Οι αθέατες όψεις της Γενεύης

Ως μάννα εξ ουρανού εξέλαβε το ταξίδι στη Γενεύη για την άτυπη διάσκεψη ο Κύπριος πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης. Με καθημερινές παρεμβάσεις στα εγχώρια ΜΜΕ για το «εθνικό θέμα», ο Ν. Αναστασιάδης προσπαθεί να ανακάμψει στη συνείδηση της κοινής γνώμης ύστερα από πολύμηνη φθορά λόγω του σκανδάλου των «χρυσών» διαβατηρίων. Η διάσκεψη ναυάγησε αλλά ο ίδιος αισθάνεται… κερδισμένος. Ανενόχλητος από την αντιπολίτευση τις ημέρες που ακολούθησαν, καταγγέλλει την τουρκική αδιαλλαξία και εξαγγέλλει «διεθνή εκστρατεία διαφώτισης» – μια ανιαρή πρακτική της κυπριακής διπλωματίας την εποχή του Κινήματος των Αδεσμεύτων.

Στη Γενεύη ο Ν. Αναστασιάδης ήταν πρόθυμος να τα κάνει όλα! Πρότεινε κάθε μορφή διαλόγου, φτάνει να υπάρχει διαδικασία: διαπραγματεύσεις στην Κύπρο, νέα διάσκεψη στη Νέα Υόρκη, μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Ασχέτως αν πέταξε προηγουμένως 4 πολύτιμα χρόνια χωρίς διαπραγματεύσεις. Ασχέτως αν απέρριψε (2/5/2018) την πρόταση Ακιντζί να σφραγίσουν στρατηγική συμφωνία βασισμένη στο πλαίσιο Γκουτέρες. Ολα σαν φτηνή προπαγάνδα έγιναν «ειδήσεις» στη Γενεύη υποκύπτοντας στις επικοινωνιακές ανάγκες του Ν. Αναστασιάδη, που διανύει το 9ο έτος της προεδρίας του έχοντας βυθίσει το Κυπριακό στην πιο παράξενη φάση του και το νησί στον πάτο της διαφθοράς.

Τα παράνομα διαβατήρια

Τι έκρυβε, λοιπόν, η Γενεύη; Την προσπάθεια του Ν. Αναστασιάδη ελέω Κυπριακού να αποσπάσει την προσοχή της κοινής γνώμης από την προσωπική εμπλοκή του στη βιομηχανία διαβατηρίων. Πιστεύει ότι όσο γεμίζουν τα τηλεοπτικά δελτία των «8» με ανούσιο διπλωματικό «ρεπορτάζ» τόσο λιγότερο οι Κύπριοι μαθαίνουν για τη διαφθορά που τον αγγίζει. Η προσπάθεια του Προεδρικού, αν και καλοστημένη, έχει περιορισμένη επιτυχία. Η δημοτικότητα Αναστασιάδη παραμένει στο ναδίρ. Η κρίση εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του, μη αναστρέψιμη: το 80% δεν τον πιστεύει!

Η ενδιάμεση έκθεση της Διερευνητικής Επιτροπής κατονομάζει τον πρόεδρο για σύγκρουση συμφέροντος – την αναφέρει ως «παραβίαση της αρχής της αμεροληψίας». Ενέκρινε «χρυσά» διαβατήρια που προωθούσε το δικηγορικό γραφείο «Νίκος Αναστασιάδης», των δύο θυγατέρων του. Με τον ίδιο τρόπο η Διερευνητική διαπιστώνει τη θεσμική παράκαμψη της Γενικής Εισαγγελίας που γνωμάτευσε δύο φορές (2015 και 2016) ότι είναι παράνομη η χορήγηση διαβατηρίων στο 52% των πολιτογραφήσεων (συγγενείς πρώτου αιτητή). Το σκάνδαλο φυσικά συμπληρώνεται με τις συνεχείς αποκαλύψεις πολιτογραφήσεων (Ρώσων και άλλων ολιγαρχών, καταζητούμενων, διεθνών απατεώνων κ.ο.κ.) που τώρα θα πρέπει να ανακληθούν.

Στις αθέατες όψεις της Γενεύης περιλαμβάνεται η πλήρως ελεγχόμενη πληροφόρηση για τα τεκταινόμενα την οποία επέβαλε ο Ν. Αναστασιάδης. Κανένας δεν γνωρίζει τι συνέβη πίσω από τις κλειστές πόρτες των συνεδριάσεων. Οπως και στο Κραν Μοντανά, ο Ν. Αναστασιάδης είναι μόνος… μάρτυρας των γεγονότων. Πήρε συνοδεία 68 ατόμων από πολιτικούς αρχηγούς, τα μέλη της διαπραγματευτικής ομάδας και πλειάδα συμβούλων και δημοσιογράφων. Πλην όμως, όλοι χωρίς καμία πρόσβαση στα γεγονότα. Οι δημοσιογράφοι κρέμονταν από τα χείλη ενός κυβερνητικού στελέχους να μάθουν τα στοιχειώδη. Καμία διασταύρωση πληροφοριών.

Στον χώρο των συναντήσεων και εντός της διάσκεψης ο Ν. Αναστασιάδης έδωσε προνομιακή πρόσβαση στον ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδη. Ποτέ στο παρελθόν Κύπριος ΥΠΕΞ δεν ήταν παρών όταν διεξάγονταν διαπραγματεύσεις υπό τον ΟΗΕ. Μέσα στις συναντήσεις συμμετείχαν πρόσωπα που ποτέ δεν θα αμφισβητήσουν το κύριο αφήγημα του προέδρου, όπως ο πρέσβης Α. Μαυρογιάννης και υπηρεσιακοί.

Ολοι κρατήθηκαν στην απομόνωση, σαν τουρίστες «all inclusive». Ακόμα και ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, που το τελευταίο διάστημα έθεσε έντονα το θέμα της πολιτικής ισότητας. Εκτός έμεινε και ο πρώην ΥΠΕΞ Ιωάννης Κασουλίδης που έριξε προσωπικό βάρος για ειλικρινή διαπραγμάτευση. Στο απόλυτο σκοτάδι έμεινε βέβαια και η αντιπολίτευση, ιδίως το ΑΚΕΛ. Ο Α. Κυπριανού και ο διεθνολόγος Τουμάζος Τσελεπής είχαν κάθε λόγο να αποκτήσουν σαφή εικόνα μετά από όσα προηγήθηκαν (Μον Πελεράν, Κραν Μοντανά) – τότε ακόμα και με ψέματα εγκατέλειψε το τραπέζι ο Ν. Αναστασιάδης. Αρκετοί υποψιάζονται ότι λέχθηκαν πολλά και σε άγριους τόνους. Ο Γκουτέρες έκανε λόγο για «δύσκολη συζήτηση».

Ο νέος ρόλος Χριστοδουλίδη

Οσο λιγότερα ξέρουν για τα τεκταινόμενα οι πολιτικοί τόσο περισσότερη αίγλη διεκδικεί ο ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδης για τους χειρισμούς της Γενεύης, εμφανιζόμενος ως πρωταγωνιστής της «διπλωματίας των τηλεφωνημάτων». Ενημέρωνε δημοσιογράφους και έκανε tweets για τηλεφωνικές συνομιλίες με μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το ίδιο πράττει τώρα υλοποιώντας τη διεθνή εκστρατεία «διαφώτισης».

Ο Ν. Χριστοδουλίδης ακολουθεί κατά βήμα τις επιλογές του προέδρου Αναστασιάδη και τις συνδυάζει με τις προεδρικές φιλοδοξίες του το 2023. Στην πρώτη φάση, όταν γίνονταν οι διαπραγματεύσεις Αναστασιάδη - Ακιντζί ενεργούσε διαλυτικά μέχρι το τραγικό δείπνο του Κραν Μοντανά. Στη δεύτερη φάση πήρε αναβάθμιση –από κυβερνητικός εκπρόσωπος σε ΥΠΕΞ– αναλαμβάνοντας τον ρόλο του αγγελιοφόρου των τριμερών συμμαχιών για να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού στην ανατολική Μεσόγειο. Στη συνέχεια ο Ν. Χριστοδουλίδης ακολούθησε την πολιτική των κυρώσεων στην Τουρκία. Αποτέλεσμα μηδέν! Η Κύπρος πήγε πιο χαμηλά, με την κυπριακή ΑΟΖ σαβούρα και με το Βαρώσι ανοιχτό για εποικισμό. Τώρα ετοιμάζει την τρίτη φάση που ονομάζεται «διαφώτιση».

Ο Ν. Χριστοδουλίδης φαντάζει ιδανικός για τον Ν. Αναστασιάδη προτού αποχωρήσει σε δύο χρόνια. Στη Γενεύη τού έδωσε… μπόνους, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τον ισχυρό στο κόμμα Αβέρωφ Νεοφύτου. Ο τελευταίος φρόντισε να απαντήσει στον παραγκωνισμό του, πραγματοποιώντας επίσκεψη στην Αθήνα (5/5) και συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη. Η αθέατη αυτή όψη θα γίνει πιο καθαρή υπό το πρίσμα των βουλευτικών εκλογών. Το δίδυμο Αναστασιάδης - Χριστοδουλίδης παίζει από καιρό το χαρτί της εθνικιστικής ρητορείας. Μια συρρίκνωση του ΔΗΣΥ με ήδη καταγεγραμμένες απώλειες προς το φασιστικό ΕΛΑΜ (μέχρι και 3 ποσοστιαίες μονάδες) αποδυναμώνει τον Αβέρωφ Νεοφύτου, αλλά δεν ενοχλεί καθόλου. Η τελευταία όξυνση της φραστικής αντιπαράθεσης Αναστασιάδη - Τατάρ μοιάζει το απαραίτητο συμπλήρωμα.

Η επόμενη πράξη

Η τελευταία αθέατη όψη της Γενεύης είναι ο αντίκτυπός της στη συζήτηση για τη θετική ατζέντα της Τουρκίας τον Ιούνιο. Ο Γκουτέρες συγκάλεσε την καταδικασμένη σε αποτυχία διάσκεψη για να ενισχύσει τη γραμμή των Βρυξελλών για αποκλιμάκωση: «Η γερμανική κυβέρνηση θέλει να ενθαρρύνει την Τουρκία και βεβαίως τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ενωση, Ελλάδα και Κύπρο, να βρουν λύσεις», δήλωσε (6/5) ο Χάικο Μάας, Γερμανός ΥΠΕΞ, υποδεχόμενος τον Μ. Τσαβούσογλου στο Βερολίνο. Η τουρκική διπλωματία βρίσκεται σε πλήρη διάταξη: «Είναι λυπηρό οι σχέσεις Τουρκίας - Ε.Ε. να τίθενται σε ομηρία από τις παράλογες και μαξιμαλιστικές απαιτήσεις των Ελλήνων και των Ελληνοκυπρίων. Αυτό θέτει σε κίνδυνο το τεράστιο δυναμικό μας για συνεργασία» (6/5), δήλωσε ο Μ. Τσαβούσογλου. Την προηγούμενη ημέρα (Τετάρτη, 5/5) ο Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεδιάσκεψη με την καγκελάριο Μέρκελ.

Στη βαριά διπλωματία ο Ν. Χριστοδουλίδης αντέταξε τη «διαφώτιση» της Βαλτικής (Λετονία, Λιθουανία): «Βασιζόμαστε στους εταίρους μας από την Ε.Ε. να καταστήσουν σαφή στην Αγκυρα την ανάγκη να ακολουθήσει τα ψηφίσματα του Σ.Α. του ΟΗΕ» (6/5). Στην ουρά των δηλώσεών του η αναφορά «η Τουρκία να ενεργεί σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει έναντι της Ε.Ε.». Κανείς δεν ξέρει ποια βαρύτητα θα έχει στις Βρυξέλλες. Μέχρι τώρα η Λευκωσία ανεμίζει τα βέτο, αλλά συνεχώς οπισθοχωρεί.

*Το άρθρο αναδημοσιεύεται στην εφημερίδα «Πολίτης» της Κύπρου