Σαν χθες πριν από 10 χρόνια ακριβώς, η Νορβηγία και κατ’ επέκταση η Ευρώπη ζούσε ένα πρωτόγνωρο σοκ. Σε μια εποχή όπου όλα τα βλέμματα ήταν στραμμένα στον κίνδυνο της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, ένας λευκός, προτεστάντης, ακροδεξιός, γέννημα-θρέμμα της Νορβηγίας, πραγματοποιούσε την πιο αιματηρή επίθεση που είχε γνωρίσει η χώρα του από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και συγχρόνως ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της ακροδεξιάς τρομοκρατίας στην Ευρώπη.
Στις 22 Ιουλίου του 2011, λίγο μετά τις 3 το μεσημέρι, ο 32χρονος τότε Αντερς Μπρέιβικ πάρκαρε ένα φορτηγάκι φορτωμένο με εκρηκτικά έξω από το κεντρικό κυβερνητικό κτίριο στο Οσλο. Από την έκρηξη που έγινε λίγα λεπτά αργότερα, σκοτώθηκαν οκτώ άνθρωποι. Στη συνέχεια, ο δράστης, μεταμφιεσμένος σε αστυνομικό, πήγε στην Ουτόγια, ένα μικρό νησάκι σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από τη νορβηγική πρωτεύουσα, όπου γινόταν το φεστιβάλ της νεολαίας του τότε κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος. Οπλισμένος με μια καραμπίνα, άρχισε να σκοτώνει ό,τι κινείται. Ο απολογισμός ήταν 69 νεκροί, ανάμεσά τους 33 ανήλικοι, και 55 τραυματίες. Ο Μπρέιβικ καταδικάστηκε σε 21 χρόνια κάθειρξη, την ανώτατη που επιτρέπει η νορβηγική νομοθεσία, η οποία ωστόσο μπορεί να παραταθεί επ’ αόριστον εφόσον θεωρηθεί επικίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια.
«Δεν μπορούμε να αφήσουμε το μίσος χωρίς απάντηση», δήλωσε χθες η συντηρητική πρωθυπουργός της Νορβηγίας Ερνα Σόλμπεργκ στην κεντρική εκδήλωση στη μνήμη των θυμάτων. Αρκετοί όμως πιστεύουν πως 10 χρόνια μετά ούτε η Νορβηγία, αλλά ούτε και η υπόλοιπη ανθρωπότητα έχει επεξεργαστεί το πρόβλημα της ακροδεξιάς ιδεολογίας που μπορεί να οπλίσει χέρια εξτρεμιστών όπως ο Μπρέιβικ ή ο ακροδεξιός δράστης των επιθέσεων στα τεμένη του Κράισττσερτς της Νέας Ζηλανδίας που είχε για ίνδαλμά του τον Νορβηγό. Το γεγονός μάλιστα ότι το 2013, δύο χρόνια μετά την Ουτόγια, το ακροδεξιό, ξενοφοβικό Κόμμα της Προόδου μπήκε στη δεξιά κυβέρνηση συνασπισμού της Νορβηγίας, όπου και παρέμεινε ώς το 2020, ήταν κάτι σαν ράπισμα στο πρόσωπο των θυμάτων, των συγγενών τους και όσων επέζησαν.
Μία από αυτούς είναι και η Λίζα Χούσμπι, 29 χρόνων σήμερα. «Φοβάμαι πως εκείνη η επίθεση δεν άλλαξε τη Νορβηγία όσο θα θέλαμε», λέει στην ισπανική ιστοσελίδα El Diario η Χούσμπι, η οποία εργάζεται στην Ακαδημία Επιστημών της Νορβηγίας. «Για κάποια χρόνια ένιωθα ότι προσπαθούσαν να φιμώσουν κάποιους από εμάς που επιζήσαμε γιατί δεν μας επέτρεπαν να μιλάμε δημόσια για τον ρατσισμό και την Ακρα Δεξιά χωρίς να μας κατηγορήσουν ότι το χρησιμοποιούσαμε για να αποκομίσουμε πολιτικό όφελος».
«Δέκα χρόνια μετά πιστεύω πως δεν έχουμε αντλήσει τα σωστά διδάγματα», συμφωνεί και ο 25χρονος Σίντρε Λίζε, πρόεδρος σήμερα της Νεολαίας του Εργατικού Κόμματος. «Αυτό που βλέπουμε στην πραγματικότητα», λέει στην El Diario, «είναι ότι ο χώρος του εξτρεμισμού επεκτείνεται και ενισχύεται. Είναι αποκρουστικό. Αντιμετωπίζουμε συνήθως τη Νορβηγία και την Ευρώπη ως λειτουργικές δημοκρατίες, όμως τώρα βλέπουμε αυτές τις ομάδες που είναι πρόθυμες να χρησιμοποιήσουν βία για να πετύχουν τους πολιτικούς τους σκοπούς κι αυτό είναι μια μεγάλη απειλή για τη δημοκρατία».
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας