Αντιδρά ο Πρόεδρος της Γουατεμάλας στην κριτική για διορισμό εισαγγελέα

Ο συντηρητικός πρόεδρος της Γουατεμάλας, Αλεχάντρο Γιαματέι, ανακοίνωσε χθες ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει στη Σύνοδο της Αμερικής, που φέτος θα διεξαχθεί τη 10η Ιουνίου στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ, εν μέσω των αντεγκλήσεων με την Ουάσινγκτον για τον επαναδιορισμό της γενικής εισαγγελέως, την οποία οι αμερικανικές αρχές κατηγορούν για διαφθορά.

«Δεν περιμένω να με προσκαλέσουν στη Σύνοδο (...). Σε κάθε περίπτωση, ενημέρωσα πως δεν πρόκειται να πάω», είπε και επανέλαβε «στον πρεσβευτή αυτής της χώρας (σ.σ. των ΗΠΑ) πως ετούτη η χώρα (σ.σ. η Γουατεμάλα) μπορεί να έχει μικρό μέγεθος, αλλά όσο είμαι πρόεδρός της, θα αντιμετωπίζεται με σεβασμό, η εθνική κυριαρχία της θα χαίρει σεβασμού».

Προχθές η Κονσουέλο Πόρας διορίστηκε εκ νέου για τέσσερα χρόνια στη θέση της γενικής εισαγγελέα της Γουατεμάλας, πυροδοτώντας την έντονη αντίδραση της Ουάσινγκτον, η οποία την έχει εντάξει από τον Σεπτέμβριο του 2021 στον κατάλογο των προσώπων που κατηγορεί για «διαφθορά».

Ανησυχία από ΗΠΑ και Ε.Ε.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, κατηγόρησε την Πόρας ότι «υπονόμευσε επανειλημμένα έρευνες κατά της διαφθοράς στη Γουατεμάλα, για να προστατεύσει πολιτικούς της συμμάχους και να εξασφαλίσει πολιτικές χάρες ως μη όφειλε». Στην Πόρας και στους συγγενείς της πρώτου βαθμού έχει απαγορευθεί η είσοδος στις ΗΠΑ. Ο σύζυγός της βρίσκεται επίσης στο στόχαστρο αμερικανικών κυρώσεων.

Χθες η γενική εισαγγελία της Γουατεμάλας αντέδρασε στις κατηγορίες της Ουάσινγκτον τονίζοντας πως «δεν αποδέχεται κανενός είδους επέμβαση ή πίεση και θα συνεχίσει το έργο της με αντικειμενικό και αμερόληπτο τρόπο, φροντίζοντας για την αυστηρή τήρηση του νόμου».

Η γενική εισαγγελία «είναι αυτόνομος θεσμός που δεν υποτάσσεται σε καμιά διεθνή οντότητα», προσέθεσαν, μεταφορτώνοντας αντίγραφο της ανακοίνωσης Τύπου του κ. Μπλίνκεν.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε επίσης έντονα στον διορισμό της γενικής εισαγγελέως, τονίζοντας πως αυτή «η απόφαση» του προέδρου «εγείρει ανησυχία για τη δέσμευση των αρχών της Γουατεμάλας να καταπολεμήσουν τη διαφθορά και να προασπίσουν την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης».

Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) υπενθύμισε ότι επί των ημερών της γενικής εισαγγελέως, κινήθηκαν διώξεις εναντίον «πολλών δικαστών, δικηγόρων, εισαγγελέων που συμμετείχαν σε έρευνες για υποθέσεις διαφθοράς σε ανώτερο επίπεδο», κάνοντας λόγο περί «ευρύτερου σχεδίου εκφοβισμών και διωγμών» που εξώθησαν «πάνω από 20 δικαστικούς λειτουργούς να εγκαταλείψουν τη χώρα».

Συλλήψεις δικαστικών κατά της διαφθοράς;

Τους τελευταίους μήνες, η γενική εισαγγελία, υπό τις διαταγές της Πόρας, έδωσε εντολή να συλληφθούν τουλάχιστον έξι δικαστικοί που εργάστηκαν σε όργανα καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος στη Γουατεμάλα, κατηγορώντας τους για παρατυπίες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

Για τους δικαστικούς που ξαφνικά βρέθηκαν κατηγορούμενοι, οι συλλήψεις τους αποτελούν «εκδίκηση» σε βάρος όσων αγωνίζονταν κατά της διαφθοράς - εκδοχή που η Πόρας απορρίπτει.

Το 2021, ο εισαγγελέας Χουάν Φραντσίσκο Σαντοβάλ, που χαρακτηριζόταν «πρωταθλητής του αγώνα εναντίον της διαφθοράς» από την Ουάσινγκτον, απομακρύνθηκε από τη θέση του.

Εξόριστος στις ΗΠΑ σήμερα, ο Σαντοβάλ δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο τον Μάρτιο ότι απαλλάχτηκε από τα καθήκοντά του αφού είδαν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες κατά τις οποίες διέθετε στοιχεία για «πιθανή δωροδοκία» του προέδρου από ρώσους επιχειρηματίες, που επιδίωκαν να αναλάβουν τη διαχείριση λιμανιού στρατηγικής σημασίας στην Καραϊβική.