«Μαυρίζουν» τον Φλωρίδη για το «μαύρο» στις δίκες!

Μπορεί ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, να έσπευσε να χαρακτηρίσει γελοίες τις καταγγελίες για την αιφνιδιαστική νομοθετική προσπάθεια του υπουργείου που θέτει εν κινδύνω τη δημοσιογραφική κάλυψη της εξέλιξης μιας δίκης, η πραγματικότητα όμως ξεπερνά τις «καθησυχαστικές» του δηλώσεις. Οι σοβαρότατες ενστάσεις δημοσιογράφων, νομικών και ανθρώπων της κοινωνίας των πολιτών, που κάνουν λόγο για κατάφωρη επίθεση στην ελευθερία του Τύπου και στο αγαθό της ενημέρωσης, μέχρι χθες δεν είχαν επί της ουσίας απαντηθεί από τον υπουργό. Πόσο εύκολο είναι άραγε πλέον να αμφισβητηθεί η επιχείρηση της απαγόρευσης της άμεσης, γραπτής καταγραφής της ποινικής διαδικασίας, που αποτελεί ένα από τα εχέγγυα μιας δίκαιης δίκης;

Το γεγονός πως η τροποποιημένη διάταξη που τέθηκε σε ισχύ μέσω ΦΕΚ την περασμένη Παρασκευή -χωρίς να έχει μπει σε δημόσια διαβούλευση- ροκανίζει τη δημοσιότητα των δικών προκάλεσε αντιδράσεις, πρωτίστως από τους ίδιους τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από τα λάπτοπ καθημερινά μέσα σε δικαστικές αίθουσες και καταγράφουν με κάθε λεπτομέρεια τα όσα λέγονται κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων. Δηλαδή από εκείνους που έχουν στηρίξει εδώ και χρόνια τον θεσμό των Παρατηρητηρίων, τα οποία η διάταξη στεγνά «φωτογραφίζει», σε μια προσπάθεια να εμποδιστεί η λειτουργία τους.

Αλλά όχι μόνο: η πρωτοβουλία του υπουργείου έχει προκαλέσει αντιδράσεις ακόμα και σε δικαστικούς λειτουργούς και, σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», και οι ίδιοι οι δικαστές θα θέσουν το ζήτημα σε συνάντηση που θα πραγματοποιήσουν σήμερα με τον Γιώργο Φλωρίδη - μένει να φανεί αν οι απαντήσεις τού υπουργού θα είναι οι ίδιες. Πως δηλαδή η διάταξη περιορίζει αόριστα «το ίντερνετ» -όπως διατείνεται ο υπουργός- ή ένα ανύπαρκτο στη δημοσιογραφική πρακτική «λογισμικό» που μετατρέπει «αυτοματοποιημένα τον προφορικό λόγο σε γραπτό», όπως ορίζει η νέα διάταξη.

Είναι χαρακτηριστικό πως τους αδύναμους ισχυρισμούς του υπουργού εκθέτει μια μεγάλη μερίδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου που, στον απόηχο των σφοδρών αντιδράσεων που προκάλεσε η απαγόρευση, αναφέρεται στην τροπολογία ως τη νέα ρύθμιση που, μεταξύ άλλων, «αφορά και τα “παρατηρητήρια”», εξαφανίζοντας επί της ουσίας κάθε αμφιβολία πως στο στόχαστρο μπήκε η απευθείας πρόσβαση στην ενημέρωση που μπορούν να έχουν οι πολίτες από τις δικαστικές αίθουσες.

Η δίκη της «17 Νοέμβρη»

Ηταν 2002, σε ένα κλίμα αντιτρομοκρατικής υστερίας, όταν τροποποιήθηκε για πρώτη φορά ο νόμος απαγορεύοντας την κινηματογράφηση και μαγνητοσκόπηση εάν δεν συναινούσαν όλοι οι παράγοντες της δίκης. Τότε, βέβαια, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχωρούσε στη νομοθέτηση εν όψει της δίκης της «17 Νοέμβρη» και οι δημοσιογράφοι, πέρα από το δικαίωμα πρόσβασης στην αίθουσα διεξαγωγής της δίκης, είχαν τη δυνατότητα να καταγράφουν όλη την ακροαματική διαδικασία σε διπλανή αίθουσα Τύπου με γιγαντοοθόνες.

Μετά την αντίδραση του Golden-DawnWatch, που εδώ και εννέα χρόνια αδιάκοπα μεταδίδει τα όσα λέγονται στη δίκη της Χρυσής Αυγής, τη σκυτάλη πήραν και άλλες δημοσιογραφικές ομάδες:

● Η δημοσιογραφική ομάδα OmniaTV τονίζει πως «το μόνο “λογισμικό” είναι τα αυτιά μας, τα μυαλά μας και τα δάχτυλά μας που πληκτρολογούν ακατάπαυστα, με αίσθημα καθήκοντος και επίγνωση των κανόνων δεοντολογίας». Υπογραμμίζει πως δεν έχει παρουσιαστεί «ποτέ κανένα πρόβλημα με την άμεση ανταπόκριση από τα δικαστήρια - εκτός ίσως για όσους ντρέπονται για αυτά που λένε και κάνουν εντός δικαστικής αίθουσας».

● «Αυτό που επιχειρείται εδώ είναι να αποφασίζουν τα δικαστήρια ποιες “λεπτομέρειες” θα δημοσιεύουν οι δημοσιογράφοι και ποιες όχι», σημειώνει η ερευνητική ομάδα The Manifold. «Το σκεπτικό οδηγεί στην αυτόματη επιβολή από τις δικαστικές αρχές οποιουδήποτε περιορισμού που εκείνες αυθαίρετα κρίνουν στον τρόπο με τον οποίο οι δημοσιογράφοι που παρίστανται σε μία δίκη ενημερώνουν το κοινό τους».

● «Η κυβέρνηση θέτει εκτός νόμου τα Παρατηρητήρια στα δικαστήρια για να μην ξέρεις τι συμβαίνει σε δίκες δημοσίου συμφέροντος» σημειώνει η δημοσιογραφική ομάδα Reporters United, κάνοντας λόγο για «μια ακόμη απόπειρα δημοσιογραφικής φίμωσης».

Ανδρέας Τάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

«Αντιστρατεύεται βασικές συνταγματικές λειτουργίες»

«Η εντελώς πρόσφατη τροποποίηση είναι άλλο ένα βαρύ καρφί στο φέρετρο της δημόσιας λογοδοσίας της ελληνικής Δικαιοσύνης. Την ίδια στιγμή που μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα των τελευταίων χρόνων σέρνονται στα ελληνικά δικαστήρια, την ίδια στιγμή που το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει μετατραπεί σε μηχανή παραγωγής καταδικαστικών αποφάσεων σε βάρος της χώρας μας, την ίδια στιγμή που τα μάτια ολόκληρου του πλανήτη είναι στραμμένα στη χώρα μας αναμένοντας την πολλάκις υποσχεθείσα διεξοδική διερεύνηση σωρείας υποθέσεων φερόμενης παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων (υποκλοπές, Τέμπη, ναυάγιο της Πύλου), την ίδια στιγμή που ολόκληρος ο νομικός κόσμος συζητά και προβληματίζεται για τις αυθαίρετες και ταπεινωτικές συμπεριφορές που διάδικοι και δικηγόροι υφίστανται από δικαστές και εισαγγελείς, το υπουργείο Δικαιοσύνης επιλέγει να υψώσει ακόμη έναν φραγμό στον δημόσιο έλεγχο της δικαστικής λειτουργίας.

»Απαγορεύοντας στην ουσία κάθε τρόπο ή μέσο καταγραφής και διάδοσης όσων διαμείβονται πραγματικά κατά τη διάρκεια της δίκης, πριν δηλαδή στρογγυλοποιηθούν ή “παραλειφθούν” από την επίσημη συνοπτική απόδοση στο σημειωματάριο του δημοσιογράφου ή τα πρακτικά της δίκης, η κυβέρνηση φροντίζει να απαλλάξει δικαστές και εισαγγελείς από κάθε ανησυχία για την όποια κριτική η ex cathedra στάση τους μπορεί να εγείρει. Αν αναλογιστεί μάλιστα κανείς ότι προ ολίγων μόλις μηνών η κυβέρνηση προσανατόλισε το ποινικό σύστημα της χώρας μας στην κατεύθυνση της συστηματικής επιβολής της προφυλάκισης, απαλλάσσοντας ταυτόχρονα τις αστυνομικές αρχές από την ενώπιον του δικαστηρίου αντιπαράθεση με τον κατηγορούμενο, σε βάρος του οποίου προσφέρουν μαρτυρία, μπορεί να αντιληφθεί ότι το τελευταίο αυτό μέτρο προστασίας της έδρας έρχεται να συμπληρώσει μια συνθήκη που αντιστρατεύεται βασικές συνταγματικές λειτουργίες».

Το να ισχυρίζεται κανείς στις σημερινές περιστάσεις ότι η δημοσιότητα της δίκης ικανοποιείται με τη δυνατότητα των πολιτών να προσέρχονται αυτοπροσώπως στις αίθουσες των δικαστηρίων αποτελεί μάλλον ένα προσβλητικό ανέκδοτο σε βάρος της νοημοσύνης όλων μας.

Μαρίνα Δαλιάνη, δικηγόρος και συνήγορος υπεράσπισης στη δίκη της 17Ν

«Θα οδηγήσει τη χώρα σε νέες καταδίκες από το ΕΔΔΑ»

«Η αρχή της δημοσιότητας της ποινικής δίκης ευθέως κατοχυρώνεται συνταγματικά και ανάγεται στις αντικειμενικές προϋποθέσεις ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, καθώς αποτελεί το κύριο μέσο για τον έλεγχο του τρόπου απονομής της από τον λαό, ενώ κατοχυρώνεται επίσης στην ΕΣΔΑ, ως πτυχή του δικαιώματος στη δίκαιη δίκη.

»Ο νομοθέτης επιχείρησε να οριοθετήσει τη δημοσιότητα της ποινικής δίκης με τον Ν. 2172/1993, που θεσμοθέτησε την κατ’ εξαίρεση απαγόρευση της μαγνητοφώνησης ή βιντεοσκόπησης της δίκης και της τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής μετάδοσής της στην περίπτωση που υποβληθεί σχετικό αίτημα από τον κατηγορούμενο ή τον παθόντα και επιπλέον η δίκη δεν συνδέεται με τη δημόσια ζωή. Λίγο πριν την έναρξη της δίκης σε πρώτο βαθμό για την υπόθεση 17Ν, υιοθετήθηκε ο νόμος 3090/2002, που δέχθηκε οξεία κριτική από την ποινική θεωρία, καθώς αντέστρεψε τον κανόνα της ανεμπόδιστης έμμεσης δημοσιότητας της ποινικής δίκης, μετατρέποντάς τον σε εξαίρεση, χωρίς να κρύβει τις προφανείς πολιτικές της σκοπιμότητες ενόψει της δίκης που θα ξεκινούσε.

»Σήμερα, η νέα διάταξη έρχεται να τροποποιήσει τον νόμο, επεκτείνοντας την ήδη επικριθείσα απαγόρευση τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής μετάδοσης της δίκης στη μετάδοση με οποιονδήποτε τρόπο των τεκταινομένων στην αίθουσα του δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου.

Η επέκταση της απαγόρευσης δεν περιορίζει πλέον, αλλά καταργεί εν συνόλω την έμμεση δημοσιότητα της ποινικής δίκης, γεγονός που ευθέως συνομολογείται με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, που απερίφραστα δηλώνει ότι η νέα ρύθμιση υπαγορεύθηκε από την ακατανόητη για το κράτος δικαίου αναγκαιότητα περιορισμού του αριθμού των ατόμων που ενημερώνονται για τα τεκταινόμενα εντός της δικαστικής αίθουσας.

Η τυχόν εφαρμογή της νέας διάταξης, παρά την προφανή αντισυνταγματικότητά της, θα οδηγήσει με βεβαιότητα σε νέες καταδίκες της χώρας από το ΕΔΔΑ για την παραβίαση της αρχής της δημοσιότητας και κατ’ επέκταση του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη».

Π. Μαρινάκης : Αστείο επιχείρημα και «καρφί» για ΣΥΡΙΖΑ

Το μαύρο (στη δημοσιότητα των δικών) άσπρο επιχείρησε να κάνει χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης. Ισχυρίστηκε πως η τροποποίηση του άρθρου 8 πραγματοποιήθηκε επειδή αυτό δεν προέβλεπε τη «ραγδαία ανάπτυξη των νέων τεχνολογικών μέσων και του ίντερνετ. Ετσι η κυβέρνηση πρόσθεσε στη διάταξη αυτή -με την ίδια ακριβώς διατύπωση- και τη μετάδοση μέσω διαδικτύου. Καμία απαγόρευση, λοιπόν, απλώς εκσυγχρονισμός στα δεδομένα τού σήμερα». Είναι να απορεί κανείς αν η κυβέρνηση πιστεύει ότι μπορεί να πείσει κάποιον πως το διαδίκτυο έφτασε... σήμερα στην Ελλάδα ή στις δικαστικές αίθουσες.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δεν έχασε πάντως την ευκαιρία να κατηγορήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ότι τώρα «καταγγέλλει αυτά που υπερψηφίζει». Οπως είπε ο κ. Μαρινάκης, «όπως προκύπτει και από την ψηφοφορία στη Βουλή, το εν λόγω άρθρο 31, για το οποίο τώρα φωνασκούν, ο ΣΥΡΙΖΑ το υπερψήφισε, ενώ η Νέα Αριστερά δήλωσε “παρών”. Για μια ακόμη φορά και παραπλανούν και υποκρίνονται και, μάλιστα, σε πανελλήνια μετάδοση». Το καρφί Μαρινάκη έμεινε αναπάντητο χθες από τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.

🔴 «Ευθεία επίθεση στη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της δημοσιότητας της δίκης» χαρακτηρίζει τη διάταξη Φλωρίδη η παράταξη των δικηγόρων «Εναλλακτική Παρέμβαση - Δικηγορική Ανατροπή», καλώντας την κυβέρνηση να την καταργήσει, όπως και τους Δικηγορικούς Συλλόγους και τις δημοσιογραφικές ενώσεις «να λάβουν θέση και να καταδικάσουν την κυβερνητική τροποποίηση». Σημειώνει μάλιστα πως σε περίπτωση παραβίασης της απαγόρευσης, η προβλεπόμενη κύρωση είναι ποινή φυλάκισης ώς τρία έτη και χρηματική ποινή 20.000 έως 200.000 ευρώ.