Αλληλεγγύη στα χρόνια του κορονοϊού

Στο μέλλον, σε 10, 20, 30 χρόνια, ένα παιδί κάθεται με τους γονείς του σε ένα παγκάκι. Ας υποθέσουμε πως βρίσκεται σε μια ηλικία κατά την οποία είναι σε θέση να αντιληφθεί τι σημαίνει «κρίση». Ετσι, συζητά με τους δικούς του για τον ιό που το 2020 αποτέλεσε ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Επειδή οι ερωτήσεις είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος να μάθει κανείς, το παιδί διατυπώνει ορισμένα εύλογα ερωτήματα προς τους γονείς του. Πώς οδηγήθηκε ο κόσμος σε αυτή την κατάσταση, τι έφταιξε, πόσο αποτελεσματική υπήρξε η συμπεριφορά και η αντίδραση των κρατών, τι άφησε πίσω αυτή η κατάσταση, πόσο καλύτερα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί, δεδομένης της υποβάθμισης σε πολλά κράτη των υποδομών της δημόσιας υγείας (είπαμε, μπορεί να αντιληφθεί και σύνθετα πράγματα); Σε ορισμένα παίρνει ξεκάθαρες απαντήσεις, ενώ σε άλλα απλώς κάποιες γενικολογίες. Τέλος, αφού η συζήτηση με τους γονείς του έχει κρατήσει ώρα, κάνει μια τελευταία ερώτηση: Ποια ήταν η συμπεριφορά των απλών, καθημερινών ανθρώπων;

Η τελευταία ερώτηση μας ενδιαφέρει εδώ, σε μια περίοδο που η μάχη κατά του ιού δεν έχει ξεπεραστεί. Αναφερθήκαμε σε άλλο κείμενο στους ανθρώπους που βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Υπάρχει ωστόσο και ένα τμήμα του πληθυσμού, το οποίο σε μια κατάσταση γενικευμένης ανησυχίας βγαίνει μπροστά, προσφέροντας στον συνάνθρωπο. Μια πράξη η οποία απέκτησε παγκόσμιο χαρακτήρα είναι το συντονισμένο και προγραμματισμένο χειροκρότημα στα μπαλκόνια για τους εργαζομένους στον τομέα της υγείας, ο οποίος αποτελεί το κύριο γρανάζι αυτή τη στιγμή. Βέβαια, η συγκεκριμένη κίνηση πρέπει να συνδυάζεται και με τη συμμόρφωση στις υποδείξεις των ειδικών, διαφορετικά μοιάζει άσκοπη, για να μην πούμε υποκριτική. Αλλη μια κίνηση πολλών πολιτών, η οποία πραγματοποιείται κι αυτή στα μπαλκόνια των σπιτιών, είναι το τραγούδι.

Στη Γερμανία και στην Κούβα, ως ένδειξη αλληλεγγύης, ενήλικοι και παιδιά τραγούδησαν το «Bella Ciao». Φυσικά, με μουσική προσπαθούν και οι Ιταλοί να ξεπεράσουν αυτή τη δύσκολη κατάσταση και να προσθέσουν έναν τόνο αισιοδοξίας. Στην Ισπανία, μια ηλικιωμένη γυναίκα, η Margarita Gil Baro, φτιάχνει καθημερινά 50 μάσκες προκειμένου να ενισχύσει τα νοσοκομεία της Ανδαλουσίας. Ανήκει στις ευπαθείς ομάδες, όμως προσπαθεί από το σπίτι της να συμβάλει και αυτή. Ενδιαφέρουσα κίνηση αποτελεί και η δημιουργία της ιστοσελίδες coronaport.net. Πρόκειται για έναν χώρο όπου θα εγγράφονται όσοι θέλουν να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους (κυρίως ηλικιωμένους). Το ίδιο θα κάνουν και όσοι χρειάζονται βοήθεια, προκειμένου να επικοινωνούν με τους διαθέσιμους «βοηθούς». Το ζήτημα εδώ είναι πως πολλοί ηλικιωμένοι δεν είναι εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο κι έτσι ίσως χάνουν την ευκαιρία να διευκολυνθούν στις καθημερινές τους ανάγκες (π.χ. ψώνια). Οπως και να 'χει, το ζητούμενο είναι «οι νέοι να βοηθήσουν τους μεγαλύτερους». Ο Νώε Αντλερ, δημιουργός αυτής της κίνησης, μόλις 15 χρόνων, ευελπιστεί να γίνει όσο το δυνατόν περισσότερο γνωστή, έτσι ώστε να πάρουν βοήθεια περισσότεροι άνθρωποι. Παρόμοιες πρωτοβουλίες σε επίπεδο «γειτονιάς» έχουν παρατηρηθεί σε διάφορα μέρη του κόσμου. Μια «κοινωνική αλληλεγγύη», δηλαδή. Εμπρακτη, όπως η κίνηση της Κούβας να στείλει γιατρούς και νοσηλευτές στην Ιταλία, αλλά και σε άλλες χώρες, όπως η Τζαμάικα και η Βενεζουέλα.

Μια περισσότερο συμβολική κίνηση μεν, καθόλου ασήμαντη δε, είναι το σκίτσο που δημιούργησε ο Milo Manara, διάσημος κομίστας, αποδίδοντας φόρο τιμής σε όσους εργάζονται στον τομέα της υγείας, στο οποίο απεικονίζεται μια γιατρός να στέκεται απέναντι από τον κορονοϊό γεμάτη δύναμη (δείτε το εδώ). Η λεζάντα γράφει «Grazie». Μένοντας στην Ιταλία, ενδιαφέρουσα και αξιέπαινη είναι και η συμπεριφορά πολλών οργανωμένων οπαδών. Συχνά παρεξηγημένοι, σύνθετοι, όμως πολλές φορές έχουν αποδείξει πως νοιάζονται για το σύνολο. Για παράδειγμα, οι οπαδοί της Αταλάντα, επειδή το εκτός έδρας ματς με τη Βαλένθια ακυρώθηκε, έκαναν δωρεά τα χρήματα από τα εισιτήρια που τους επιστράφηκαν σε νοσοκομείο του Μπέργκαμο. Πρόκειται για 40.000 ευρώ. Σε παρόμοιες πράξεις προχώρησαν κι άλλοι οπαδοί, όπως αυτοί της Ρέτζο-Εμίλια, ομάδας τρίτης κατηγορίας, αλλά και της Κόμο, οι οποίοι συγκέντρωσαν χρήματα αλλά και είδη πρώτης ανάγκης, τόσο για τα τοπικά νοσοκομεία όσο και για τα θύματα (γενικότερα για την αλληλεγγύη των Ιταλών οπαδών διαβάστε στο HUMBA). Ακόμη, σε μια άλλη χώρα, τη Γερμανία, οι οπαδοί της Μπορούσια Ντόρτμουντ συγκέντρωσαν 80.000 ευρώ προκειμένου να ενισχύσουν τις τοπικές επιχειρήσεις που πλήττονται. Στην Κροατία, στην οποία πριν από λίγες μέρες συνέβη και ένας σεισμός, οπαδοί της Ντιναμό Ζάγκρεμπ βοήθησαν να μεταφερθούν τα νεογέννητα σε ασφαλές σημείο.

Τέλος, κάνοντας μια βόλτα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρατηρεί κανείς πως και στη χώρα μας πολλοί άνθρωποι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν. Φυσικά δεν χρειάζεται να αναφέρουμε ονόματα. Είναι πάρα πολλοί, καθημερινοί, απλοί. Μέσα σε αυτή την απλότητα κρύβεται και η δύναμή τους. Μέσω αναρτήσεων δηλώνουν πως είναι έτοιμοι να μεταφέρουν ψώνια, να βοηθήσουν ηλικιωμένους, να τους φέρουν τα φάρμακά τους, ακόμη και να βοηθήσουν παιδιά που θα δώσουν Πανελλήνιες με τα μαθήματα (εννοείται όσοι κατέχουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία). Βέβαια, με την απαγόρευση κυκλοφορίας δεν ξέρω πώς θα λειτουργήσουν. Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ σε μια τρομερή πράξη ενός Ιταλού ιερέα. Την ώρα που στην Ελλάδα μιλούσαμε ολόκληρες εβδομάδες για το εάν πρέπει να κλείσουν οι εκκλησίες, με τις αντιδράσεις πολλών να καθυστερούν το θέμα ισχυριζόμενοι πως πρόκειται για επίθεση στην πίστη τους (φυσικά κάτι τέτοιο δεν ισχύει), ο Friar Don Giuseppe Berardelli πέθανε σε νοσοκομείο του Μπέργκαμο αφού έδωσε τον αναπνευστήρα του σε έναν νεαρότερο ασθενή.