ΛΕΞ και αντιδράσεις μέρος δεύτερο

Αναψε την κουβέντα το κείμενο της προηγούμενης εβδομάδας για τον ΛΕΞ. Για τις συναυλίες του ΛΕΞ που αποτελούν, κατά τη γνώμη μου, ένα είδος αντίδρασης. Ελεγα πως οι νέοι που πηγαίνουν σε αυτές τις hip hop συναυλίες δεν είναι απολιτίκ αλλά δεν είναι και πολιτικοποιημένοι, με την έννοια του όρου που ξέρουμε εδώ και χρόνια. Και το ερώτημα ήταν και είναι αν αυτοί οι νέοι θα πάνε να ψηφίσουν την Κυριακή των εκλογών. Πήρα διάφορα mails (ο διάλογος συνεχίζεται στο [email protected]) και σήμερα δημοσιεύουμε αποσπάσματα από δύο πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις.

■ Καταρχάς ο Αλέξανδρος Μάγκος, υποψήφιος διδάκτορας Εθνομουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ, στο πεδίο της Εθνομουσικολογίας με αντικείμενο ειδίκευσης το ελληνικό hip hop.

«Τόσο η συναυλία όσο και ο χώρος του λεγόμενου κοινωνικού/πολιτικού/underground hip hop δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση έναν πολιτικό χώρο αλλά έναν πολιτιστικό. Αφορά περισσότερο ζητήματα ταυτότητας που εξαντλούνται, σε συντριπτικό βαθμό, σε στιλιστικές επιλογές (φαρδιά ρούχα, καπέλα κ.λπ.) και επιλογές χώρων διασκέδασης (συναυλίες, πάρκα, πλατείες κ.λπ.) και ουδεμία σχέση έχουν με καμία πολιτική σκέψη, πόσο μάλλον πράξη. Είναι άλλο πράγμα να πούμε ότι ένα άτομο με μια δεδομένη πολιτική ιδεολογία συμμετέχει στον ραπ χώρο και άλλο πράγμα ότι ο ραπ χώρος είναι συνυφασμένος με την εκάστοτε πολιτική ιδεολογία.

» Εν αντιθέσει πιστεύω πως ο παρωχημένος υπεργενικευτικός καταγγελτικού χαρακτήρα λόγος των ράπερ όπως ο ΛΕΞ είναι δημοφιλής καθώς εκφράζει τη γενικευμένη αποστροφή για την πολιτική. Οχι την πολιτική ως έκφραση των γραφειοκρατικών μηχανισμών, αλλά την πολιτική εν γένει ως πράξη/πρόσταγμα που αφορά τα κοινά, καθώς ως καλλιτεχνική μορφή ενσωματώνει στο ακέραιο τον λεγόμενο «φετιχισμό του υποκειμένου» όπως αυτός εμφανίζεται κατά τη γενικότερη περίοδο της μετανεωτερικότητας.

» Η προσδοκία μας για πολιτικά προστάγματα μέσα από πολιτιστικά γεγονότα αποτελεί άλλη μία απόδειξη της πολιτικής παρακμής στην οποία έχουμε υποπέσει. Εν ολίγοις, δεν μπορούμε να περιμένουμε, ως πολιτικό σώμα, από κανέναν ΛΕΞ. Αλλωστε ούτε και ίδιος, προς τιμήν του καθώς αυτό δείχνει ειλικρίνεια και επαφή με την πραγματικότητα, στοχεύει σε κάτι τέτοιο.»

■ Μια άλλη άποψη μας έστειλε και ο Κίμων Σιδηρόπουλος.

«Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα-Killah P από τη Χρυσή Αυγή εκφράζει την κορύφωση της σύγκρουσης δύο διαμετρικά αντίθετων ρευμάτων κατά την προσπάθειά τους να εκφράσουν (και, αντίστοιχα, να κυριαρχήσουν) το κομμάτι της νεολαίας που αισθάνεται ότι δεν υπάρχει αύριο γι’ αυτό στη σημερινή κοινωνία. Η σύγκρουση αυτή δεν έγινε σε επίπεδο κομμάτων (η δολοφονική επίθεση της Χρυσής Αυγής στους αφισοκολλητές του ΚΚΕ δεν έφερε την απαιτούμενη σύγκρουση), αλλά σε ένα πρακτικό επίπεδο της ίδιας της ζωής: το hip hop διατύπωσε και ανέδειξε τις οικονομικές και πολιτικές αιτίες που οδήγησαν αναπόδραστα σε ένα καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής, στην εξαθλίωση μια αποσβολωμένη νεολαία (όπως επίσης, των γονιών της, των ιδίων και με την ίδια βεβαιότητα των παιδιών της), η οποία έψαχνε από κάπου να στηριχτεί.

» Tο ίδιο κατεστημένο (μιντιακό και ολιγαρχικό), το οποίο κριτικάρετε στην «Εφ.Συν.», προσπάθησε να απαξιώσει το hip hop παρουσιάζοντας το trap ως όμοιό του και ως κάτι που πρέπει να απαξιωθεί στα μάτια των γονιών (κι εμμέσως να μεταφερθεί μέσω των γονεϊκών νουθεσιών στη νεολαία). Η σημερινή νεολαία, όμως, δεν τους έχει κάνει το χατίρι για δεύτερη φορά, γιατί τα παιδιά σήμερα ενημερώνονται. Αλλωστε όπως και η δική μας γενιά έμαθε να διακρίνει τον ασφαλίτη σε μια πορεία, έτσι και τα παιδιά αυτά έμαθαν να διακρίνουν την ενημέρωση που τους προωθεί η απέναντι πλευρά.

» Οσοι προερχόμαστε από κομμουνιστικογενείς οικογένειες ή έχουμε συμμετάσχει στους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες των τελευταίων 30 χρόνων, μας είναι δύσκολο να κατανοήσουμε ότι υπάρχει και ένας άλλος τρόπος αντίδρασης στην καθεστηκυία τάξη: το να διαδίδεις, εξηγείς και ερμηνεύεις με κατανοητό τρόπο αυτό που συμβαίνει, γιατί είναι κοινό το συναίσθημα της αδικίας, της αποξένωσης και της μοναξιάς σε έναν κόσμο που δεν υπήρξε ποτέ άλλοτε τόσο κοινότοπος.

» Υπάρχουν και άλλα θέματα που θα ήθελα να αναφέρω: το κωδικοποιημένο λεξιλόγιο (εάν έχετε ακούσει σε τραγούδια το «1312», αυτό σημαίνει στα ελληνικά «όλοι οι μπάτσοι μπάσταρδοι» γιατί οι αριθμοί αντιστοιχούν στη θέση που έχουν στο αγγλικό αλφάβητο τα γράμματα του ακρωνύμιου ACAB που σημαίνει All Cops Are Bastard), την αναφορά στο πάρκο της γειτονιάς και την παρεΐστικη οπτική των πραγμάτων και άλλα πολλά.

» Η σημερινή νεολαία είναι πιο πολιτικοποιημένη από τη δική μας γενιά, η οποία δεν μπόρεσε να αντιπαρατεθεί με την κοινωνία, η οποία χρεοκόπησε οικονομικά (με την οικονομική κρίση) και πολιτικά (με την άνοδο της Χρυσής Αυγής), αλλά προσαρμόστηκε σε αυτή, όσο καμία άλλη γενιά πριν.»