Ξύπνησαν μνήμες...

Η κρίση της Credit Suisse δεν αποτέλεσε ικανή συνθήκη για αναδίπλωση της ΕΚΤ, που προχώρησε κανονικά στην από καιρό αναγγελθείσα αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, αναθεωρώντας προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό. Δημιουργούνται ελπίδες για μικρότερες αυξήσεις στη συνέχεια, στις 25 μονάδες βάσης.

Αυτό, ωστόσο, που στην παρούσα φάση «καίει», επηρεάζει τις τράπεζες του ευρωσυστήματος, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, είναι η διεθνής τραπεζική αναταραχή, που ξύπνησε μνήμες Lehman Brothers, αν και τα χαρακτηριστικά αυτής της κρίσης είναι πολύ διαφορετικά και το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα πολύ διαφορετικό σε επίπεδο εποπτείας. Μπορεί ο SSM να κατηγορείται συχνά για αυστηρότητα και υπερσυντηρητισμό, ωστόσο οι εξελίξεις φαίνεται να τον δικαιώνουν.

Τα «καλά» νέα, πάντως, είναι ότι επειδή τα προβλήματα της Credit Suisse ήταν ήδη γνωστά από το δ’ τρίμηνο του 2022, οι ευρωπαϊκές τράπεζες είχαν μειώσει την έκθεση τους στην ελβετική τράπεζα. Η εξάρτηση των ελληνικών τραπεζών (σε ομόλογα, μετοχές, credit lines) είναι από μηδενική έως αμελητέα.

Επιπρόσθετα, οι ελληνικοί τραπεζικοί ισολογισμοί είναι σαφώς βελτιωμένοι – ο δείκτης κάλυψης ρευστότητας και ο δείκτης δάνεια προς καταθέσεις είναι σε υψηλά επίπεδα και ξεπερνούν τους αντίστοιχους δείκτες πολλών ευρωπαϊκών.

Σημειώνεται ότι ο ευρωπαϊκός Νότος –και ιδιαίτερα η Ελλάδα που πέρασε μια δεκαετή κρίση– έχει υποχρέωση για πιο αυξημένους κεφαλαιακούς δείκτες και τηρεί στο ακέραιο τις εποπτικές του υποχρεώσεις.

Οπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, οι τράπεζες που έχουν επιστρέψει στην κερδοφορία διατηρούν δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας αρκετά πιο υψηλά του ελάχιστου όρου. Το όριο αυτό είναι χαμηλό σε σχέση με αυτό που έχουν οι ελληνικές τράπεζες, που είναι 17,5% τον Δεκέμβριο του ’22. Επίσης, έχουν αυξήσει τη ρευστότητά τους (αύξηση καταθέσεων, πρόσβαση στις αγορές) ενώ ο δείκτης «κόκκινων» δανείων στο τέλος του 2022 ήταν 8,7%, κυρίως λόγω του «Ηρακλή», οι κρατικές εγγυήσεις του οποίου δεν γράφονται στο χρέος.

«Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σήμερα σαφώς σε καλύτερη θέση απ’ ό,τι ήταν πριν από τέσσερα χρόνια, ώστε να απορροφήσει τυχόν κλυδωνισμούς από τις διεθνείς αγορές», ανέφερε στη Βουλή ο Χρ. Σταϊκούρας.

Τα νέα «κόκκινα»

Προς το παρόν, τα τραπεζικά επιτελεία δεν διαπιστώνουν αρρυθμίες στις αποπληρωμές των δανείων, παρ’ όλα αυτά και για παν ενδεχόμενο εκτιμούν ότι τα νέα «κόκκινα» (ΝPEs) των τεσσάρων συστημικών θα ανέλθουν σε περίπου 1,4 δισ. ευρώ. Ωστόσο θα υπάρξουν πολλές αποπληρωμές δανείων από επιχειρήσεις και ιδιώτες, ενώ πολλά δάνεια θα «θεραπευτούν». Η Alpha Bank, για παράδειγμα, προβλέπει 400 εκατ. νέα «κόκκινα» αλλά και «θεραπεία» μη εξυπηρετούμενων –κυρίως στεγαστικών–, ύψους 900 εκατ. ευρώ. Στο τέλος του 2022 τα συνολικά ΝPE ήταν 2,3 δισ. ευρώ (μειωμένα κατά 0,5 δισ. ευρώ) ενώ ο δείκτη ΝPE στα στεγαστικά διαμορφώθηκε στο 5,7% (0,5 δισ. ευρώ) και τα ενήμερα στεγαστικά ήταν 10,2 δισ. ευρώ.

Η προσοχή των τραπεζών είναι στραμμένη κυρίως στα ρυθμισμένα δάνεια, και γενικότερα σε εκείνα που είναι στην «επικίνδυνη» ζώνη, και στα στεγαστικά κυμαινόμενου επιτοκίου κυρίως των τελευταίων χρόνων, καθώς μπορεί να δουν το επιτόκιό τους να σπάει το φράγμα του 6%-6,50% από 2,5%-3% που ήταν τον Ιούλιο του 2022.