Σοκ και οδύνη στη Σερβία με το μακελειό σε σχολείο

Δεν θα προκαλούσε έκπληξη αν συνέβαινε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η ατέρμονη ασυδοσία της οπλοκατοχής κι οι επακόλουθες φονικές επιθέσεις σε σχολεία με δράστες βαριά οπλισμένους μαθητές αποτελούν νοσηρή κανονικότητα. Πρωτόγνωρα όμως έγινε στη Σερβία, σοκάροντας τους πάντες. Οπως προκύπτει μάλιστα, το μακελειό στο σχολείο «Βλάντισλαβ Ρίμπνικαρ» του Βελιγραδίου, που προκάλεσε χθες 13χρονος ένοπλος μαθητής, ήταν από καιρό προσχεδιασμένο. Πριν συλληφθεί επιτόπου, ο έφηβος σκότωσε εν ψυχρώ οχτώ συμμαθητές του -εφτά κορίτσια και ένα αγόρι, 12 ώς 14 ετών- καθώς και έναν φύλακα. Τραυμάτισε δε σοβαρά άλλους εφτά ανθρώπους, έξι μαθητές και την καθηγήτρια Ιστορίας με την οποία έκανε κι ο ίδιος μάθημα. Οι τρεις, ανάμεσά τους και η δασκάλα, νοσηλεύονταν σε κρίσιμη κατάσταση. Οπως ανακοίνωσε η αστυνομία, ο δράστης ονομάζεται Κόστα Κετσμανόβιτς και χρησιμοποίησε δύο πιστόλια που κατείχε νόμιμα ο πατέρας του. Οι γονείς του συνελήφθησαν επίσης.

«Ο πατέρας ισχυρίστηκε ότι τα όπλα ήταν κλειδωμένα σε χρηματοκιβώτιο με κωδικό», δήλωσε ο Σέρβος υπουργός Εσωτερικών Μπράτισλαβ Γκάσιτς, «προφανώς όμως το παιδί είχε τον κωδικό. Πήρε τα πιστόλια και τρεις γεμιστήρες με 15 σφαίρες ο καθένας». «Σχεδίαζε αυτό το έγκλημα για μεγάλο χρονικό διάστημα», υπογράμμισε ο επικεφαλής της αστυνομίας του Βελιγραδίου, Βεσέλιν Μίλιτς. «Το κίνητρο δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί ούτε μας το έχει πει», πρόσθεσε, γνωστοποιώντας πως ο 13χρονος έφερε πάνω του και δύο βόμβες μολότοφ. «Είχε φτιάξει λίστα με τα παιδιά που σχεδίαζε να σκοτώσει και τις τάξεις τους», ανέφερε ακόμα. «Το σκίτσο μοιάζει με κάτι από βιντεοπαιχνίδι ή ταινία τρόμου, γεγονός που δείχνει ότι σχεδίαζε λεπτομερώς, ανά τάξεις, ποιον να “καθαρίσει”», όπως είχε γράψει χαρακτηριστικά ο ίδιος. Ο υπουργός Παιδείας Μπράνκο Ρούζιτς επιβεβαίωσε ότι ο έφηβος είχε υποστεί σωματική βία σε ιδιωτική σχολή υποκριτικής, αν και απέρριψε τη σύνδεση με το χθεσινό έγκλημα το οποίο απέδωσε κυρίως στην «καρκινώδη, ολέθρια επιρροή του διαδικτύου, των βιντεοπαιχνιδιών, των λεγόμενων δυτικών αξιών»...

Σύμφωνα με την εισαγγελία του Βελιγραδίου, δεν μπορούν να του απαγγελθούν κατηγορίες για ποινικό αδίκημα επειδή είναι κάτω των 14 ετών (τα συμπληρώνει στις 30 Ιουλίου). Το αγόρι «θα μεταφερθεί σε ειδικό τμήμα ψυχιατρικής κλινικής», διευκρίνισε ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς. «Ηταν ο καλύτερος μαθητής. Είχε ζητήσει να μετακινηθεί σε άλλη τάξη όπου είχε τρεις φίλους», επισήμανε. «Περίμενε αυτή τη μέρα. Είχε βρεθεί σε σκοπευτήριο με τον πατέρα του τρεις φορές». Το λουτρό αίματος ξεκίνησε με τον έφηβο να πυροβολεί αρχικά τον φύλακα του σχολείου, στη συνέχεια τρία κορίτσια στον διάδρομο και απανωτά την καθηγήτριά του και συμμαθητές του σε μία από τις τάξεις. Ο φύλακας «θέλησε να αποτρέψει την τραγωδία και έγινε το πρώτο θύμα», εξήγησε τοπικός αξιωματούχος. Μετά το μακελειό ο ίδιος ο δράστης κάλεσε την αστυνομία, που είχε ήδη ειδοποιηθεί λίγα λεπτά νωρίτερα. «Ηταν κάπως σιωπηλός, έμοιαζε εντάξει και είχε καλούς βαθμούς. Δεν ήξερα πολλά γι’ αυτόν, δεν ήταν τόσο ανοιχτός με όλους. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο», δήλωσε 14χρονη μαθήτρια, αυτόπτης μάρτυρας της φρίκης.

Στη χώρα κηρύχτηκε από αύριο τριήμερο εθνικό πένθος, με συλλυπητήρια μηνύματα να καταφτάνουν από κυβερνήσεις του εξωτερικού. Η Σερβία έχει πολύ αυστηρούς νόμους για τα όπλα. Οι αρχές έχουν χορηγήσει αρκετές φορές αμνηστία σε κατόχους ώστε να παραδώσουν ή να δηλώσουν τον παράνομο οπλισμό τους. Ειδικοί ωστόσο έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει για τον κίνδυνο από τα εκατοντάδες χιλιάδες παράνομα όπλα που ξέμειναν μετά τους πολέμους της δεκαετίας του ’90 και εξακολουθούν να... αγνοούνται. Εξ ου κι οι ένοπλες επιθέσεις με νεκρούς δεν είναι εντελώς ασυνήθιστες, αν και μέχρι τώρα όλοι οι δράστες ήταν ενήλικοι. Στην πιο αιματηρή από αυτές, το 2013, είχαν πυροβοληθεί θανάσιμα 14 άνθρωποι. Φονικές ένοπλες επιθέσεις είχαν σημειωθεί επίσης το 2007, το 2015 και το 2016.

«Είναι μια από τις πιο δύσκολες μέρες στη σύγχρονη ιστορία της Σερβίας», διακήρυξε συντετριμμένος ο Βούτσιτς. Ανακοίνωσε δε περαιτέρω σκλήρυνση της νομοθεσίας για τα όπλα, επιβάλλοντας μορατόριουμ στις νέες άδειες οπλοφορίας με εξαίρεση όσες αφορούν κυνηγούς, αναθεώρηση των υφιστάμενων αδειών, επιτήρηση των σκοπευτηρίων και του τρόπου με τον οποίο οι πολίτες αποθηκεύουν τα όπλα τους. Εξήγγειλε επίσης μέτρα βελτίωσης των ελέγχων για την οπλοκατοχή, αυστηροποίηση των περιορισμών για το βίαιο περιεχόμενο σε ΜΜΕ και ίντερνετ, καθώς και τη διενέργεια τεστ ναρκωτικών στα σχολεία.