Αναφορά - κόλαφος για τις προσφυγικές δομές

Κρίσιμες ανεπάρκειες και ελλείψεις του συστήματος υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων αναδεικνύει χθεσινή αναφορά της οργάνωσης Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (Refugee Support Aegean – RSA), με κυριότερες την πολύμηνη αναστολή καταβολής του μηνιαίου οικονομικού βοηθήματος σε χιλιάδες δικαιούχους, τις ακατάλληλες συνθήκες φιλοξενίας ευάλωτων, συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων ασυνόδευτων ανήλικων, και τα κενά στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Η αναφορά βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία που επεξεργάστηκε η οργάνωση, τα οποία τα έδωσε στις αρχές Μαρτίου ο πρώην υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νίκος Παναγιωτόπουλος, απαντώντας σε κοινοβουλευτική ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων της τομεάρχη Μεταναστευτικής Πολιτικής του ΠΑΣΟΚ Νάντιας Γιαννακοπούλου.

Από τους 27.100 πρόσφυγες και μετανάστες που έμεναν σε προσφυγικές δομές στο τέλος του 2024, οι 24.000 βρίσκονταν στη διαδικασία ασύλου, ανάμεσά τους περισσότερα από 8.000 ανήλικοι, οι περισσότεροι από τους μισούς, 4.416, έμεναν στις Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές στα νησιά.

Καθυστερήσεις

Οι περισσότερα παραμένουν αναγκαστικά κλεισμένοι, σε συνθήκες ντε φάκτο κράτησης, στις δομές των νησιών, στις υποτιθέμενες ασφαλείς ζώνες, καθώς περιμένουν να οριστεί επίτροπος που θα αναλάβει τις διαδικασίες για την προβλεπόμενη φιλοξενία τους σε κατάλληλες δομές ή να ανατεθεί η φροντίδα τους σε συγγενείς. Η οργάνωση επισημαίνει σοβαρές καθυστερήσεις στη λειτουργία της επιτροπείας, με αποτέλεσμα να παραμένουν οι ανήλικοι σε συνθήκες κράτησης, την οποία έχουν χαρακτηρίσει παράνομη δύο δικαστήρια, ένα στη Σάμο και ένα στην Κω.

Από τους περίπου 24.000 πρόσφυγες που δικαιούνταν και είχαν ζητήσει μηνιαίο οικονομικό βοήθημα μέσω τραπεζικών καρτών, κανείς δεν το είχε πάρει τους τελευταίους επτά μήνες του 2024. Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου σταμάτησε αναιτιολόγητα να καταβάλλει το μηνιαίο βοήθημα τον Ιούνιο του 2024 και έκτοτε αγνοείται η τύχη του, ενώ αγνοείται και η τύχη της δέσμευσης του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη στις αρχές Απριλίου ότι θα καταβληθεί προσεχώς το βοήθημα. Το βοήθημα το είχαν πάρει μέσα στο 2024 μόνο 8.527, το 35% όσων το δικαιούνταν, και μόνο κατά τη διάρκεια των πέντε πρώτων μηνών του έτους. «Ως αποτέλεσμα, οι περισσότερες/οι αιτούσες/ντες άσυλο στα καμπς αδυνατούν να καλύψουν ακόμη και απολύτως απαραίτητες βιοτικές ανάγκες τους, όπως τα φάρμακα ή η μετακίνηση», σημειώνει η RSA.

Ο αριθμός των γιατρών στις προσφυγικές δομές αυξήθηκε από τον Ιούνιο του 2024, φτάνοντας τους 54 σε όλη την Ελλάδα, αριθμός που ωστόσο παραμένει μικρός, καθώς αντιστοιχεί ένας γιατρός σε περισσότερα από 500 άτομα, ενώ δεν υπήρχε κανένας γιατρός στην Κω, τη Φιλιππιάδα και τον Πύργο.

Σε όλες τις δομές υπήρχαν 100 διερμηνείς, αλλά άνισα κατανεμημένοι, καθώς στη Λέσβο υπήρχε ένας διερμηνέας για 1.691 άτομα και στη Σάμο δύο για 4.126 άτομα.

Οι υπηρεσίες των δομών διαπίστωσαν την ύπαρξη 13.797 ευάλωτων ατόμων, από τα οποία τα 4.215 έμεναν σε δομές, κυρίως στη Σάμο, τη Λέσβο, τη Μαλακάσα και το Κουτσόχερο, χωρίς να διαφέρει στην πράξη η φιλοξενία που δέχονταν, παρόλο που είχαν ιδιαίτερες και αυξημένες ανάγκες. Δύο χρόνια μετά τις εξαγγελίες του γενικού γραμματέα τότε Υποδοχής, σήμερα Μεταναστευτικής Πολιτικής Μάνου Λογοθέτη για τη δημιουργία προγράμματος φιλοξενίας 500 θέσεων σε διαμερίσματα στον αστικό ιστό για πολύ ευάλωτα άτομα, τέτοιο πρόγραμμα δεν έχει λειτουργήσει και αγνοείται η τύχη και αυτών των εξαγγελιών.