Αθήνα, 21°C
Αθήνα
Ελαφρές νεφώσεις
21°C
21.9° 19.7°
4 BF
54%
Θεσσαλονίκη
Ελαφρές νεφώσεις
19°C
19.7° 16.3°
2 BF
52%
Πάτρα
Αίθριος καιρός
23°C
23.7° 21.0°
4 BF
44%
Ιωάννινα
Ελαφρές νεφώσεις
10°C
9.9° 9.9°
1 BF
100%
Αλεξανδρούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
16°C
17.4° 15.9°
5 BF
51%
Βέροια
Αίθριος καιρός
17°C
18.0° 15.1°
2 BF
56%
Κοζάνη
Αίθριος καιρός
14°C
15.4° 13.4°
3 BF
41%
Αγρίνιο
Ελαφρές νεφώσεις
21°C
20.7° 20.7°
1 BF
25%
Ηράκλειο
Σποραδικές νεφώσεις
21°C
22.7° 19.8°
3 BF
68%
Μυτιλήνη
Αίθριος καιρός
19°C
19.9° 18.8°
4 BF
59%
Ερμούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
20°C
20.8° 20.1°
6 BF
59%
Σκόπελος
Αραιές νεφώσεις
20°C
19.7° 16.8°
3 BF
68%
Κεφαλονιά
Αίθριος καιρός
22°C
22.0° 21.9°
0 BF
60%
Λάρισα
Ελαφρές νεφώσεις
19°C
18.9° 17.4°
0 BF
45%
Λαμία
Ελαφρές νεφώσεις
18°C
19.0° 16.2°
2 BF
73%
Ρόδος
Αίθριος καιρός
23°C
24.9° 23.2°
3 BF
52%
Χαλκίδα
Ελαφρές νεφώσεις
22°C
22.1° 21.0°
3 BF
41%
Καβάλα
Ελαφρές νεφώσεις
17°C
17.1° 16.3°
3 BF
65%
Κατερίνη
Σποραδικές νεφώσεις
16°C
18.7° 15.8°
2 BF
63%
Καστοριά
Ελαφρές νεφώσεις
16°C
15.7° 15.7°
0 BF
50%
ΜΕΝΟΥ
Κυριακή, 03 Νοεμβρίου, 2024
colm toibin
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
Κολμ Τόιμπιν. COLM TOIBIN. O Mάγος. Μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου. Ικαρος, 2023

Ο Μάγος των λέξεων

Ο Τόιμπιν κατορθώνει πράγματι να μας βάλει μέσα στο νου ενός από τους πιο ανήσυχους πνευματικά ανθρώπους της εποχής του, ο οποίος ξεκίνησε ως συντηρητικός εθνικιστής και κατέληξε πολέμιος του ναζισμού, μπαίνοντας μάλιστα στο στόχαστρο των Αμερικανών ως συνοδοιπόρος του κομμουνισμού.

Τη χρονιά που πέρασε κυκλοφόρησαν αρκετές μυθιστορηματικές βιογραφίες, η πλέον ενδιαφέρουσα από τις οποίες είναι, κατά τη γνώμη μου, «Ο Μάγος», που καταπιάνεται με την εξιστόρηση της ζωής του Γερμανού συγγραφέα Τόμας Μαν. Συγγραφέας της εν λόγω βιογραφίας είναι ο Ιρλανδός Κολμ Τόιμπιν, λογοτεχνικά έργα του οποίου έχουν κυκλοφορήσει και στα ελληνικά. Η πολυσχιδής συγγραφική δραστηριότητα του Τόιμπιν -εκτός από λογοτεχνία έχει γράψει και δοκίμια, ενώ έχει ασχοληθεί και με τη δημοσιογραφία- έχει προικίσει το βιβλίο τόσο με τη σπουδή που απαιτεί μια βιογραφία όσο και με τις βασικές αφηγηματικές αρετές που απαιτεί ένα μυθιστόρημα.

Ο Τόιμπιν στηρίχθηκε στα Ημερολόγια του Τόμας Μαν, αλλά και στο υλικό που προσφέρουν πλείστα έργα μελέτης του νομπελίστα συγγραφέα. Ο ίδιος πιάνει το νήμα της ζωής του βιογραφούμενου ήρωά του από την ηλικία των δεκαέξι ετών και το ξετυλίγει έως τα εβδομήντα πέντε του χρόνια, πέντε χρόνια πριν φύγει από τη ζωή. Η αφήγηση ξεκινά από το Λίμπεκ, τη γενέτειρα πόλη του Τόμας Μαν, και καταλήγει στο Λος Αντζελες, με ενδιάμεσους σταθμούς το Μόναχο, τη Βενετία, το Λουγκάνο, το Κούσναχτ, το Νιου Τζέρσι, τη Στοκχόλμη, το Πρίνστον, το Πασίφικ Παλισέιντς, την Ουάσινγκτον και το Λος Αντζελες, πόλεις που δίνουν το όνομά τους σε κεφάλαια του βιβλίου, καθώς αποτελούν σημαντικούς σταθμούς σε αυτό το περιπετειώδες ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο που καταγράφει η πένα του Τόιμπιν.

Στα πρώτα κεφάλαια ο βιογράφος επικεντρώνει την προσοχή του σε εκείνα τα βήματα του νεαρού Τόμας που συνειδητά τον απομάκρυναν από τη μοίρα που του είχε προδιαγράψει ο έμπορος και γερουσιαστής πατέρας του, ο οποίος επιθυμούσε να πάρει ο μικρός γιος στα χέρια του τα ηνία της οικογενειακής εμπορικής επιχείρησης. Η εξωτική μητέρα του Τόμας, μια εύθραυστη αλλά και εκκεντρική Βραζιλιάνα με καλλιτεχνικές κλίσεις, ίσως έπαιξε ρόλο στις φυγόκεντρες τάσεις και των δυο της γιων, που μετά τον θάνατο του πατέρα βρέθηκαν στο Μόναχο, με τη συνειδητή επιθυμία και επιδίωξη να γίνουν συγγραφείς. Τραγικό -αλλά και πόσο σημαίνον- το γεγονός πως οι δύο κόρες της οικογένειας οδηγήθηκαν αργότερα στην αυτοκτονία.

Η βιογραφία του Τόιμπιν, παράλληλα με τους καίριους σταθμούς στη ζωή του Τόμας Μαν -τον γάμο του με την Εβραία Κάτια Πριγκσχάιμ, την απόκτηση έξι παιδιών, τριών αγοριών και τριών κοριτσιών, την αυτοεξορία λόγω ανόδου του ναζιστικού κόμματος στην εξουσία και την περιπλάνηση σε διάφορους τόπους, τις περιπέτειες των παιδιών και ιδιαιτέρως του μεγάλου του γιου, ο οποίος εθίστηκε στα ναρκωτικά και αυτοκτόνησε, το βραβείο Νόμπελ, την επίσκεψή τους στη μεταπολεμική Γερμανία- ακολουθεί βήμα βήμα την εξέλιξή του ως συγγραφέα, αλλά και ως στοχαστή.

Γίνεται σαφές πως ο Τόμας Μαν υπήρξε ένας άντρας που ανάλωνε τη μέρα του στη συγγραφή, απομονωμένος στο γραφείο του και απαγορεύοντας σε οποιονδήποτε να τον διακόψει. Ωστόσο η συγγραφική του δημιουργία είναι αναπόσπαστη από τις φιλοσοφικές και πολιτικές του ανησυχίες, και ο Τόιμπιν κατορθώνει πράγματι να μας βάλει μέσα στον νου ενός από τους πιο ανήσυχους πνευματικά ανθρώπους της εποχής του, ο οποίος ξεκίνησε ως συντηρητικός εθνικιστής και κατέληξε πολέμιος του ναζισμού, μπαίνοντας μάλιστα στο στόχαστρο των Αμερικανών ως συνοδοιπόρος του κομμουνισμού.

Το βιβλίο καλύπτει χρονικά μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες και τραγικές ιστορικές περιόδους του εικοστού αιώνα και μια από τις αδιαμφισβήτητες αρετές του είναι ο τρόπος που φιλοτεχνείται το πορτρέτο του βιογραφούμενου σε συνεχή διάλογο με το πολιτικό, κοινωνικό και ιστορικό περιβάλλον του. Ωστόσο, βάρος δίνεται από τον Τόιμπιν και στις ομοφυλοφιλικές προτιμήσεις του Τόμας Μαν, χωρίς να διευκρινίζεται αν αυτές ικανοποιούνταν στην πραγματικότητα ή παρέμεναν εγκλωβισμένες -γι’ αυτό και πιο επιτακτικές- στο φαντασιακό του, χρησιμεύοντας συχνά ως καύσιμη ύλη για την τεράστια παραγωγική μηχανή του συγγραφέα βιβλίων όπως «Οι Μπούντενμπροκς», «Θάνατος στη Βενετία», «Δόκτωρ Φάουστους» και άλλων που μνημονεύονται στις σελίδες της βιογραφίας.

Πρόθεση του Τόιμπιν δεν είναι «να κοιτάξει από την κλειδαρότρυπα», αλλά να φέρει στο φως τη διαδικασία του μετασχηματισμού του βιώματος σε μυθοπλασία. Με αυτόν τον τρόπο, μας βάζει στο εργαστήριο ενός συγγραφέα, ενός μάγου της γραφής («Μάγος» ήταν το παρατσούκλι που είχαν βγάλει τα παιδιά του Τόμας Μαν για τον πατέρα τους), ενός ακάματου δημιουργού που σημάδεψε με το έργο του τον περασμένο αιώνα.

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Ο Μάγος των λέξεων

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας