Ω, τι ωραία φωτογραφία!

Τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βάζουν σε πρώτο κάδρο από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για να κρατήσουν «σφικτές» τις προθεσμίες και τις προδιαγραφές ανοιχτού (αλλά όχι διεθνούς) διαγωνισμού για 125 ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία για την Αθήνα (βλ. ΑΔΑΜ: 25PROC016268090 και ΑΔΑ: 6ΙΓΘ465ΧΘΞ-Λ99) που εκκίνησε στις 7 Φεβρουαρίου και τρέχει στην τελική ευθεία του αυτές τις ημέρες, με προϋπολογισμό 71,25 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ (συνολικά 88,35 εκατ. ευρώ), δηλαδή 570.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ ανά λεωφορείο (συνολικά 706.800 ευρώ) με 5ετή εγγύηση. Στην προμήθεια συμπεριλαμβάνονται και 63 «αδιάβροχοι» φορτιστές βραδείας φόρτισης, με δυνατότητα ταυτόχρονης φόρτισης δύο λεωφορείων.

Ο προηγούμενος κύκλος προμήθειας νέων ηλεκτρικών λεωφορείων είχε ξεκινήσει στα τέλη του 2021 και χρειάστηκαν δυόμισι χρόνια για να φτάσουν τα πρώτα 250 ηλεκτρικά αστικά 12μετρα λεωφορεία με αυτονομία τουλάχιστον 180 χλμ. και εγγύηση 7 ετών της κινεζικής Yutong (με συμμετοχή της DAMCO Ενεργειακής του ομίλου Κοπελούζου), καθένα εκ των οποίων κόστισε 440.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Στην τελική ευθεία εκείνου του διαγωνισμού είχε φτάσει επίσης η ισπανική Irizar (αντιπροσωπεύεται από τον όμιλο Σαρακάκη), ενώ είχε αποκλειστεί ο φάκελος της κινεζικής BYD (με ευρωπαϊκές θυγατρικές στην Ουγγαρία και την Ολλανδία), η οποία για τα φορτηγά και τα λεωφορεία συνεργάζεται με τον όμιλο «Π. Πετρόπουλος ΑΕΒΕ» (και με τον όμιλο Σφακιανάκη για τα επιβατικά).

Καθώς η απόδοση των ηλεκτρικών αστικών λεωφορείων Yutong έχει καταγράψει αυτονομία σε πραγματικές συνθήκες έως και 220 χιλιόμετρα, αυτή τη φορά η απαιτούμενη ελάχιστη αυτονομία ορίστηκε στα 200 χιλιόμετρα.

Την περασμένη Παρασκευή 7/3 ο Χρήστος Σταϊκούρας, αφού πρώτα στις 12.26 το μεσημέρι απέρριψε αιτήματα οικονομικών φορέων για παράταση 3-4 εβδομάδων, το απόγευμα στις 18.32 υπέγραψε το έγγραφο με τις διευκρινίσεις που ζητούσαν οι ενδιαφερόμενοι, αφήνοντας περιθώριο… 4 εργάσιμων ημερών μέχρι την καταληκτική ημερομηνία της 13ης Μαρτίου, για την επεξεργασία των προδιαγραφών, τη συγκέντρωση των απαιτούμενων εγγράφων και την κατάθεση των προσφορών.

«Προκειμένου να διασφαλισθεί η αρχή της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των εν δυνάμει συμμετεχόντων οικονομικών φορέων, ανακοινώνουμε ότι δεν δύναται να χορηγηθεί χρονική παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών», σημειώνει ο υπουργός, «καθότι, το ισχύον χρονοδιάγραμμα είναι εξαιρετικά περιορισμένο, ενόψει της προγραμματισμένης ολοκλήρωσης των έργων που χρηματοδοτούνται από πιστώσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έως την 30ή Ιουνίου 2026».

Με δεδομένη τη χρονική πίεση που επικαλείται το υπουργείο, παραμένει άγνωστος ο λόγος που δεν ξεκίνησε νωρίτερα. Σημειώνεται πάντως ότι το υπουργείο Μεταφορών είχε δεχτεί χρόνους παράδοσης άνω των 540 ημερών στον προηγούμενο διαγωνισμό και σήμερα πιέζει για ολοκλήρωση των παραδόσεων μέσα σε λίγους μήνες.

«Ω, τι ωραία φωτογραφία» σχολιάζουν στελέχη της αγοράς, καθώς περιορίζεται πολύ ο κύκλος των ενδιαφερόμενων για τη συγκεκριμένη προμήθεια.

Αιτήματα παράτασης της ημερομηνίας υποβολής και των χρόνων παράδοσης είχαν κατατεθεί στα τέλη Φεβρουαρίου, με γνώμονα τη διασφάλιση της μέγιστης δυνατής συμμετοχής στον διαγωνισμό, καθώς το υπουργείο απέφευγε να διευκρινίσει σημαντικά ζητήματα και οι προδιαγραφές έχουν διευρυμένα «παράθυρα» σε σχέση με τα ζητούμενα του προηγούμενου διαγωνισμού, τον οποίο υποτίθεται ότι αντέγραψε το υπουργείο για να μην υπάρχουν καθυστερήσεις.

Την ώρα που οι υπηρεσίες του θα έπρεπε να ασχολούνται με το πιο κρίσιμο θέμα των ημερών, την επεξεργασία και τη μελέτη των πορισμάτων για τα Τέμπη, η εμμονή του υπουργού στα χρονοδιαγράμματα μιας (κατατμημένης) προμήθειας προκαλεί εύλογες απορίες. Απορίες διευρυμένες, καθώς την ίδια ώρα το υπουργείο ασχολείται να επιλύσει τα προβλήματα στελέχωσης με οδηγούς που αντιμετωπίζει η κοινοπραξία «Συγκοινωνίες Α.Ε.» στην Αττική -στην οποία πολλά έχουν επενδύσει και επικοινωνιακά από τα υψηλά κλιμάκια της κυβέρνησης- ανακοινώνοντας χρονικές «γέφυρες» με νέα leasing λεωφορείων ηλικίας έως… 20 ετών. Οι απαιτήσεις των μεγαλομετόχων ΚΤΕΛ φαίνεται ότι πιέζουν σοβαρά την κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Σφηνάκια

Παρότι από πλευράς υπουργείου γίνεται επίκληση σε ταυτόσημους όρους με τον προηγούμενο διαγωνισμό, μερικές «λεπτομέρειες» δεν κρύβονται:

● Προβλέπεται ότι δεν αποκλείονται σε καμία περίπτωση χώρες που είναι σε διαδικασία υπογραφής σύμβασης προσχώρησης στον ΠΟΕ, συμπεριλαμβανομένων των παρατηρητών –observers– κ.λπ.». Στον προηγούμενο διαγωνισμό το ζήτημα της συμμετοχής κινεζικών εταιρειών χωρίς θυγατρική επί ευρωπαϊκού εδάφους επιλύθηκε με «ανάποδο ψαλίδι» υπό την ευκαιρία έφεσης στην αρχική αρνητική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την ομολογουμένως έξυπνη ιδέα που είχε ο αρχικά μειοψηφών σύμβουλος ότι «δεν κατατέθηκε σχετική προσφυγή».

● Προβλέπεται ότι εάν ο οικονομικός φορέας, για βάσιμο λόγο δεν είναι σε θέση να προσκομίσει τα δικαιολογητικά που ορίζονται, μπορεί να αποδεικνύει την οικονομική και χρηματοοικονομική του επάρκεια με οποιοδήποτε άλλο κατάλληλο έγγραφο. Για παράδειγμα, στην Κίνα ο έλεγχος για το οικονομικό έτος 2024 θα πραγματοποιηθεί έως τον Αύγουστο του 2025, συνεπώς εταιρεία από την Κίνα που συμμετέχει σε οποιοδήποτε σχήμα συμμετοχής δεν μπορεί να προσκομίσει τον ισολογισμό του 2024.

● Το 5% είναι το μέγιστο ποσοστό που θα υποβληθεί ως πρόστιμο για την όποια εκπρόθεσμη παράδοση λεωφορείων, φορτιστών και παρελκόμενων.

● Η υπεύθυνη δήλωση για δέσμευση ως προς την τήρηση του τιμοκαταλόγου βασικών ανταλλακτικών μέχρις εκδόσεως νέου τίθεται μόνο στην οικονομική προσφορά.

● Τα βασικά ανταλλακτικά θα είναι διαθέσιμα σε τιμή αγοράς (αντί για χονδρική τιμή) και παρέχεται δυνατότητα προμήθειας από άλλον προμηθευτή (δεν γράφει πάντως εάν πρέπει να έχει έδρα κοντά σε στρατιωτικό αεροδρόμιο). Η… δέσμευση αυτή τίθεται τόσο στην τεχνική όσο και στην οικονομική προσφορά.

Ενδιαφέρον θα έχει αυτή τη φορά ο τρόπος κάλυψης της εγγυητικής επιστολής διάρκειας 5 ετών που απαιτεί το υπουργείο, σημείο που ανάγκασε την προηγούμενη φορά τον υπουργό να εξαντλήσει κάθε χρονικό περιθώριο. Κι αυτό επειδή τα κινεζικά τραπεζικά ιδρύματα δεν δέχονται την έκδοση εγγυητικών επιστολών για τον χρόνο εγγύησης που απαιτεί ο διαγωνισμός.