Το εξεταστήριο του Ταμείου Ανάκαμψης

Η είσοδος σε μια άτυπη… προεκλογική περίοδο προκαλεί τον προβληματισμό των τραπεζικών επιτελείων αναφορικά με την ταχύτητα που θα τρέξει το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και τα άλλα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα (Αναπτυξιακός, ΕΣΠΑ), τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν αναπτυξιακό μοχλό για τις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις που μένουν εκτός ΤΤΑ.

Και ενώ οι τράπεζες έχουν ρίξει τεράστιο βάρος, διαθέτοντας πόρους -κυρίως ανθρώπινους- ώστε να εντοπίσουν τους δυνητικά επιλέξιμους πελάτες τους σε πάσης φύσεως προγράμματα, οι καθυστερήσεις προκύπτουν από την πλευρά του Δημοσίου, όπως αυτή της πλατφόρμας του υπουργείου Οικονομικών μέσω της οποίας θα «περνάνε» τα επενδυτικά σχέδια προς έγκριση και η οποία θα είναι έτοιμη στο τέλος Απριλίου, ενώ εκκρεμεί και το μητρώο αξιολογητών.

Την ίδια στιγμή η αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελεί βασικό κεφάλαιο στο κυβερνητικό «προεκλογικό» αφήγημα και υποτίθεται ότι επέλεξε το «Ελλάδα 2.0» να περάσει μέσα από τις εμπορικές τράπεζες επειδή διαθέτουν τεχνογνωσία και μπορούν να «τρέξουν» σε υψηλές ταχύτητες και να μην ακολουθήσει το μοντέλο της Πορτογαλίας, που δημιούργησε μια ισχυρή Δημόσια Επενδυτική Τράπεζα στην οποία ανέθεσε τη συνολική διαχείριση των κονδυλίων. Οπως έχει υπογραμμίσει ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Ανάπτυξης Παναγιώτης Κορκολής, η πορτογαλική αναπτυξιακή τράπεζα θα παρέχει όλων των ειδών τα χρηματοδοτικά εργαλεία, ώστε να προσφέρει ευκαιρίες χρηματοδότησης στις επιχειρήσεις.

Σε ό,τι αφορά τις οδηγίες προς… ναυτιλλομένους, η βασική αρχή του πλαισίου συνεργασίας του Δημοσίου με τις τράπεζες προβλέπει ότι ουσιαστικός αντισυμβαλλόμενος του επενδυτή θα είναι η τράπεζα. Το κράτος δεν θα συμμετάσχει στην επιλογή των επενδυτικών σχεδίων που θα δανειοδοτηθούν, καθώς τον ρόλο θα τον αναλάβει η τράπεζα. Το μόνο που έχει ορισθεί από το ΤΑΑ είναι οι πέντε άξονες για την επιλεξιμότητα των επενδύσεων με τα ειδικότερα κριτήρια αυτών βάσει ΚΥΑ (30/9/2021) καθώς και οι ανεξάρτητοι αξιολογητές που θα πιστοποιούν την επιλεξιμότητα των επενδύσεων.

Ετσι ο πελάτης-επενδυτής ετοιμάζει μόνος του ή απευθύνεται στον σύμβουλό του για να ετοιμάσει το επενδυτικό πλάνο του. Στη συνέχεια απευθύνεται στην τράπεζα που αξιολογεί το επενδυτικό πλάνο και λαμβάνει χρηματοδοτική προέγκριση. Παράλληλα ορίζεται από την τράπεζα, με τη διαδικασία της κλήρωσης, ανεξάρτητος αξιολογητής (από το Μητρώο Αξιολογητών) που θα αξιολογήσει την επιλεξιμότητα της επένδυσης και θα υπολογίσει το σωρευτικό ύψος των κρατικών ενισχύσεων για την εν λόγω επένδυση (εκτός κι αν ο συγκεκριμένος ανεξάρτητος εκτιμητής είναι αυτός που έχει ετοιμάσει τον φάκελο της επένδυσης και άρα υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων). Με τη θετική έκβαση των εργασιών του αξιολογητή η τράπεζα λαμβάνει την τελική χρηματοδοτική έγκριση και ξεκινάει η υλοποίηση της επένδυσης.

Επίσης δεν θα υπάρξει κάποια μορφή προτεραιοποίησης των αιτημάτων, αλλά ούτε και κάποια ποσόστωση σε ό,τι αφορά την κατανομή των πόρων. Στόχος είναι το ποσό που προορίζεται για χαμηλότοκο δανεισμό να διοχετευτεί το συντομότερο στην αγορά για μεγάλες, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις με βασική προϋπόθεση τη βιωσιμότητά τους.