Απογράφοντας... πονηριές

Aυλαία έριξε αυτή τη βδομάδα και η τρίτη κατά σειρά παράταση από την ΕΛΣΤΑΤ για την κρίσιμη απογραφή του πληθυσμού της χώρας, η οποία έχει μετατραπεί σε φιάσκο και είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος το ελληνικό κράτος να αποτύχει να απογράψει επιτυχώς τον πληθυσμό του πρώτη φορά μέσα σε σχεδόν 200 χρόνια.

Αναστάτωση επικρατεί σε πολλούς δήμους της χώρας τις τελευταίες εβδομάδες από την απογοητευτική εικόνα της διαδικασίας με τους αργούς ρυθμούς και κυρίως με τη χαμηλή συμμετοχή πολιτών, τις παραιτήσεις εκατοντάδων απογοητευμένων απογραφέων, την ελλιπή προετοιμασία και ενημέρωση των πολιτών, στον «πατριωτισμό» των οποίων επαφίεται, όπως φαίνεται, η όλη επιχείρηση. Για τους δήμους, που το τελευταίο διάστημα έβαλαν «πλάτη» επικοινωνιακά στην προσπάθεια να πείσουν τους δημότες τους να αυτοαπογραφούν, από το αποτέλεσμα της απογραφής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η χρηματοδότησή τους από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους και εν γένει η χάραξη πολιτικών, έργων και δράσεων.

Το σοβαρότερο πρόβλημα για το δημόσιο συμφέρον είναι ότι κινδυνεύουμε να... χαθούμε στο μέτρημα. Για πολλούς απογραφείς, όμως, το τελευταίο τρίμηνο έμοιαζε με εφιάλτη. Απογραφέας σε γειτονιά του Δήμου Αθηναίων περιγράφει στην «Εφ.Συν.» χαρακτηριστικά ότι, αφού επέμεναν να μην του ανοίγουν σε τουλάχιστον 10-15 διαμερίσματα, έλαβε οδηγίες να αυτοσχεδιάσει ή να βάλει τη φαντασία του να δουλέψει. Οπως μας λέει, στις κατοικίες που δεν του άνοιξαν του ζητήθηκε να βάλει το όνομα που υπήρχε στο κουδούνι και να μαντέψει πόσα άτομα ζούσαν εκεί, είτε Ελληνες είτε αλλοδαποί. Μάλιστα, βοηθός επόπτη τού ζήτησε προφορικά να σκαρφιστεί ακόμα και ονόματα από διάφορες εθνικότητες, όπως Μπανγκλαντές ή χώρες των Βαλκανίων, και «το τυράκι ήταν ότι θα πληρωθούμε παραπάνω». Αρνήθηκε να το κάνει για λόγους ευσυνειδησίας και νομιμότητας.

Αλλος απογραφέας από τη Δυτική Αττική μάς μίλησε για τρομερή ασυμμετρία στις οδηγίες από εποπτεία σε εποπτεία, που άφηνε περιθώρια για αυθαιρεσίες και αδιαφάνεια. «Οσες φορές ρωτούσα τη βοηθό επόπτριά μου για το οτιδήποτε μου έλεγε “δεν ξέρουμε, και εμείς περιμένουμε οδηγίες”». Κάποιες προφορικές οδηγίες, βέβαια, περιελάμβαναν μέχρι και το καραούλι έξω από το σπίτι αρνητών και την καταγραφή τους εν αγνοία τους, με μεθόδους που θυμίζουν άλλες εποχές.

Κι όλα αυτά με έμμεσες απειλές ότι «θα υπάρξει πρόβλημα» με τις πληρωμές εάν δεν ολοκληρωθεί έστω και κατ’ αυτόν τον τρόπο η διαδικασία. Πηγές από την ΕΛΣΤΑΤ σε ανώτερα κλιμάκια τονίζουν ότι η συγκεκριμένη πρακτική γίνεται για να συμπληρωθεί και να απογραφεί ένας τομέας καθώς η διαδικασία είναι υποχρεωτική και πως πίσω από τη συγκεκριμένη αμφιλεγόμενη προτροπή «δεν υπάρχει σκοπιμότητα αλλά αδυναμία αντιμετώπισης κάποιων πραγματικών προβλημάτων».

Με επιστολή τους προς τον πρόεδρο της ΕΛΣΤΑΤ αλλά και τον πρωθυπουργό και τους αρχηγούς των κομμάτων, 84 απογραφείς καταγγέλλουν δημόσια και ανοιχτά την υπηρεσία για «καθεστώς δουλείας» και για συνεχείς εκβιασμούς που δέχτηκαν, με αποτέλεσμα τη συνεχή αμφισβήτηση του τελικού ποσού της αμοιβής τους. «Η ΕΛΣΤΑΤ ποτέ δεν μας ζήτησε να αποδεχτούμε εκ νέου τις αλλεπάλληλες παρατάσεις που η ίδια αποφάσισε σε βάρος μας, επιφορτίζοντάς μας με επιπρόσθετο έργο σε περίοδο εορτών και έξαρσης της πανδημίας». Επισημαίνουν πως η ΕΛΣΤΑΤ αποδίδει ευθύνες σε όσους διέκοψαν τη συνεργασία ενώ «δεν δέχτηκε να αποζημιώσει όσους δεν μπορούσαν ή δεν επιθυμούσαν να εργαστούν πέραν του προσυμφωνημένου διαστήματος, αν και η ίδια μονομερώς τροποποίησε τους όρους της συμφωνίας μας».

Επιπλέον καταγγέλλουν:

1. Ανεπαρκή εκπαίδευση που κράτησε μόλις 2-5 ώρες.
2. Παντελή έλλειψη διαφημιστικής καμπάνιας, οργάνωσης και ενημέρωσης από την ΕΛΣΤΑΤ.
3. Η απογραφή δεν ξεκίνησε την ίδια περίοδο σε όλη τη χώρα. Οι Περιφερειακές Εποπτείες δεν ακολούθησαν μια κοινή γραμμή με συνέπεια να δημιουργούνται μεγάλες αποκλίσεις όσον αφορά τις εργασιακές συνθήκες.
4. Ανύπαρκτη ενημέρωση για θέματα που τους αφορούν άμεσα και για τα οποία μάθαιναν από τα ΜΜΕ.
5. Την «απαράδεκτη, δυσλειτουργική» ηλεκτρονική πλατφόρμα που είχε αρκετά λάθη και αδυναμίες.
   Ενδεικτικά, ανάμεσα στα δεκάδες προβλήματα επισημαίνουν πως, π.χ., ένας πολίτης που επιθυμούσε να απογράψει πάνω από μία κατοικία (π.χ. τη μόνιμη και την εξοχική ή τη δευτερεύουσα) δεν του επιτρεπόταν, καθώς κατά την είσοδό του στην πλατφόρμα με τους ίδιους κωδικούς taxisnet εμφανιζόταν μήνυμα ότι έχει ήδη απογραφεί. Επιπλέον η πλατφόρμα δεν ήταν προσβάσιμη και λειτουργική από κινητά τηλέφωνα, με αποτέλεσμα πολλοί αυτοαπογραφόμενοι (κυρίως φοιτητές) να εγκαταλείπουν τη διαδικασία.
6. «Την απουσία οποιασδήποτε προστασίας της υγείας μας, αλλά και της δημόσιας υγείας εν μέσω πανδημίας με συνέπεια τη νόσηση συναδέλφων μας».
7. Την οικονομική επιβάρυνσή μας με πολλά προσωπικά έξοδα που δεν αναφέρονταν στην πρόσκληση.
8. Την επιβολή ωραρίου απασχόλησης αν και συμμετέχουμε σε σύμβαση έργου.
9. Τη χρονική περίοδο διεξαγωγής της απογραφής (σ.σ. σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες αναβλήθηκε η απογραφή του 2021 και θα γίνει μέσα στο 2022 λόγω Covid).

■ Για απαράδεκτες συνθήκες εργασίας των απογραφέων και αδικαιολόγητη πρόσθετη απασχόλησή τους δίχως πρόσθετη αμοιβή καταγγέλλει την ΕΛΣΤΑΤ σε χθεσινή ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ιδιωτικών Υπαλλήλων «Η ΕΝΩΣΗ».