Συνέντευξη ασύλου χωρίς παρουσία δικηγόρου λόγω... κορονοϊού

Τη σοκαριστική αξίωση να γίνουν συνεντεύξεις ασύλου χωρίς την επιβεβλημένη παρουσία δικηγόρου προβάλλουν χειριστές του Περιφερειακού Γραφείου Ασύλου Αττικής, επικαλούμενοι τη στενότητα των γραφείων που δεν επιτρέπουν την τήρηση της απόστασης του 1,5 μέτρου λόγω κορονοϊού.

Σύμφωνα με καταγγελίες που έχουν φτάσει το τελευταίο διάστημα στην «Εφ.Συν.», δικηγόροι που περίμεναν αρκετή ώρα μαζί με τους πρόσφυγες στην ουρά και τον συνωστισμό έξω από την Κατεχάκη άκουσαν λίγο πριν μπουν στην αίθουσα για τη συνέντευξη να τους ζητούν οι χειριστές να αποχωρήσουν, καθώς τα γραφεία δεν επιτρέπουν την ταυτόχρονη παρουσία άλλων, εκτός από τον χειριστή, τον πρόσφυγα και τον διερμηνέα.

«Εσείς δυστυχώς δεν μπορείτε να μπείτε μέσα, είναι πολύ μικρός ο χώρος» άκουσαν έκπληκτοι οι δικηγόροι μόλις πήγαν να περάσουν την πόρτα του γραφείου. «Τι εννοείτε; Θα είναι χωρίς δικηγόρο;» εξέφρασαν την εύλογη απορία τους. «Δυστυχώς, δεν μπορεί να γίνει κάτι διαφορετικό, προέχει η προστασία της υγείας», ήταν η απάντηση. Κάποιοι πρότειναν να μεταφερθούν σε μεγαλύτερη αίθουσα, αλλά δεν ήταν διαθέσιμη. «Δηλαδή η λύση είναι να στερηθούν οι άνθρωποι τη νομική συμπαράσταση;», ρώτησαν. Η απάντηση τους άφησε αποσβολωμένους: «Δυστυχώς». Μάλιστα, κάποιοι χειριστές επικαλέστηκαν αόριστα αποφάσεις και ανακοινώσεις της υπηρεσίας, χωρίς να μπορούν να επιδείξουν το παραμικρό.

Το σοκ έδωσε τη θέση του στην οργή. Υστερα από μεγάλη επιμονή και φασαρία, κάποιες συνεντεύξεις έγιναν εντέλει με την παρουσία του δικηγόρου, όπως προβλέπεται. Σε άλλες περιπτώσεις, ορίστηκε νέα ημερομηνία για τους ερχόμενους μήνες.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», η απαίτηση των χειριστών βρίσκεται σε γνώση της διοίκησης, η οποία είτε δείχνει ανοχή είτε αδυνατεί να αντιπροτείνει λύση. Κι αυτό διότι τους δύο μήνες που έμεινε κλειστή για το κοινό η υπηρεσία, δεν προνόησε η γενική γραμματεία στην οποία υπάγεται η υπηρεσία να οργανώσει την ομαλή επαναλειτουργία της . Γιατί δεν αποτελεί λύση ο καθορισμός νέας ημερομηνίας, καθώς παρατείνει για μήνες τον ήδη μεγάλο χρόνο αναμονής όσων ζητούν άσυλο σε μια κατάσταση μετέωρη και απελπιστική.

Μεγάλο μέρος του συνωστισμού σε ουρές έξω από την υπηρεσία αποτελείται από ανθρώπους που αναγκάζονται να έρθουν ξανά και ξανά, γιατί βρίσκονται κάθε φορά αντιμέτωποι με παρόμοια ζητήματα. Αλλωστε, μια νέα ημερομηνία για το φθινόπωρο δεν διασφαλίζει ότι θα γίνει η συνέντευξη, καθώς δεν γνωρίζει κανείς ποια θα είναι η εξέλιξη της πανδημίας και πολύ περισσότερο σε ποια κατάσταση ετοιμότητας θα βρίσκεται και τότε η υπηρεσία.

Είναι βέβαια αδιανόητη η αξίωση να στερηθούν οι άνθρωποι την αρωγή δικηγόρου σε μια νομική διαδικασία κρίσιμη για τη ζωή τους και απαιτητική, με ερωτήσεις-παγίδα και με χειριστές που, όχι σπάνια, κάνουν οφθαλμοφανή λάθη ή τηρούν μόνο προσχηματικά τη διαδικασία. Μια τόσο προφανής εξαίρεση από τη νομιμότητα θα επέφερε εξάλλου νομικές επιπλοκές στη διαδικασία και το μόνο που θα διασφάλιζε θα ήταν μεγαλύτερες καθυστερήσεις, σημαντική επιβάρυνση του δεύτερου βαθμού ασύλου ή και καταδίκες στα διεθνή δικαστήρια.

Πρόκειται άλλωστε για αξίωση που παραβιάζει κατάφωρα τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας της Υπηρεσίας Ασύλου. Οπως αναφέρει για τη διεξαγωγή της συνέντευξης (ΦΕΚ 14/2/2018, Αρ. Φύλλου 417, άρθρο 14, παρ. 7): «Στη συνέντευξη συμμετέχει διερμηνέας, εφόσον απαιτείται, δικηγόρος ή σύμβουλος του αιτούντος σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία που διέπει τη διαδικασία της Υπηρεσίας, καθώς και ένας ακόμη σύμβουλος του αιτούντος».

Η εφαρμογή αυτής της διάταξης δεν βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια των χειριστών ή της Υπηρεσίας. Ελπίζει κανείς ότι δεν θα αποτελέσει ο κορονοϊός άλλη μια φορά πρόσχημα ευτελισμού της διαδικασίας και στέρησης των ενδιαφερόμενων από το θεμελιώδες δικαίωμα της νομικής συμπαράστασης.