Υπηρεσιακή κυβέρνηση με εκπλήξεις και... κόντρες

Δεν έλειψαν οι εκπλήξεις από τις επιλογές των υπηρεσιακών υπουργών στην κυβέρνηση Σαρμά, καθώς συναντά κανείς τεχνοκράτες με μακρά κυβερνητική θητεία αλλά και πρόσωπα που έχουν απασχολήσει την επικαιρότητα με αμφιλεγόμενο τρόπο.

Εκπληξη προκάλεσε η τοποθέτηση του πρώην αρχηγού ΓΕΣ, Χαράλαμπου Λαλούση, στη θέση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Πρώτον, επειδή ο κ. Λαλούσης αποστρατεύτηκε στις προηγούμενες κρίσεις από την κυβέρνηση της Ν.Δ. Δεύτερον και σπουδαιότερο, επειδή το όνομά του βρισκόταν στις λίστες παρακολουθούμενων από το λογισμικό Predator που είχε δημοσιεύσει το Documento, αλλά κυρίως επειδή το όνομά του, όπως και του επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, Κωνσταντίνου Φλώρου, βρισκόταν ανάμεσα στα έξι ονόματα που επιβεβαίωσε ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος στον Αλέξη Τσίπρα ότι παρακολουθούνταν από την ΕΥΠ.

Στο Πεντάγωνο, η ανακοίνωση του ονόματος του πρώην ΥΦΕΘΑ και επίτιμου ΑΓΕΣ, Αλκιβιάδη Στεφανή, για τη θέση του υπηρεσιακού ΥΕΘΑ έθεσε τα στελέχη σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας, καθώς είναι γνωστό πως όσο ο κ. Στεφανής ήταν πολιτικός προϊστάμενος του ΑΓΕΕΘΑ στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου, ο τελευταίος προκαλούσε εντάσεις και είχε δημιουργήσει το δικό του αυτόνομο βασίλειο μέσα στο υπουργείο.

Πληροφορίες ήθελαν, χθες, τον ΑΓΕΕΘΑ να επιχειρεί να συνεχίσει την κόντρα του με τον απόστρατο στρατηγό, καθώς φέρεται να πρότεινε να γίνουν «περικοπές» κατά τη σημερινή τελετή παράδοσης παραλαβής, αλλά ο νέος υπουργός τού διαμήνυσε ότι η τελετή θα γίνει ως είθισται. Ανάλογα μηνύματα εκτιμάται πως θα υπάρξουν και στο μέλλον, μεταξύ των οποίων σχετικά με τις αλλαγές στον διάδρομο του ΓΕΣ, που ψιθυρίζεται πως έγιναν και για να φύγουν οι προθήκες που είχε τοποθετήσει ο κ. Στεφανής.

Οπως αποκάλυψε η «Εφ.Συν.» τον Δεκέμβριο του 2019, ο κ. Στεφανής δεν διέθετε, όπως διατεινόταν, μεταπτυχιακό, κάτι που το παραδέχθηκε εμμέσως στις αρχές Μαρτίου του 2022, όταν διορίστηκε συνεργάτης για θέματα ακριτικών περιοχών και Αγίου Ορους στο γραφείο του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, με αμοιβή σύμφωνη με το 13ο μισθολογικό κλιμάκιο και όχι με το 15ο που ισχύει για όσους έχουν μεταπτυχιακό. Ο υπηρεσιακός υπουργός είχε βρεθεί εκτός κυβέρνησης στον ανασχηματισμό του Αυγούστου του 2021, ενώ ο πρωθυπουργός τον αποστράτευσε δεύτερη φορά στα τέλη Αυγούστου 2022, όταν τον απέσυρε από τις γιορτές μίσους στον Γράμμο και στο Βίτσι, παρά την προαναγγελία της ΕΑΑΣ ότι θα τον εκπροσωπούσε.

Από την άλλη, η τοποθέτηση του πρώην αρχηγού του Λιμενικού ναύαρχου Θεόδωρου Κλιάρη στη θέση του υπηρεσιακού υπουργού Ναυτιλίας είναι η καλύτερη εγγύηση ότι θα μπορεί το Λιμενικό να συνεχίζει απρόσκοπτα τις επιχειρήσεις επαναπροώθησης προσφύγων, όπως και ότι θα αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο να πέσουν σε λάθος χέρια τυχόν ενοχοποιητικά έγγραφα, διασφαλίζοντας έτσι την ατιμωρησία και την έλλειψη λογοδοσίας που χαρακτήρισαν τη θητεία του κ. Κλιάρη στο τιμόνι του Λιμενικού. Επί των ημερών του, αγνοούνται, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, περισσότεροι από 40.000 πρόσφυγες που διασώθηκαν από το Λιμενικό, αλλά δεν καταγράφηκε η άφιξή τους, ενώ συνέβησαν όσα κατέγραψε το ενοχοποιητικό πόρισμα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για την Καταπολέμηση της Απάτης, της γνωστής OLAF. Το πόρισμα οδήγησε στην ατιμωτική παραίτηση του πρώην διευθυντή της Frontex, Φαμπρίς Λετζέρι, έπειτα από κατηγορίες για συγκάλυψη των καταγγελιών για επαναπροωθήσεις του ελληνικού Λιμενικού. Τόσο ο κ. Λετζέρι όσο και ο κ. Κλιάρης βραβεύτηκαν από τον υπουργό Μετανάστευσης, Νότη Μηταράκη, για τη συμβολή τους «στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης», αλλά ο δεύτερος όχι μόνο δεν οδηγήθηκε σε λογοδοσία ή παραίτηση, αλλά τοποθετείται σήμερα υπουργός.

Αξιοπρόσεκτη είναι η παρουσία στην υπηρεσιακή κυβέρνηση της Ιωάννας Δρέττα ως υπουργού Τουρισμού, που από το 2017 είναι διευθύνουσα σύμβουλος της Marketing Greece, διαφημιστικού βραχίονα του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων ΣΕΤΕ, στην οποία συμμετέχουν, εκτός από τα επιμελητήρια και ενώσεις του κλάδου, η AEGEAN, η Fraport, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών κ.ά. Τον Απρίλιο του 2020, στην κορύφωση της πανδημίας, είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων η απόφαση της κυβέρνησης, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου να αναθέσει απευθείας στη Marketing Greece όλη την τουριστική προβολή της χώρας, δημιουργώντας ουσιαστικά έναν «ιδιωτικό ΕΟΤ».

Κάπρος - Γκόλιας

Ενας από τους πιο πολυπράγμονες συμβούλους, εδώ και δεκαετίες, σε θέματα ενεργειακής αγοράς και σχεδιαστής της πολιτικής Μητσοτάκη μετά το καλοκαίρι του 2022 με τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος, είναι ο Παντελής Κάπρος, που ανταμείβεται ως υπηρεσιακός υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Είναι ομότιμος καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας και Επιχειρησιακής Ερευνας του ΕΜΠ, ενώ επί κυβερνήσεων Σημίτη είχε οριστεί πρώτος πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (2000-2004), αφού διετέλεσε μέλος Δ.Σ. στη ΔΕΗ. Με άλλα λόγια, έπαιξε κεντρικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο άνοιξε ο ανταγωνισμός στην αγορά ενέργειας, ενώ οι παρεμβάσεις του υπήρξαν ενίοτε ηχηρές.

«Η κακοδαιμονία του ενεργειακού τομέα έχει τις ρίζες της στο σύστημα της πολιτικής διαπλοκής», είπε χαρακτηριστικά τον Μάιο του 2011 σε συνέντευξη (energia.gr), σημειώνοντας ότι τα μνημόνια επιβάλλουν πράγματα «που έπρεπε να είχαμε κάνει μόνοι μας, προ πολλού». Το φθινόπωρο του 2021, άρχισε να μιλά για τα «ουρανοκατέβατα κέρδη» των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρισμό και έλεγε για τις υψηλές τιμές ότι φταίει ο τρόπος με τον οποίο (δεν) λειτουργεί στην Ελλάδα ο ανταγωνισμός. Από το καλοκαίρι του 2022, είναι σύμβουλος του Κώστα Σκρέκα, από τον οποίο παραλαμβάνει σήμερα. Θεωρείται κεντρικός εμπνευστής του συστήματος με το πλαφόν στις τιμές και την παρακράτηση ποσών που καταλήγουν στους ηλεκτροπαραγωγούς ως κρατική επιδότηση.

Για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών που τόσο απασχόλησε την επικαιρότητα με τα αποτελέσματα της θητείας του παραιτηθέντος Κώστα Αχ. Καραμανλή και μετά την «επιτροπεία» του Γιώργου Γεραπετρίτη, δεν ανακοινώθηκε υπουργός στην πρώτη ανακοίνωση και το όνομα του Ιωάννη Γκόλια προστέθηκε στην «ορθή επανάληψη».

Ο κ. Γκόλιας είχε τοποθετηθεί ξανά υπηρεσιακός υπουργός τον Αύγουστο του 2015 στην κυβέρνηση της Βασιλικής Θάνου, παραλαμβάνοντας το χαρτοφυλάκιο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τον Παναγιώτη Λαφαζάνη.

Ο κ. Γκόλιας δίδασκε από το 1986 στο ΕΜΠ, στον Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής, ενώ διετέλεσε δύο φορές πρύτανης του ιδρύματος. Συμμετείχε επίσης στην κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή ως γενικός γραμματέας (2004-2006) στο υπουργείο Μεταφορών. Επί Κυρ. Μητσοτάκη, ανέλαβε το 2020 πρόεδρος του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) και συνεργάστηκε με τον Κ. Αχ. Καραμανλή, στηρίζοντας τις πολιτικές μέσω των οποίων μεγάλο μέρος του συγκοινωνιακού έργου μεταφέρθηκε από το Δημόσιο στους ιδιώτες των ΚΤΕΛ.