Tο ιστορικό κτίριο του Ελληνικού Ιδρύματος της Διεθνούς Πανεπιστημιούπολης του Παρισιού άνοιξε την 1η Μαρτίου για να καλωσορίσει τους κατοίκους του μετά από εργασίες που διήρκεσαν, εν μέσω Covid, περισσότερο από έναν χρόνο.
Το εμβληματικό νεοκλασικό κτίριο του Ελληνικού Ιδρύματος, έργο του αρχιτέκτονα Νικόλαου Ζάχου, είναι ένα από τα 40 «σπίτια» χωρών, σχολών και ινστιτούτων της Διεθνούς Πανεπιστημιούπολης του Παρισιού. Χτίστηκε το 1931-1932 και εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 1932 από τον Νικόλαο Πολίτη, πρέσβη της Ελλάδας στη Γαλλία, και τον Αλμπερτ Λεμπρίν, πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας. Η κατασκευή του πραγματοποιήθηκε χάρη σε έναν πανελλήνιο έρανο, με τη συμβολή και της Διασποράς. Το ίδιο και η ανακαίνισή του, 90 χρόνια μετά. Το κόστος του έργου ανήλθε στα 3,3 εκατομμύρια ευρώ, περιλαμβάνοντας αυτοχρηματοδότηση (δάνειο), δωρεές και επιχορηγήσεις.
Η Μαρία Γράβαρη-Μπάρμπα, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πάνθεον - Σορβόνη στο Παρίσι και διευθύντρια του Ελληνικού Ιδρύματος από το 2004, υπογραμμίζει ότι «η πλήρης ανακαίνιση ήταν ένα μακροπρόθεσμο έργο που σχεδιάστηκε πριν πολλά χρόνια: άρχισε να υλοποιείται από το 2020 με την αποκατάσταση του ιστορικού Σαλονιού και της Βιβλιοθήκης του Ιδρύματος, σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια του αρχιτέκτονα Ζάχου, χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Χάρη σε δωρεά του Ιδρύματος Λεβέντη, κατέστη επίσης δυνατή η ανακαίνιση των νεοκλασικών προσόψεών του. Ωστόσο, ο πρωταρχικός μας στόχος ήταν η καρδιά του Ιδρύματος, δηλαδή τα δωμάτια των κατοίκων. Οι προσπάθειες επικεντρωνόντουσαν στο να προσφέρουμε ένα ιδανικό περιβάλλον διαβίωσης για μελέτη και έρευνα, επιπέδου εφάμιλλου αυτού των άλλων “Σπιτιών” της Διεθνούς Πανεπιστημιούπολης».
Η επαναλειτουργία του Ελληνικού Ιδρύματος θα του επιτρέψει να ξαναβρεί τον ρόλο που διαδραμάτισε ιστορικά ως πολιτιστικό κέντρο για τον Ελληνισμό και τους φιλέλληνες στο Παρίσι. Το Ιδρυμα διοργανώνει τακτικά συνέδρια, εκθέσεις, λογοτεχνικές και θεατρικές εκδηλώσεις σχετικές με τον ελληνικό πολιτισμό και τις επιστήμες. Αποτελεί επίσης έναν τόπο μνήμης για τον ελληνισμό στη Γαλλία. Πράγματι, πολλοί επιφανείς Ελληνες έχουν μείνει στο Ελληνικό Ιδρυμα από την έναρξη λειτουργίας του: στοχαστές, φιλόσοφοι, καλλιτέχνες, αρχιτέκτονες, σκηνοθέτες, συγγραφείς, πολιτικοί. Μεταξύ των πρώην κατοίκων του Ιδρύματος συναντάμε τον Εμμανουήλ Κριαρά, τον ιστορικό Νικόλαο Σβορώνο, τους αρχιτέκτονες Τάκη Ζενέτο και Αριστομένη Προβελέγγιο, τους σκηνοθέτες Κώστα Γαβρά και Θεόδωρο Αγγελόπουλο, τους μουσικούς Κουρουπό και Κυριάκο Σφέτσα, τους στοχαστές Κώστα Αξελό και Κώστα Παπαϊωάννου, τους εικαστικούς Κώστα Κουλεντιανό, Μέμο Μακρή, Δημήτρη Μυταρά, Παύλο, Γεράσιμο Σκλάβο, Παναγιώτη Τέτση και Ντίκο Βυζάντιο και πολλούς άλλους.
Σήμερα το Ελληνικό Ιδρυμα επιδιώκει να δημιουργήσει ένα ταμείο χορηγιών που θα του επιτρέψει να εκπληρώσει αποτελεσματικά την αποστολή του, ως χώρος διαβίωσης και εργασίας των Ελλήνων φοιτητών και ερευνητών στο Παρίσι, αλλά και ως πρέσβης του ελληνικού πολιτισμού στη Γαλλία.
