Σχέδιο της Ε.Ε. για τη μεταφορά σιτηρών και ελαίων από την εμπόλεμη Ουκρανία

Διαδρόμους μεταφοράς αγαθών, κυρίως για το σιτάρι και το καλαμπόκι, από την Ουκρανία στην Ευρώπη ετοιμάζει η Κομισιόν σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την επισιτιστική κρίση που βρίσκεται προ των πυλών. Η Ουκρανία αναμένεται να συλλέξει περίπου τη μισή σοδειά της φέτος λόγω πολέμου, αλλά ακόμη και αυτή δεν είναι εγγυημένο ότι θα φύγει από τη χώρα, αφού η Ρωσία συνεχίζει τον θαλάσσιο αποκλεισμό και βομβαρδίζει τις σιδηροδρομικές και οδικές υποδομές. 

«Η επισιτιστική αλυσίδα ήταν υπό πίεση και πριν από τον πόλεμο σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, αλλά σήμερα είναι πολύ χειρότερη και θέτει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια εκατομμυρίων πολιτών σε πολλά μέρη του κόσμου», δήλωσε το μεσημέρι της Παρασκευής ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, μετά το Συμβούλιο των Υπουργών Ανάπτυξης που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.

«Η Ρωσία βομβαρδίζει τις καλλιέργειες, τις λεηλατεί, μπλοκάρει τα πλοία στα λιμάνια της Ουκρανίας και αυξάνει τις τιμές των τροφίμων και των λιπασμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα αύξηση τιμών και ολοένα και περισσότεροι πολίτες δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε βασικά διατροφικά αγαθά», πρόσθεσε.

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Το 2021, η Ρωσία και η Ουκρανία ήταν οι κορυφαίοι εξαγωγείς δημητριακών και ηλιελαίου. Το 50% του παγκόσμιου εμπορίου ηλιέλαιου προερχόταν από τη Ουκρανία. «Η Ρωσία επιτίθεται τώρα τουλάχιστον στις μισές από τις περιοχές όπου υπάρχουν καλλιέργειες. Υπολογίζεται ότι το 40% της σίκαλης και το 60% του καλαμποκιού για το 2022 βρίσκονται σε ζώνες κινδύνου. Το 30% των δημητριακών, του καλαμποκιού και των ηλιανθέμων είτε παραμένουν χωρίς συγκομιδή, είτε δεν πρόκειται να φυτευτούν αυτήν την άνοιξη», επισήμανε ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Οι υπουργοί Ανάπτυξης των «27» συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες για να εξετάσουν τη διαφαινόμενη επισιτιστική κρίση στη γειτονιά της Ε.Ε., που προκαλείται από τον αποκλεισμό των ουκρανικών λιμανιών από τη Ρωσία, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την εξαγωγή του σιταριού, του καλαμποκιού και άλλων προϊόντων της χώρας. 

Το θέμα ήταν πρωτοσέλιδο και στον Economist, όπου αναφέρεται ότι χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την Ουκρανία και τη Ρωσία, κυρίως λόγω σιταριού. Η ίδια η Ε.Ε. είναι λιγότερο εξαρτημένη από την Ουκρανία όσον αφορά τα τρόφιμα, καθώς εισάγει ως κυρίως ζωοτροφές, αλλά οι ηγέτες φοβούνται κύμα λιμού στη γειτονιά της Ε.Ε., καθώς οι τιμές των βασικών προϊόντων διατροφής εκτοξεύονται στα ύψη. 

Διπλωμάτες στις Βρυξέλλες πιστεύουν ότι η Ρωσία προκαλεί τον λιμό επίτηδες, για να προκαλέσει νέο μεταναστευτικό κύμα προς την Ε.Ε. Και αν πιστέψει κανείς τη δήλωση του πρώην προέδρου της Ρωσίας, Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, έτσι είναι. Ο Μεντβέντεφ ουσιαστικά εκβίασε τη Δύση να αρθούν οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας ώστε διευκολυνθεί ο παγκόσμιος εφοδιασμός με τρόφιμα. 

Οι υπουργοί αποφάσισαν να διαθέσουν πρόσθετα χρήματα σε επίπεδο Ε.Ε. για την ενίσχυση της Ουκρανίας και των εξαγωγών της, τη στήριξη της παραγωγής σε 70 εταίρους για την ενίσχυση των επισιτιστικών τους συστημάτων μεσοπρόθεσμα, καθώς και περαιτέρω βοήθεια στο εμπόριο.

«Είκοσι εκατομμύρια τόνοι σιτηρών βρίσκονται μπλοκαρισμένοι εξαιτίας του πολέμου του Πούτιν, τα πλοία περιμένουν να φορτώσουν αυτά τα σιτηρά στα λιμάνια της Ουκρανίας, αλλά το ρωσικό ναυτικό δεν επιτρέπει την αναχώρησή τους. Προσπαθούμε να βρούμε εναλλακτικούς τρόπους για να τα μεταφέρουμε στους ανθρώπους. Προετοιμάζουμε μια πρόταση για τη δημιουργία δικτύου μεταφοράς, καλούμε τα κράτη-μέλη να την εφαρμόσουν άμεσα», είπε ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Να σημειωθεί ότι η Ε.Ε. είναι σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη, την G7 και τους παγκόσμιους οργανισμούς εν όψει της επερχόμενης επισιτιστικής κρίσης, που όλοι διαβλέπουν.