«Δεν είναι περίεργο πόσο τυχαία συναντάμε ανθρώπους που αποδεικνύονται καθοριστικοί για τη ζωή μας, επηρεάζοντας ή γινόμενοι η αιτία διαφόρων επιλογών στη ζωή μας; Ή μήπως δεν είναι θέμα τύχης; Μήπως διαισθανόμαστε ότι ορισμένοι άνθρωποι θα μας σπρώξουν προς μια ρότα που, συνειδητά ή ασυνείδητα, θέλαμε έτσι κι αλλιώς να πάρουμε και γι' αυτό επιζητούμε να κρατήσουμε επαφή μαζί τους; Οπως άλλοι θα μας γίνουν εμπόδιο, θα μας βγάλουν από την πορεία μας και γι' αυτό δεν θέλουμε να τους ξαναδούμε;»
Το βιβλίο «Διαθήκη και παρακαταθήκη» της Νορβηγίδας συγγραφέα Βίγκντις Γιορτ πρωτοεκδόθηκε το 2016 και είχε προκαλέσει έντονο κοινωνικό διάλογο για όσα κρύβονται πίσω από τις κλειστές πόρτες των νορβηγικών οικογενειών. Και όχι μόνο νορβηγικών αλλά και οικογενειών σε όλο τον κόσμο που κρατούν καλά κρυμμένες σκοτεινές υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας και παιδικής κακοποίησης. Κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ποταμός σε μετάφραση της Κρυστάλλης Γλυνιαδάκη.
Η Γιορτ, αναγνωρισμένη και πολυβραβευμένη συγγραφέας, φημίζεται για τον καίριο και εξαιρετικά γενναίο τρόπο της να θίγει στα βιβλία της, αλλά και στα άρθρα της, τις δύσκολες οικογενειακές σχέσεις, την έμφυλη βία και τις κοινωνικές ανισότητες. Το «Διαθήκη και παρακαταθήκη» όμως ξεπέρασε κατά πολύ τις προσδοκίες της αφού γρήγορα έγινε εκδοτική επιτυχία που συνοδεύτηκε από ένα σκάνδαλο.
Μέλη της οικογένειάς της υπέβαλαν μηνύσεις εναντίον της θεωρώντας πως εκθέτει την υπόληψή τους, αν και η συγγραφέας είχε ξεκαθαρίσει ότι το βιβλίο δεν είναι αυτοβιογραφικό. Μάλιστα η νεότερη αδελφή της, Χέλγκα Γιορτ, της «απάντησε» έναν χρόνο αργότερα γράφοντας ένα δικό της μυθιστόρημα.
Ποια είναι όμως η ιστορία του βιβλίου που τόσο «ταρακούνησε» τη Νορβηγία; Κεντρικό πρόσωπο του μυθιστορήματος είναι η Μπέργκλιοτ, αρχισυντάκτρια θεατρικού περιοδικού, που από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου δηλώνει σε όλους τους τόνους ότι δεν θέλει να έχει καμία επαφή με τους γονείς της. Εχει έναν αδελφό, τον Μπορ, και δύο αδελφές, την Αστρι και την Οσα. Αποκομμένη εδώ και χρόνια, έχοντας φτιάξει τη δική της οικογένεια, όταν ο πατέρας της πεθαίνει έρχεται αντιμέτωπη με μια διαθήκη που την αναγκάζει να «ξαναγυρίσει» στα παιδικά της χρόνια. Ξαναγυρνά στην ηλικία των πέντε της χρόνων όταν ο πατέρας της άρχισε να τη βιάζει -σταμάτησε στα επτά- και να χτυπά τον αδελφό της. Μεγαλώνοντας με αυτό το σκοτεινό μυστικό, πατέρας και κόρη έχουν μια δύσκολη σχέση. Οταν ενηλικιώνεται μιλά ξεκάθαρα σε όλη την οικογένεια για την κακοποίησή της αλλά δεν την πιστεύουν. «Τότε, είκοσι τρία χρόνια πριν, είχα τηλεφωνήσει στο Κέντρο Υποστήριξης κατά της Αιμομιξίας για να ρωτήσω αν έπρεπε να έρθω αντιμέτωπη με τη μητέρα και τον πατέρα μου, και μου είχαν πει ότι δεν μπορούσαν να συμβουλεύσουν μεμονωμένες περιπτώσεις που δεν γνώριζαν, αλλά καλό θα ήταν να προετοιμαστώ, αν ερχόμουν αντιμέτωπη μαζί τους, να χάσω την οικογένειά μου».
Αργότερα θα διαπιστώσει πως αυτή όπως και η μητέρα της κάνουν σχέσεις με παντρεμένους άντρες. Οταν πεθαίνει ο παντρεμένος εραστής της μητέρας της και εκείνη κάνει απόπειρα αυτοκτονίας, τα αδέλφια αρχίζουν να επικοινωνούν μεταξύ τους και η οικογενειακή τους ιστορία ιδωμένη από διαφορετικές οπτικές γωνίες εξελίσσεται σε ένα ενδιαφέρον και συναρπαστικό μυθιστόρημα.
Η κληρονομιά, τα δύο εξοχικά σπίτια, που μοιράζεται ανισομερώς γίνενται το ελατήριο που θα επιτρέψει στη συγγραφέα να πυροδοτήσει τις αναμνήσεις τους. Συμφωνούν μόνο σε ένα πράγμα: ότι απέχουν έτη φωτός από το να είναι μια «κανονική», αρμονική οικογένεια.
Η συμβολή του Μπου, φίλου της Μπέργκλιοτ, είναι πολύ σημαντική στο μυθιστόρημα. Είναι η φωνή της γνώσης και της φιλοσοφίας, η φωνή που προσπαθεί να αναλύσει τον παράξενο κόσμο μας και την αιώνια μάχη του καλού με το κακό. Εξαιρετικά έξυπνο εφεύρημα της Γιορτ, που κάνει αυτό το ενδιαφέρον μυθιστόρημα ακόμα πιο δυνατό.
Το τραύμα που φέρει η ηρωίδα της, ένα τραύμα που το σηκώνει εντελώς μόνη της, εντελώς αβοήθητη, μιλά δυνατά για τη σκληρότητα όλων των υποκριτικών κοινωνιών που κρύβουν κάτω από το χαλί τέτοια περιστατικά παιδικής κακοποίησης.
Το «Διαθήκη και παρακαταθήκη» είναι ένα βιβλίο που δικαίως ξεχώρισε και βραβεύεται συνεχώς με σημαντικά βραβεία σε πολλές χώρες. Πέρα από πολύ καλή λογοτεχνία, είναι και ακόμη μια δυνατή «κραυγή» για να βοηθηθούν με κάθε τρόπο όσοι άνθρωποι υπέφεραν και υποφέρουν από την αδυσώπητη σκληρότητα της κακοποίησης από γονέα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας