Ολα από την αρχή

Πριν από τις εθνικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου, σε σχετική μας συζήτηση, θερμός υποστηρικτής της Νέας Δημοκρατίας ισχυριζόταν ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι απολύτως επιτυχημένη και ότι διαβάζοντας τους αριθμούς η επιτυχία της «βγάζει μάτι». Επιπλέον, υποστήριζε πως η κυβέρνηση χρειάζεται οπωσδήποτε τη δεύτερη τετραετία, ώστε να καταφέρει με τις κατάλληλες κοινωνικές πολιτικές να «περάσει» την επιτυχία των αριθμών στην καθημερινότητα των πολιτών.

Εχουν περάσει σχεδόν δέκα μήνες από την ανανέωση της θητείας της και τίποτα δεν αποδεικνύει ούτε προμηνύει ότι η κυβέρνηση διαθέτει αυτή τη στόχευση, ότι δηλαδή επιδιώκει τα όποια θετικά οικονομικά αποτελέσματα σε επίπεδο αριθμών να αξιοποιηθούν προς όφελος των πολιτών, να «μετακυλιστεί» ένα μέρος των κερδών στην τσέπη των πολλών.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα απουσίας αυτής της στόχευσης είναι η ακρίβεια και η στέγαση, τα απολύτως απαραίτητα δηλαδή. Η επίσκεψη στα σούπερ μάρκετ εξελίσσεται για τους πολίτες σε μια μάλλον στρεσογόνo διαδικασία δυσάρεστων εκπλήξεων, τη στιγμή που ο τζίρος των σούπερ μάρκετ αυξήθηκε το 11μηνο του 2023 κατά 710 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 11μηνο του 2022. Τα ευρωπαϊκά στατιστικά το επιβεβαιώνουν, ο ελληνικός λαός έρχεται προτελευταίος σε αγοραστική δύναμη στην Ε.Ε., ενώ ο πληθωρισμός στα τρόφιμα στη χώρα μας είναι ο δεύτερος υψηλότερος. Η κυβέρνηση διατεινόταν πως αντιμετωπίζει την ακρίβεια επιβάλλοντας πρόστιμα στις εταιρείες που αισχροκερδούν, αποδείχθηκε, ωστόσο, ότι οι τιμές, μετά τα πρόστιμα, όχι μόνον δεν μειώθηκαν, αλλά αυξήθηκαν μέχρι και 43%.

Στη στέγαση, πάνω από το 70% των ενοικιαστών δαπανούν άνω του 40% από το διαθέσιμο εισόδημά τους για έξοδα στέγασης, όταν στην υπόλοιπη Ευρώπη αυτό ισχύει μόνο για το 25% των ενοικιαστών. Τα ενοίκια αυξήθηκαν σωρευτικά την τελευταία πενταετία κατά 50%, αλλά μέτρο ουσιαστικό δεν έχει ληφθεί για να αντιμετωπιστεί αυτή η ασφυκτική κατάσταση.

Η κυβέρνηση δεν είχε και ουδέποτε θα έχει ως στόχο να ενισχύσει οικονομικά τα χαμηλά και μεσαία στρώματα. Το ισχυρό κοινωνικό κράτος δεν αποτελεί επιδίωξή της και όσοι την ψήφισαν προσδοκώντας ότι η ανάπτυξη των λίγων και η άνθηση των αριθμών θα φτάσει στα νοικοκυριά έχουν πλανηθεί.

Η αλήθεια είναι πως παραμένει συνεπής στις πολιτικές αρχές και στο οικονομικό σύστημα που υπηρετεί. Ακολουθώντας πιστά τις επιταγές του νεοφιλελευθερισμού, επιδιώκει σε κάθε επίπεδο την ενίσχυση της δήθεν «αυτορρυθμιζόμενης» αγοράς και την αποδυνάμωση του κράτους, προωθώντας την εμπορευματοποίηση ακόμα και δημόσιων αγαθών όπως η υγεία και η παιδεία. Οι «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» που επικαλείται δεν είναι τίποτα άλλο από την κατάργηση των προστατευτικών ρυθμίσεων που εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή ζωή, το διαπιστώσαμε «για τα καλά» στο επίπεδο των εργασιακών δικαιωμάτων. Οι ανισότητες είναι μεγάλες και θα εξακολουθήσουν να μεγεθύνονται, διότι στον καπιταλισμό τα κέρδη γίνονται υπερκέρδη, όχι κομμάτια μιας πίτας που θα μοιραστούν περισσότεροι.

Η Κεντροαριστερά οφείλει να δώσει σήμερα μια μεγάλη ιδεολογική μάχη, να αντιτάξει και να πείσει τους πολίτες πως η κοινωνική ευημερία δεν αποτελεί παρωχημένη έννοια, αλλά υπαρκτή δυνατότητα. Να τεθεί με ένταση το αίτημα αναδιανομής του εισοδήματος με κριτική στον καπιταλισμό. Να αμφισβητηθεί ο πυρήνας της κυρίαρχης οικονομικής λογικής, αλλά και του δόγματος της ατομικότητας. Να ξαναμιλήσουμε από την αρχή για όλα, χωρίς ιδεολογικές υποχωρήσεις και παραχωρήσεις.

* Δικηγόρος Αθηνών, γραμματέας Τομέα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝ.ΑΛΛ.