Με τις «πλάτες» του Μαουρίσιο Μάκρι το πραξικόπημα κατά του Εβο Μοράλες

O συντονισμός και η συνεργασία των αντιδραστικών κυβερνήσεων στη Νότια Αμερική είναι ένα ιστορικό γεγονός. Aποδείχτηκε περίτρανα στη διάρκεια των δεκαετιών του ’70 και του ’80, όταν οι δικτατορίες της περιοχής οργάνωσαν το διαβόητο «Σχέδιο Κόνδωρ» για να απαγάγουν και να εξαφανίσουν αγωνιστές σε όποια χώρα κι αν βρίσκονταν.

Μάλιστα την περασμένη εβδομάδα 14 πρώην στρατιωτικοί και αστυνομικοί από την Ουρουγουάη και τη Χιλή καταδικάστηκαν τελεσίδικα σε ισόβια κάθειρξη από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας για «φρικαλέα εγκλήματα που διέπραξαν στη διάρκεια υπερεθνικών επιχειρήσεων κατ’ εντολήν των δικτατοριών της περιοχής».

Αυτή η συνεργασία σε έκνομες δράσεις συνεχίζεται και σήμερα, με το πιο πρόσφατα αποκαλυφθέν κεφάλαιό της να διαδραματίστηκε τον Νοέμβριο του 2019 μεταξύ Αργεντινής και Βολιβίας. Οταν ο τότε πρόεδρος της Αργεντινής, ο συντηρητικός επιχειρηματίας Μαουρίσιο Μάκρι, έστειλε παράνομα αεροσκάφος γεμάτο εξοπλισμό αντιμετώπισης ταραχών στην de facto κυβέρνηση της Βολιβίας για να καταστείλει τις μαζικές διαδηλώσεις εναντίον του πραξικοπήματος κατά του Εβο Μοράλες.

Πλέον, η νέα κυβέρνηση του MAS (Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό) στη Βολιβία εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει να καθίσει ο Μάκρι στο εδώλιο της εθνικής της Δικαιοσύνης, ενώ στην Αργεντινή η κυβέρνηση του Αλμπέρτο Φερνάντες ζήτησε τη δίωξη του πρώην προέδρου Μάκρι κι άλλων οκτώ αξιωματούχων, στενών συνεργατών του.

Η «ανθρωπιστική προσφορά»

Στις 10 Νοεμβρίου 2019 με την παρέμβαση του στρατού ο Εβο Μοράλες ανατράπηκε στη Βολιβία. Αμέσως ξεκίνησε η άγρια καταστολή των διαμαρτυριών που ξέσπασαν σε ολόκληρη τη χώρα. Η de facto κυβέρνηση της Ζανίν Ανιες ζητούσε βοήθεια από «φίλες κυβερνήσεις» για να μπορέσει να επικρατήσει ενώ η ένταση και η διάρκεια των κινητοποιήσεων είχαν αρχίσει να εξαντλούν τα αποθέματα του οπλοστασίου καταστολής.

Ο Μάκρι, που μόλις είχε χάσει τις εκλογές και τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς θα παρέδιδε την προεδρία στον κεντροαριστερό Αλμπέρτο Φερνάντες, ήταν εξαιρετικά χολωμένος με την ήττα του. Και ακόμη πιο πρόθυμος να στηρίξει με κάθε τίμημα, όπως ανέλυσε ο Λουίς Μπρουστάιν στην αργεντίνικη εφημερίδα Pagina12, τους ιδεολογικούς του συμμάχους στην περιοχή. Γι’ αυτό και δεν δίστασε να στείλει αυτό το οπλοστάσιο καμουφλαρισμένο ως τμήμα μιας διπλωματικής αποστολής.

Είναι έτσι, που δύο ημέρες μετά το πραξικόπημα, στις 12 Νοεμβρίου, απογειώθηκε από το Παλομάρ της Αργεντινής και έφτασε στη Βολιβία την επομένη αεροσκάφος Lockheed C130 Hercules: μετέφερε παράνομα κατασταλτικό εξοπλισμό αφού δεν είχε δηλωθεί στις αρμόδιες αρχές της χώρας ούτε είχε λάβει έγκριση της Βουλής.

Η καταστολή των λαϊκών κινητοποιήσεων στη Βολιβία εντάθηκε τις επόμενες ημέρες. Στις 15 Νοεμβρίου σκοτώθηκαν 12 διαδηλωτές και τραυματίστηκαν 125 στη Σακάμπα της Κοτσαμπάμπα όταν η αστυνομία επιτέθηκε εναντίον πορείας αγροτών για να τη διαλύσει. Λίγες ημέρες μετά, στις 19 Νοεμβρίου, έγινε παρόμοια σφαγή στη Σενκάτα, με 11 νεκρούς και 78 τραυματίες.

Ο πρόεδρος της Βολιβίας και διάδοχος του Εβο Μοράλες, Λουίς Αρσε, καταγγέλλει πως ο οπλισμός που έστειλε η Αργεντινή χρησιμοποιήθηκε για την καταστολή των κινητοποιήσεων κατά του πραξικοπήματος. Η Ανιες και ο υπουργός της των Εσωτερικών Αρτούρο Μουρίγιο θα δικαστούν στη Βολιβία μαζί με άλλους συλληφθέντες πραξικοπηματίες, ανάμεσα στα άλλα και για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη Σακάμπα και τη Σενκάτα. Και οι Αρχές της χώρας διερευνούν τώρα το ενδεχόμενο να καλέσουν τον Μαουρίσιο Μάκρι να δώσει απαντήσεις για την παράνομη αποστολή αυτού του υλικού αλλά και για αυτά τα εγκλήματα.

Το «ευχαριστήριο» γράμμα

Την καταγγελία γι’ αυτό το πολιτικό σκάνδαλο έκανε επίσημα ο υπουργός Εξωτερικών της Βολιβίας Ροχέλιο Μάιτα. Παρουσιάζοντας μάλιστα και γράμμα του τότε διοικητή της βολιβιάνικης Αεροπορίας Γκονσάλο Τερσέρος Λάρα προς τον τότε πρέσβη της Αργεντινής στη Λα Πας με το οποίο ευχαριστεί την κυβέρνηση Μάκρι για τη συνεργασία της και τον οπλισμό που πρόσφερε: 40.000 φυσίγγια Τ12/70 (για καραμπίνες), κάπου 100 βομβίδες δακρυγόνων και λίγες ακόμη χημικών αερίων.

«Διαψεύδω με τον πιο σθεναρό τρόπο αυτές τις κατηγορίες», τουίταρε ο πρώην πρόεδρος Μαουρίσιο Μάκρι ενώ η υπεράσπιση του Τερσέρος Λάρα, που ήδη έχει συλληφθεί, επιμένει πως το ευχαριστήριο γράμμα είναι πλαστό. Αλλά οι εξελίξεις στο Μπουένος Αϊρες είναι πλέον ραγδαίες.

Ο πρόεδρος της Αργεντινής Αλμπέρτο Φερνάντες με γράμμα του προς τον Βολιβιανό ομόλογό του Λουίς Αρσε εξέφρασε την «οδύνη και την ντροπή» του για τα γεγονότα αυτά ζητώντας «συγγνώμη» στο όνομα του λαού του και επιβεβαιώνοντας πως σχετική έρευνα έδειξε πως πράγματι έγινε αυτή η αποστολή εξοπλισμού από την Αργεντινή.

Η κυβέρνησή του κατέθεσε επίσημο αίτημα για δίωξη του Μάκρι, των τότε υπουργών Πατρίσια Μπούλριτς και Οσκαρ Αγουάντ, Ασφάλειας και Αμυνας αντίστοιχα, κι άλλων έξι αξιωματούχων της κυβέρνησής του με τις κατηγορίες της διακεκριμένης λαθρεμπορίας κατασταλτικού εξοπλισμού, της διασπάθισης δημόσιων πόρων και της κατάχρησης εξουσίας, ανάμεσα στα άλλα.

Σύμφωνα με το αίτημα δίωξης που υπογράφει η υπουργός Ασφάλειας Σαμπίνα Φέντερικ, η κυβέρνηση του Μάκρι έστειλε μυστικά αυτά τα πολεμοφόδια στο πλαίσιο μιας επιχείρησης που υποτίθεται ότι στόχο είχε την περιφρούρηση της αργεντίνικης διπλωματικής αποστολής στη Βολιβία από 10 μέλη της ομάδας επιλέκτων «Σκορπιός». Αλλά, όπως σημειώνει το έγγραφο της καταγγελίας, πραγματικός στόχος ήταν να συνδράμουν τους πραξικοπηματίες «γινόμενοι συνένοχοι εγκλημάτων κατά της συνταγματικής τάξης της Βολιβίας και σοβαρότατων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Αυτό καταδεικνύει και το γεγονός, σημειώνεται στο έγγραφο, πως δεν ζήτησαν την έγκριση της Βουλής, μόνου θεσμού αρμόδιου, σύμφωνα με το Σύνταγμα, για να εξουσιοδοτήσει την έξοδο από τη χώρα μελών των Ειδικών Δυνάμεων και πολεμοφοδίων που στέλνονται μαζί τους. «Γιατί αν το έκαναν θα αποκαλυπτόταν η συνεργασία τους με τους πραξικοπηματίες».