Για την εκτροπή του Αχελώου

Κύριε Διευθυντά

Στο άρθρο που δημοσίευσε η έγκριτη εφημερίδα σας την 21-1-20, η κ. Χ. Τζαναβάρα αναφέρθηκε στο «προαναγγελθέν περιβαλλοντικό έγκλημα» που ετοιμάζει η παρούσα κυβέρνηση. Παρακαλούμε να μας δώσετε τη δυνατότητα να δημοσιοποιήσουμε κάποιους προβληματισμούς που μας προκλήθηκαν από όσα περιέχονται στο άρθρο σχετικά με τα έργα επί του άνω Αχελώου για σφαιρικότερη ενημέρωση των αναγνωστών σας. Ειδικότερα:

1. Το κείμενο αναφέρεται σε αποφάσεις του ΣτΕ που (εκ του θεσμικού ρόλου του) σαφώς δεν μπορούν να αναιρέσουν το έργο αλλά απλώς ακυρώνουν πράξεις της διοίκησης που αντίκεινται στην υπάρχουσα νομοθεσία. Επί πλέον αποσιωπά τη μελέτη που αποφαίνεται ότι μεταφορά μέχρι 600 εκατομμυρίων κ.μ. νερού προς τη Θεσσαλία δεν θα δημιουργήσει καμία περιβαλλοντική επίπτωση στη ροή του Αχελώου και τις εκβολές του. Πιστεύουμε αντίθετα ότι θα εξασφαλίσει την πεδιάδα από πλημμύρες, ενώ ο ταμιευτήρας που θα δημιουργηθεί θα δημιουργήσει ένα απόθεμα νερού για έκτακτες ανάγκες στο μέλλον.

2. Δεν αναφέρει ότι το 2017 στη Λάρισα, στο Αναπτυξιακό Συνέδριο της Κυβέρνησης για τη Θεσσαλία, ο τότε πρωθυπουργός κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι, σχετικά με το υπό κατασκευή φράγμα Συκιάς, θα εξετάσει τη δυνατότητα ώστε ο υπό δημιουργία ταμιευτήρας να λειτουργήσει για παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς όμως μεταφορά υδάτων προς τη λεκάνη Πηνειού.

Την άποψη αυτή, ας σημειωθεί, έχουν κατά καιρούς διατυπώσει βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στη Θεσσαλία. Η υπόσχεση της διερεύνησης δεν τηρήθηκε και αργότερα μάλιστα ο κ. Σταθάκης εξαίρεσε το ΥΗ έργο Συκιάς (και όλα τα ΥΗ εκτός Μεσοχώρας) από το Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΕΣΕΚ) έως το 2030.

Θέτουμε έναν προβληματισμό: Εάν τελικά η μεταφορά υδάτων δεν πραγματοποιηθεί αλλά ο ταμιευτήρας Συκιάς χρησιμοποιηθεί ΜΟΝΟ για παραγωγή ενέργειας, θα πρόκειται πάλι για «φαραωνικό» έργο με καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον ή απλά για μια συμβατική, μεσαίου μεγέθους, τεχνητή λίμνη σαν πολλές άλλες που υπάρχουν στη χώρα μας και σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο;

Με άλλα λόγια, η «καταστροφή» και το «έγκλημα» έγκειται στη μεταφορά (σήραγγα) ή και στο φράγμα – ταμιευτήρα – ΥΗ σταθμό; Και εάν τελικά και τα δύο έργα είναι τόσο καταστροφικά, γιατί η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επί 4,5 χρόνια δεν ενδιαφέρθηκε να προωθήσει την κατεδάφισή τους ώστε να μην υπάρχουν κίνδυνοι άτακτης και ανεξέλεγκτης καταστροφής των από πλημμύρες; Εχει κάποια κυβέρνηση δικαίωμα να κατεδαφίσει έργα αξίας πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων € που δαπανήθηκαν από τους Ελληνες φορολογούμενους;

3. Σε ένα σημείο του ρεπορτάζ διακρίνουμε μια μομφή προς τον υπουργό Υποδομών κ. Κ. Καραμανλή, ο οποίος προτίθεται να διαθέσει 2 εκατ. ευρώ για συντήρηση της σήραγγας, επαναφέροντας όπως λέτε την «ακυρωμένη εκτροπή».

Επειδή τη σχετική απόφαση για την τεχνική έκθεση που παρήγγειλε το υπουργείο προς εντοπισμό των κινδύνων κατάρρευσης των έργων (φράγμα και σήραγγα) καθώς και τις δαπάνες συντήρησης των έργων τα υπέγραψε ο προηγούμενος υπουργός κ. Σπίρτζης, γεννάται το ερώτημα γιατί αποδίδετε τις ευθύνες στον κ. Καραμανλή που απλώς συνεχίζει το έργο της προηγούμενης κυβέρνησης κάνοντας απλά το καθήκον του;

Και επιπλέον η συντάκτης σας (κ. Τζαναβάρα) μήπως κατάφερε να διαμορφώσει κάποια άποψη επιτέλους τι επιδιώκουν στον ΣΥΡΙΖΑ; Τη συντήρηση των ημιτελών έργων, την ολοκλήρωση και αξιοποίησή τους ή μήπως την κατεδάφισή τους χωρίς όμως να το ομολογούν;

4. Τέλος, επισημαίνουμε ότι το ρεπορτάζ αποσιωπά την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή που απειλεί τη μεγαλύτερη πεδιάδα της χώρας, καθώς οι υπόγειοι υδροφορείς έχουν υπεραντληθεί (έλλειμμα 3 δισ. κ.μ. αναγνωρίζουν τα ΣΔΥ του 2017). Θαλασσινό νερό εισέρχεται και κάνει τα νερά ακατάλληλα για άρδευση με άμεσο κίνδυνο καταστροφής γόνιμων εδαφών, θέτοντας σε κίνδυνο την κάλυψη των επισιτιστικών αναγκών της χώρας.

Με εκτίμηση

*Αρχοντής Δημήτρης, πρ. δήμαρχος Καρδίτσας

Γέμτος Φάνης, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Γκούμας Κώστας, πρ. πρόεδρος ΓΕΩΤΕ/Κεντρικής Ελλάδας

Η απάντησή μας

Οι απόψεις σας είναι σεβαστές, ανεξάρτητα από επιμέρους, μάλλον άκομψες διατυπώσεις. Παραβλέπετε όμως ότι έχουν καταρριφθεί με έξι αποφάσεις του ΣτΕ, που δεν επιδέχονται παρερμηνείες, καθώς και τις ξεκάθαρες τοποθετήσεις του Ευρω- παϊκού Δικαστηρίου. Το υδροδοτικό πρόβλημα της Θεσσαλίας είναι υπαρκτό και γνωστό από πολλές δεκαετίες, δεν αντιμετωπίζεται όμως με εκτροπές ποταμών, που απαγορεύονται από την κοινοτική νομοθεσία και δημιουργούν προβλήματα σε άλλες περιοχές, όπως η Αιτωλοακαρνανία. Υπάρχουν θεσμοθετημένες λύσεις που προβλέπουν έργα μικρής κλίμακας, αναδιάταξη καλλιεργιών και ορθολογικότερη διαχείριση των υδατικών πόρων στην περιοχή.

Χ.ΤΖ.