Προσφυγή ξανά στο ΣτΕ κατά της εμπορευματοποίησης του νερού

Παρά τις διαδοχικές αποφάσεις του ΣτΕ που κατοχυρώνουν το νερό ως δημόσιο αγαθό, η κυβέρνηση επιμένει παράνομα και καταχρηστικά στην εμπορευματοποίησή του. Ετσι για ακόμα μία φορά φορείς που υπερασπίζονται το νερό ως δημόσιο αγαθό προσέφυγαν στο ΣτΕ, καταθέτοντας αίτηση ακύρωσης της νέας Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για την τιμολόγηση του νερού προκειμένου να μη γίνει το νερό σαν το ρεύμα ακριβό.

Η αρχή έγινε με την ένταξη των υπηρεσιών ύδρευσης στη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), μια Αρχή που επέτρεψε να εκτοξευτούν σε δυσθεώρητα ύψη τα τιμολόγια ρεύματος. Στη συνέχεια, τον περασμένο Σεπτέμβριο, δημοσιεύτηκε η νέα ΚΥΑ τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος (ΦΕΚ Β’ 5438/27.09.2024), που υιοθετεί μια αμιγώς λογιστικού αλλά και κερδοσκοπικού χαρακτήρα τιμολογιακή πολιτική για το νερό.

Επί της ουσίας με τη νέα ΚΥΑ η κυβέρνηση στήνει έναν ανεξέλεγκτο από το Δημόσιο μηχανισμό κοστολόγησης-τιμολόγησης των νερών όλης της Ελλάδας και όλων των χρήσεων (ύδρευσης - άρδευσης - αποχέτευσης), απομακρύνοντας έτσι την ευθύνη τιμολόγησης από τους δημόσιους φορείς (κυβέρνηση, δήμους). Μια τέτοια προοπτική προοιωνίζεται ένα δυστοπικό μέλλον για το ζωτικό αγαθό του νερού αντίστοιχο με αυτό του ρεύματος. Κι αυτό διότι η νέα ΚΥΑ οδηγεί σε ανεξέλεγκτες αυξήσεις τιμολογίων, αβεβαιότητα για την ποιότητα και τη βιωσιμότητα των υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης-άρδευσης και ευκολία υφαρπαγής τους από ιδιωτικά συμφέροντα, κινδύνους για τη δημόσια υγεία λόγω επισφαλούς πρόσβασης σε ακατάλληλο νερό, αλλά και κινδύνους για τη διατροφική επάρκεια της χώρας λόγω περιορισμού αντί εξορθολογισμού της άρδευσης.

Εξάλλου στη νέα ΚΥΑ υιοθετείται μια αμιγώς λογιστικού χαρακτήρα τιμολογιακή πολιτική, που αφορά αδιακρίτως όλη τη χώρα ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τής κάθε λεκάνης απορροής ποταμού.

Οι Σύλλογος Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ, Σύλλογος Μηχανικών ΠΕ & ΤΕ ΕΥΔΑΠ, Σωματείο Εργαζομένων Τομέα Αποχέτευσης ΕΥΔΑΠ, Σωματείο Εργαζομένων ΕΥΑΘ και Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων ΔΕΥΑ, ο Σύλλογος Εργαζομένων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου και πολίτες από όλη τη χώρα, υπερασπιζόμενοι την καθολική, απρόσκοπτη, ποιοτική και ασφαλή παροχή υπηρεσιών ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ με σκοπό να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και αντίθετη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία η συγκεκριμένη ΚΥΑ.

Το ΣτΕ θα εξετάσει το ζήτημα κοστολόγησης του νερού για δεύτερη φορά. Την προηγούμενη φορά η μείζων σύνθεση του Δ’ Τμήματος του ΣτΕ με την 2519/2022 ομόφωνη απόφασή της ακύρωσε στο σύνολό της την ΚΥΑ του 2017 περί κανόνων τιμολόγησης του νερού, υπογραμμίζοντας ότι το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν, αλλά κοινωφελές αγαθό. Συνεπώς το ίδιο ζήτημα τίθεται ξανά ενώπιον του ΣτΕ αύριο Παρασκευή 7/2, όπου θα εκδικαστεί η αίτηση ακύρωσης, καθώς η νέα ΚΥΑ αναπαράγει τις ίδιες ρυθμίσεις, επί το δυσμενέστερο μάλιστα, που έχουν ήδη κριθεί αντισυνταγματικές.

Σε συγκέντρωση έξω από το ΣτΕ (Αιόλου 80 και Σοφοκλέους) καλούν σωματεία εργαζομένων και κινήματα υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα του νερού. Κάλεσμα στη συγκέντρωση απευθύνει και η Πρωτοβουλία για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού.

«Για να μη γίνει το νερό σαν το ρεύμα ακριβό»

Η σύμπλευση των εργαζομένων στον κύκλο του νερού, της κοινωνίας των πολιτών και των δικαστών του ΣτΕ έχει ορθώσει την τελευταία δεκαπενταετία ένα τείχος σωτηρίας του ζωτικού αγαθού του νερού από την ιδιωτικοποίηση (άμεση και έμμεση) και την εμπορευματοποίηση.

Η κυβέρνηση όμως, σε αγαστή συμπόρευση με τα ιδιωτικά συμφέροντα, επιχειρεί ιδεοληπτικά και εμμονικά για ακόμα μία φορά να ανοίξει την κερκόπορτα της περαιτέρω εμπορευματοποίησης του νερού όλων των χρήσεων.

Στη νέα ΚΥΑ, που υπογράφτηκε τον Σεπτέμβριο 2024 και για την οποία έχουμε καταθέσει την αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ, υιοθετείται μια αμιγώς λογιστικού, ίσως και κερδοσκοπικού, χαρακτήρα τιμολογιακή πολιτική, που αφορά αδιακρίτως όλη τη χώρα. Με συνέπεια να παραβιάζονται συνταγματικές διατάξεις, να αποδυναμώνεται ο συνταγματικά επιβεβλημένος δημόσιος και δημοτικός έλεγχος τιμολόγησης και να προκαλείται αβεβαιότητα ως προς τη συνέχιση της παροχής νερού υπό όρους δημόσιας υπηρεσίας, δηλαδή με ασφάλεια, καθολικότητα, υψηλή ποιότητα και προσιτή τιμή.

Επιχειρείται η διαμόρφωση μέσω της ΚΥΑ τιμολόγησης ενός μηχανισμού κοστολόγησης-τιμολόγησης με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, ενώ η ταυτόχρονη «απομάκρυνση» αυτού του μηχανισμού και της ευθύνης τιμολόγησης από τους δημόσιους φορείς (κυβέρνηση - δήμους) μέσω της ανάθεσής της στη ΡΑΑΕΥ οδηγεί μετά βεβαιότητας σε μερικά χρόνια το νερό να γίνει σαν το ρεύμα ακριβό και σε λίγο μακρύτερο χρονικό ορίζοντα να ζήσουμε πτωχεύσεις εταιρειών νερού όπως της THAMES WATER του Λονδίνου (η μεγαλύτερη πτώχευση εταιρείας νερού παγκοσμίως σε μια χώρα που έχει θεσμοθετήσει Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων από το 1989 και κατέληξε να πτωχεύσει το 2024 με χρέη 16,5 δισ. λίρες).

Καλούμε όλους τους υδροδοτούμενους πολίτες, τους εργαζόμενους στον κύκλο του νερού και τους αγρότες να σταθούν μαζί μας έξω από το ΣτΕ την Παρασκευή, στις 9.00 π.μ., ώστε να δώσουμε ακόμα μία νικηφόρα μάχη και να προστατέψουμε το μόνο από τα κοινωνικά αγαθά που περισώθηκε από τη μνημονιακή και νεοφιλελεύθερη λαίλαπα.

ΚΩΣΤΑΣ ΛΥΜΠΕΡΗΣ
Γενικός Γραμματέας Συλλόγου Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ

Σύσκεψη στο δημαρχείο Αθηνών εν όψει της αυριανής δίκης

Και η Αυτοδιοίκηση ενώνει τις δυνάμεις της με τους φορείς που έχουν προσφύγει στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας κατά της εμπορευματοποίησης του νερού. Σε χθεσινή σύσκεψη που συγκάλεσε στο δημαρχείο Αθηνών ο δήμαρχος της πρωτεύουσας, Χάρης Δούκας, εγκρίθηκε ομόφωνα ψήφισμα που εισηγήθηκε ο ίδιος για στήριξη της αίτησης ακύρωσης που συζητείται στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για την τιμολογιακή πολιτική του νερού. Στη σύσκεψη συμμετείχε πλήθος εκπροσώπων συνδικαλιστικών οργανώσεων και φορέων.

Με το ψήφισμα:

● δηλώνεται ρητά ότι το νερό είναι ζωτικό ανθρώπινο δικαίωμα και δεν κοστολογείται με όρους αγοράς,
● διεκδικείται η ακύρωση της νέας ΚΥΑ για την τιμολόγηση του νερού και η απένταξη των υπηρεσιών ύδατος από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ),
● ζητείται να εξαιρεθούν του αλγόριθμου τιμολόγησης του νερού οι επενδυτικές δαπάνες σε δημοτικό και διαδημοτικό επίπεδο, ώστε το κόστος τους να μην επιβαρύνει τους πολίτες.

Με το ψήφισμα ασκείται κριτική στην κυβέρνηση ότι «στήνει» έναν «ανεξέλεγκτο από το Δημόσιο μηχανισμό κοστολόγησης-τιμολόγησης των νερών όλης της Ελλάδας, απομακρύνοντας έτσι την ευθύνη τιμολόγησης από τους δημόσιους φορείς (κυβέρνηση, δήμους)» και προϊδεάζοντας για εξελίξεις ανάλογες με το ράλι αυξήσεων στο ρεύμα. Σχετικές πρωτοβουλίες ενόψει της συζήτησης της προσφυγής στο ΣτΕ, ώστε να μη μετατραπεί το νερό σε εμπόρευμα, έχει πάρει προσφάτως ο κ. Δούκας τόσο στο δημοτικό συμβούλιο Αθηναίων όσο και στο διοικητικό συμβούλιο της ΚΕΔΕ. Αμφότερες οι εισηγήσεις του έχουν γίνει ομόφωνα δεκτές.

Στόχος είναι «να μπορέσουμε να έχουμε όλα τα “όπλα” στη φαρέτρα μας για να μπορέσουμε να κατοχυρώσουμε τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού», τόνισε χθες ο δήμαρχος Αθηναίων. Στη χθεσινή σύσκεψη στο δημαρχείο συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ, της ΑΔΕΔΥ, του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, της ΓΣΕΒΕΕ, των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ, καθώς και των εργαζομένων στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ).

Στέργιος Ζιαμπάκας