Επιστολή Παριάτ για τις επαναπροωθήσεις

Το ζήτημα των παράνομων και επικίνδυνων επιχειρήσεων αποτροπής και επαναπροώθησης στα σύνορα θέτει στην ελληνική κυβέρνηση η γενική διευθύντρια Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μονίκ Παριάτ.

Σε επιστολή της προς τους υπουργούς Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη στις 29 Ιουνίου, την οποία έχει στη διάθεσή της η «Εφ.Συν.», επισημαίνει: «Τους τελευταίους μήνες η Επιτροπή δέχεται έναν αυξανόμενο αριθμό αναφορών από μέσα ενημέρωσης, Διεθνείς Οργανισμούς και ΜΚΟ, που αναφέρονται σε καταγγελλόμενες επαναπροωθήσεις στα ελληνοτουρκικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Επιπλέον, η Επιτροπή συνεχίζει να δέχεται ερωτήσεις γι’ αυτό το θέμα και από μέλη του Ευρωκοινοβουλίου».

Βέβαια, η επιστολή της κ. Παριάτ είναι γραμμένη στη διπλωματική γλώσσα της διοίκησης των Βρυξελλών και απέχει αισθητά από τις έντονα φορτισμένες αντιδράσεις πολλών δεκάδων ευρωβουλευτών, όπως εκδηλώθηκαν χαρακτηριστικά στην πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου, όπου η παρουσία των Ελλήνων υπουργών προκάλεσε σαρκαστικά και οργισμένα σχόλια. Αντίθετα από την ξεκάθαρη τοποθέτηση της Ευρωπαίας επιτρόπου Ιλβα Γιόχανσον, που έχει κάνει σαφές ότι δεν είναι ανεκτές στην Ευρώπη παρόμοιες επιχειρήσεις, η επιστολή της κ. Παριάτ είναι πολύ πιο στρογγυλεμένη.

Παρ’ όλα αυτά, αισθάνεται την ανάγκη να υπενθυμίσει στους Ελληνες υπουργούς την υποχρέωση της Ελλάδας να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα όταν εφαρμόζει τη συνοριακή πολιτική της.

Σημειώνει: «Αν και δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς απλά αυτές τις καταγγελίες, δεν έχει τεθεί υπόψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κανένα αδιάσειστο στοιχείο για το ζήτημα. Επιπλέον, έχουμε σημειώσει τις επανειλημμένες δημόσιες διαψεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την πραγματοποίηση επιχειρήσεων επαναπροώθησης κατά μεταναστών που επιδιώκουν να φτάσουν στην ελληνική επικράτεια. Πιστεύω ότι οι ελληνικές αρχές επιτηρούν συνεχώς την κατάσταση για να διασφαλίσουν ότι γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

»Ο Κώδικας Συνόρων της Σένγκεν προβλέπει την υποχρέωση των κρατών-μελών να εμποδίζουν τη χωρίς εξουσιοδότηση διέλευση των εξωτερικών συνόρων και να επιτηρούν τα σύνορα. Αυτό πρέπει να γίνεται σε πλήρη συμμόρφωση με το σχετικό ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων που σχετίζονται με την πρόσβαση σε διεθνή προστασία, με την αρχή της μη επαναπροώθησης και με τα θεμελιώδη δικαιώματα. Οι εθνικές αρχές πρέπει να πραγματοποιούν όλες τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών με πλήρη σεβασμό στο ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο».

Ωστόσο, προστίθενται συνεχώς νέες αποκαλύψεις και καταγγελίες που επιβεβαιώνουν την εικόνα των κατάφωρων και εκτεταμένων παραβιάσεων του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου στα σύνορα. Εκθεση της οργάνωσης Human Rights Watch, που δημοσιοποιήθηκε χθες, περιλαμβάνει μαρτυρίες και καταγγελίες για βίαιες επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, χωρίς κανένα μέτρο προστασίας των ανθρώπων. Αυτές οι επιχειρήσεις έγιναν μάλιστα όχι μόνο στον Εβρο και στα νησιά, αλλά και στην ενδοχώρα.

Αυτή είναι η περίπτωση επαναπροωθήσεων προσφύγων στα μέσα Απριλίου μέσα από τη δομή φιλοξενίας των Διαβατών, σε απόσταση 400 χιλιομέτρων από τα σύνορα. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες έξι προσφύγων, αστυνομικοί τούς απομάκρυναν από τη δομή φιλοξενίας και τους μετέφεραν σε άτυπο χώρο κράτησης, αφαιρώντας τους με τη βία τα υπάρχοντά τους, ενώ στη συνέχεια τους οδήγησαν στον Εβρο και στην τουρκική όχθη. «Είναι η πρώτη φορά που η Human Rights Watch έχει καταγράψει μαζικές απελάσεις αιτούντων άσυλο από τη βαθιά ενδοχώρα μέσω του Εβρου», σημειώνει η έκθεση.

«Οι ελληνικές αρχές δεν πτοήθηκαν από τα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας που εφαρμόστηκαν σε εθνικό επίπεδο και επιδόθηκαν σε ένα νέο κύμα μαζικών απελάσεων. Αντί να προστατεύσουν τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας αυτής κρίσης, οι ελληνικές αρχές τούς έχουν βάλει στο στόχαστρο, καταστρατηγώντας πλήρως το δικαίωμά τους να ζητήσουν άσυλο, χωρίς καμία μέριμνα για την υγεία τους», τονίζει η Εύα Κοσσέ, ερευνήτρια της οργάνωσης, υπεύθυνη για την Ελλάδα.