείο!

● Εκπροσωπείτε την οικογένεια του Νίκου Σαμπάνη, του Ρομά που δολοφονήθηκε από αστυνομικούς στο Πέραμα. Με αφορμή τη συγκεκριμένη υπόθεση ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη ανακοίνωσε μεταρρυθμίσεις στην ΕΛ.ΑΣ., όπου μεταξύ άλλων ξεκαθαρίζεται ότι «δεν μπορεί να διακόπτεται καμία καταδίωξη», ακόμα κι αν είναι σε κατοικημένη περιοχή και κινδυνεύουν περαστικοί. Πώς το σχολιάζετε;

Με τον τρόπο που μεθόδευσε τον πειθαρχικό χειρισμό της υπόθεσης, με τη σκανδαλώδη επίσκεψή του στους κατηγορούμενους για ανθρωποκτονία αστυνομικούς και με τις αποφάσεις του, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη έστειλε μήνυμα ασυδοσίας και έδωσε επίσημα το ελεύθερο για νέες κρατικές δολοφονίες. Είναι αστείο να επιχειρηματολογούμε για ποιον λόγο 38 σφαίρες δεν συνιστούν άμυνα, αλλά δολοφονία με ενδεχόμενο ρατσιστικό κίνητρο, και μάλιστα σε μια επιχείρηση που ήδη παραβίαζε ρητές εντολές του Κέντρου για απεμπλοκή. Αυτή την υπόθεση θα την πάμε μέχρι τέλους: να χυθεί άπλετο φως, να τιμωρηθούν παραδειγματικά αυτοί που μετέτρεψαν τα υπηρεσιακά τους περίστροφα σε δολοφονικά εργαλεία.

● Η υποψηφιότητά σας είναι με την Εναλλακτική Παρέμβαση - Δικηγορική Ανατροπή, η οποία έχει ιστορική διαδρομή στον ΔΣΑ. Πώς θα τη συστήνατε και τι εκφράζει;

Συστήνω σε όσους μας διαβάζουν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Εναλλακτικής (epda.gr) για να περιηγηθούν στην τριαντάχρονη πορεία της παράταξης. Πατάμε πάνω στους ώμους συντροφισσών και συντρόφων που δίδαξαν τι σημαίνει μαχόμενη και ριζοσπαστική δικηγορία. Εκφράζουμε την πλειοψηφία του δικηγορικού σώματος, που δεν είναι μεγαλοδικηγόροι, αλλά σκληρά εργαζόμενες και εργαζόμενοι είτε σε δικά τους γραφεία είτε για λογαριασμό τρίτων. Αλλά πάνω απ’ όλα εκφράζουμε ένα άλλο πρότυπο δικηγορίας, αυτό του υπερασπιστή δικηγόρου που μάχεται για τα ευρύτερα διακυβεύματα της εποχής μας. Φέτος, δεν πηγαίνουμε για την καταγραφή αλλά για την ανατροπή, τόσο στην κάλπη των συνδυασμών όσο και στην κάλπη του προέδρου.

● Μπορούν οι δικηγόροι να συμβάλουν σε ευρύτερες κοινωνικές αλλαγές ή είναι περιορισμένος ο ρόλος τους;

Ο κόσμος δεν θα αλλάξει από τους δικηγόρους, αλλά από τη μεγάλη εργαζόμενη πλειοψηφία με τους αγώνες της. Εκεί βρίσκεται η ελπίδα και η προοπτική για έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση. Οι δικηγόροι, όμως, μπορούν να σταθούν σύμμαχοι και αρωγοί σε αυτούς τους αγώνες: μπορούν να προσφέρουν τις γνώσεις και την επιστημοσύνη τους στην προάσπιση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών, όπως το έκαναν τη δεκαετία του ’60 αλλά και στη Μεταπολίτευση, όταν βρέθηκαν δίπλα στο φοιτητικό και το εργατικό κίνημα.

Αλλά ας είμαστε σεμνοί: οι δικηγόροι πρέπει με ειλικρίνεια να εξηγήσουν στους κυριαρχούμενους ότι ο νόμος σε τελική ανάλυση εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ισχυρών. Η δύναμη είναι στους αγώνες!

Χαράλαμπος Κουρουνδής, υποψήφιος πρόεδρος ΔΣΘ

«Υπαρκτός ο κίνδυνος ορμπανοποίησης»

● Υστερα από προσφυγή 46 κατοίκων της Θεσσαλονίκης, τους οποίους εκπροσωπείτε, πραγματοποιήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας πιλοτική δίκη για τη συνταγματικότητα της απαγόρευσης συναθροίσεων που επιβλήθηκε πέρυσι στην επέτειο του Πολυτεχνείου. Υπάρχει κάποια εξέλιξη στην υπόθεση;

Η πιλοτική δίκη έγινε στις 2 Απριλίου 2021, αλλά η απόφαση δεν έχει εκδοθεί ακόμα. Το διακύβευμά της είναι σπουδαίο και αφορά όλη την κοινωνία, όχι μόνο τους προσφεύγοντες. Η απόφαση του Αρχηγού της ΕΛ.ΑΣ. που απαγόρευσε τότε τις συναθροίσεις, επικαλούμενος την ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας, ήταν αντισυνταγματική για πολλούς λόγους. Θα ήθελα όμως να σταθώ σε έναν από αυτούς διότι αναδεικνύει το πώς η κυβέρνηση και εν γένει η εκτελεστική εξουσία χρησιμοποίησε προσχηματικά την πανδημία. Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που έδωσε αυτή τη δυνατότητα στον Αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ. έθεσε ως μόνη προϋπόθεση τη διατύπωση γνώμης από την Εθνική Επιτροπή Προστασίας Δημόσιας Υγείας. Η προϋπόθεση αυτή όμως δεν τηρήθηκε, καθώς η Επιτροπή πρότεινε την εφαρμογή σε όλη τη χώρα των μέτρων του λοκντάουν που είχε ήδη επιβληθεί στη Θεσσαλονίκη και εξαιρούσε τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις από την αναστολή συναθροίσεων. Με απλά λόγια, η Επιτροπή τάχθηκε κατά της απαγόρευσης των διαδηλώσεων και ο Αρχηγός της ΕΛΑΣ επικαλέστηκε τη γνώμη της για να τις απαγορεύσει και μάλιστα χωρίς να μπει στον κόπο να αιτιολογήσει την απόκλισή του από αυτήν!

● Στο πλαίσιο της πανδημίας ελήφθησαν διεθνώς οριακά μέτρα που προκάλεσαν αντιδράσεις. Τελικά η πανδημία πλήττει και τη δημοκρατία;

Η πανδημία εμφανίστηκε σε μια περίοδο κατά την οποία τα συστήματα υγείας σε διεθνή κλίμακα είχαν αποδιοργανωθεί από τις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις στο κράτος πρόνοιας. Οι κυβερνήσεις απάντησαν με αυστηρά μέτρα περιορισμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, δεν άλλαξαν όμως πολιτική.

Οι διαφοροποιήσεις της ελληνικής κυβέρνησης από αυτό το πλαίσιο ήταν προς το χειρότερο. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. χρησιμοποίησε κυνικά την πανδημία για να ελέγξει ακόμα περισσότερο τα ΜΜΕ και για να προωθήσει την ατζέντα της με μειωμένες αντιδράσεις, ενώ την ίδια στιγμή έκανε περικοπές στα κονδύλια για την υγεία. Οι δημοκρατικές ελευθερίες, ιδίως με τη μορφή της συλλογικής έκφρασης και διαμαρτυρίας για σημαντικά κοινωνικά ζητήματα, μπήκαν στο στόχαστρο.

Χαρακτηριστική ήταν η επίσπευση της ψήφισης του νόμου για την Αστυνομία στα Πανεπιστήμια σε μια περίοδο που αυτά ήταν κλειστά. Από αυτήν την άποψη, ο κίνδυνος «ορμπανοποίησης» είναι υπαρκτός, υπάρχει όμως η σημαντική διαφορά ότι η κοινωνική και πολιτική αριστερά στην Ελλάδα δεν είναι διαλυμένη όπως στην Ουγγαρία.

● Γιατί αποφασίσατε να θέσετε υποψηφιότητα για την προεδρία του ΔΣΘ; Σε σύγκριση με άλλους συναδέλφους σας και συνδυασμούς, πού πιστεύετε ότι κάνετε τη διαφορά;

Οι δικηγόροι δεν είμαστε όλοι ίδιοι, ούτε αντιλαμβανόμαστε με τον ίδιο τρόπο το λειτούργημά μας και τον ρόλο μας στην κοινωνία. Αυτό φάνηκε ξεκάθαρα στην περίοδο της πανδημίας. Η πλειοψηφία του ΔΣΘ επέλεξε το lobbying με τα κυβερνητικά στελέχη και όχι τον δρόμο της μαχητικής διεκδίκησης, εκφράζοντας αποκλειστικά τα συμφέροντα των μεγαλοδικηγόρων. Η δική μας επιλογή ως «Εναλλακτική Πρωτοβουλία δικηγόρων και συνεργαζόμενοι» ήταν ακριβώς η αντίθετη. Δώσαμε τον καλύτερο εαυτό μας στην προσπάθεια να ακουστεί η φωνή των μαχόμενων και μισθωτών («συνεργατών») δικηγόρων.

Μαζέψαμε υπογραφές και συνδιοργανώσαμε εκδήλωση για το ασφαλιστικό, οργανώσαμε παρεμβάσεις στο συνέδριο των Δικηγορικών Συλλόγων για τα δικαιώματα των ασκουμένων και των γυναικών συναδέλφων, αναδείξαμε τον εμπαιγμό του «σκοιλ ελικικου», πρωτοστατήσαμε στην προάσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών και στη μάχη κατά του ρατσισμού και της φασιστικής απειλής. Σ’ αυτήν την κατεύθυνση μπορούμε και πρέπει να κάνουμε περισσότερα. Η προσπάθειά μας σηματοδοτεί ένα άλλο πρότυπο συνδικαλισμού, που πρωτοστατεί στους αγώνες για τις ανάγκες της μεγάλης πλειονότητας των δικηγόρων και ταυτόχρονα εκφράζει ανεξάρτητο και ριζοσπαστικό λόγο για όλα τα μεγάλα ζητήματα της κοινωνίας.