Διαπιστώσεις για παραλείψεις και άγνοια για το μπάζωμα

Η συνέντευξη Τύπου είχε ολοκληρωθεί και οι ερωτήσεις δημοσιογράφων αλλά και δικηγόρων που βρέθηκαν στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ δεν σταματούσαν. Η ερώτηση της «Εφ.Συν.» για το μπάζωμα έβγαλε στην επιφάνεια άλλη μία έλλειψη του πορίσματος, ότι ουσιαστικά δεν απαντά πώς οδηγηθήκαμε στο μπάζωμα του τόπου του δυστυχήματος ελάχιστες ώρες μετά. Ούτε όμως απαντήθηκε εάν κάτι τέτοιο έχει ξανασυμβεί ποτέ στην Ευρώπη ή στον υπόλοιπο κόσμο, τη στιγμή που το μέλος της Επιτροπής, Κωνσταντίνος Καπετανίδης, υπενθυμίζει ότι στο δυστύχημα του αεροσκάφους Helios, πριν από 20 χρόνια στο Γραμματικό, τα πάντα είχαν μείνει στη θέση τους επί μήνες.

Οι διάλογοι θυμίζουν θεατρικό μονόπρακτο με ερωτήσεις, επερωτήσεις και τη μόνιμη επωδό των μελών του ΕΟΔΑΣΑΑΜ ότι ουσιαστικά δεν απαντούν στο πού οφείλεται το «μπάζωμα», αλλά διαπιστώνουν γενικότερα λάθη, παραλείψεις και άγνοια. Πολλές φορές παρενέβη στη συζήτηση και ο δικηγόρος οικογενειών θυμάτων, Γιάννης Μαρακάκης, που χαρακτήρισε αυτό το πόρισμα ως αποποίηση ευθυνών που μπορεί να επικαλεστεί η «άλλη πλευρά» ή όποιος βρεθεί υπόλογος. Πρέπει, όμως, να τονίσουμε την παραδοχή του Χρήστου Παπαδημητρίου ότι «έγιναν όλα λάθος και χάθηκαν στοιχεία», όπως και το «καταδικάζουμε» που είπε λίγο νωρίτερα, διατυπώσεις αξιοποιήσιμες από τις ανακριτικές αρχές.

Η στιχομυθία (σε ελεύθερη απόδοση)

ΕΡΩΤΗΣΗ Μ.-Α. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Είπατε νωρίτερα ως προς το θέμα της πυρόσφαιρας ότι δεν υπήρξε δυνατότητα να γίνει κατάλληλη επιθεώρηση στον τόπο του δυστυχήματος. Εχουν ακουστεί πάρα πολλά για το περίφημο μπάζωμα που έγινε στον τόπο του δυστυχήματος σχεδόν αμέσως μετά. Αυτό το λαμβάνετε υπόψη στην έκθεση, δεν έχουμε προλάβει να τη διαβάσουμε και ποια είναι η άποψη της επιτροπής; Το έχουμε ξαναδεί κάπου αυτό στην Ευρώπη, αμέσως μετά να γίνεται κατά τέτοιον τρόπο παρέμβαση στον τόπο του δυστυχήματος;

ΤΑΣΟΥΛΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ (STAR): Πάνω σε αυτό: εάν μπορούσε το μπάζωμα να αποφευχθεί και εάν εσείς χάσατε στοιχεία που ήταν κρίσιμα για την έρευνα;

B. ACCOU: Σχετικά με το τι έγινε μετά το δυστύχημα και τα χαμένα στοιχεία, το εξετάσαμε και ήρθαμε στο συμπέρασμα πως ό,τι έγινε εκεί έγινε εξαιτίας της έλλειψης γνώσης και προετοιμασίας των σχετικών υπηρεσιών για ένα τόσο μεγάλο συμβάν. Ξεκάθαρα, οι άνθρωποι έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν, αλλά δεν ήταν προετοιμασμένοι με ένα τέτοιο δυστύχημα και πώς να διασφαλίσουν κρίσιμα στοιχεία από ένα τέτοιο συμβάν. Το εξετάσαμε και αυτό είναι το συμπέρασμά μας.

ΤΑΣΟΥΛΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ: Με αυτό που λέτε δεν υπάρχει καμία ευθύνη για το μπάζωμα…

Γ. ΜΑΡΑΚΑΚΗΣ (ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΘΥΜΑΤΩΝ): Εάν ισχύει αυτό που λέτε, δεν μπορεί να πάει σε κανένα δικαστήριο.

Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εχει ξαναγίνει αυτό ποτέ στην Ευρώπη;

F. CARPINELLI: Δεν είναι ο στόχος αυτής της έρευνας. Δεν είναι νομική έρευνα. Εστιάσαμε σε όσες πληροφορίες είχαμε. Υπάρχουν επίπεδα ελέγχου και προετοιμασίας. Καταλαβαίνετε;

Γ. ΜΑΡΑΚΑΚΗΣ (ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ): Εάν έχει διατυπωθεί τέτοια διαπίστωση μέσα στο πόρισμα, ότι οι ενέργειες που έγιναν μετά την τραγωδία καλώς έγιναν και ότι οι άνθρωποι δεν ήταν καλά προετοιμασμένοι αλλά έκαναν ό,τι μπορούσαν, αυτό έρχεται και βγάζει όποιον ανέλαβε την ευθύνη μετά για τη διατήρηση του χώρου από οποιαδήποτε υποχρέωση.

Μ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Το έχουμε ξαναδεί ποτέ; Οι Ευρωπαίοι συνάδελφοι εάν τυχόν το γνωρίζουν, το έχουν ξαναδεί κάπου;

ΑΣΤΕΡΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ: Είπαμε ότι η εικόνα που είχαμε είναι ότι η διαχείριση του τόπου του εγκλήματος δεν ήταν σωστή κυρίως από την άγνοια των αρμόδιων οργανισμών και φορέων και την κακή προετοιμασία τους για να μπορέσουν να ανταποκριθούν σε ένα τόσο μεγάλο δυστύχημα. Είπαμε ήδη κατά την παρουσίασή μας ότι αυτό οδήγησε στο να υπάρχει απώλεια στοιχείων τα οποία πιθανώς σε κάποια θέματα μας λείπουν. Το ότι χάθηκαν στοιχεία δεν πάει να πει ότι είπαμε ότι δεν φταίει κανείς.

B. ACCOU: Μιλάω σε σχέση με το πώς ήταν εκπαιδευμένοι, πώς ήταν προετοιμασμένοι. Δίνουμε μία ξεκάθαρη σύσταση ότι αυτό πρέπει να βελτιωθεί.

Γ. ΜΑΡΑΚΑΚΗΣ: Αρα δεν υπάρχει ευθύνη...

B. ACCOU: Αυτό δεν είναι αλήθεια. Πρέπει να διακρίνετε την ατομική ευθύνη από την ευθύνη του πώς οργανώνονται κάποια πράγματα.

Κ. ΚΑΠΕΤΑΝΙΔΗΣ: Εγινε παρανόηση, δεν καταλάβατε. Αυτό που έγινε, που καταστράφηκαν τα στοιχεία σε τρεις μέρες, είναι αυτό που δεν έπρεπε να συμβεί. Αυτό δεν πρέπει να ξαναγίνει. Είναι η 17η σύσταση που έχουμε κάνει προς το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Λέμε ότι θα πρέπει να φτιάξετε ένα σχέδιο, θα πρέπει να μπει βέβαια μέσα και ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ όταν γίνει και πρώτα η δικαστική αρχή και μετά ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ να έχουμε πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία για όσο καιρό χρειαστεί. Ας πούμε, σε ατυχήματα όπως το Helios (σ.σ. το 2005) είχε μείνει το αεροπλάνο για μήνες εκεί. Ακριβώς το ίδιο πρέπει να γίνει και σε αυτά. Μέχρι η δικαστική αρχή και ενδεχομένως ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ να κάνει χαρτογράφηση, αυτοψία, για να γίνει μια σωστή αυτοψία του χώρου. Πώς θα γίνει μια σωστή και πραγματική διερεύνηση. Εμάς μας έλειπαν αυτά τα στοιχεία, δεν έχετε καταλάβει τι είπαμε.

Χ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Καταδικάζουμε!

Γ. ΜΑΡΑΚΑΚΗΣ: Για μας είναι σημαντικό να γνωρίζουμε εάν αυτό έγινε από άγνοια ή ήταν μεθοδευμένο. Εάν λοιπόν υπάρχει η διατύπωση ότι αυτό έγινε κατά λάθος…

Χ. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Κύριε Μαρακάκη, δεν υπάρχει αυτή η διατύπωση. Υπάρχουν απλά διαπιστώσεις για το τι πήγε λάθος και το τι έγινε λάθος στον τόπο του δυστυχήματος. Δεν μπορεί η επιτροπή να πάρει θέση και να πει αν έγινε, το καταλαβαίνετε αυτό, νομίζω. Προς Θεού, ούτε λέει αν έγινε εσκεμμένα ή αν έγινε από λάθος. Και είναι δεδομένο ότι έγιναν όλα λάθος και χάθηκαν στοιχεία. Εκεί σταματάει η επιτροπή.