Τα Χριστούγεννα είναι μια ρωγμή στον χρόνο τον κυκλικό. Για όλους/ες, μικρούς και μεγάλους, είναι μια επιστροφή στην ηλικία που τα όνειρα έτρεφαν την πνευματική ωρίμανση. Σαρκώνονται οι αναμνήσεις. Πρόσωπα που πέρασαν στην άλλη όχθη έχουν τη δική τους θέση. Γίνονται τα Χριστούγεννα και μια μνημόσυνη συνάντηση των γενεών.
Η παιδική ηλικία των ανθρώπων πρωταγωνιστεί την περίοδο των Χριστουγέννων. Στις μέρες μας είναι οι διαφημίσεις και η προσφορά των αγαθών που διαγκωνίζονται με την αυτοσυγκράτηση και τον ορθολογισμό. Στο παρελθόν τη θέση τους είχαν τα αγαθά -τα δώδεκα φαγητά- και όλα τα καλά που στρώνονταν στο τραπέζι. Να χορτάσει το μάτι αλλά και να κάνουν μια σιωπηλή ευχή, να αβγατίσουν τον υπόλοιπο χρόνο.
Τα Χριστούγεννα ο άνθρωπος γίνεται νήπιο. Θυμάται τους καλικάντζαρους της παιδικής του ηλικίας. Τότε που άφηναν το πριόνισμα του δέντρου της γης κι ανέβαιναν στον επάνω κόσμο να προκαλέσουν αταξία στην τακτοποιημένη ζωή.
Τα φετινά Χριστούγεννα είναι μια ευκαιρία να ξαναβάλουμε στην παλάντζα της ζωής μας όλα τα στερεότυπα και τις βεβαιότητες. Να αναστοχαστούμε για το σαρκίο και όσα συναποτελούν τις πεποιθήσεις. Τον τρόπο που σκεφτόμαστε και συμπεριφερόμαστε. Οι καλικάντζαροι στα χρόνια μας αντιμετωπίζονται σαρκαστικά. Θεωρούνται κάτι ξεπερασμένο. Ισως θα ήταν καλύτερα να γίνουν αφορμή να ξανακοιτάξουμε με άλλον φακό όσα συμβαίνουν, ακόμη και στην τρίτη δεκαετία του εικοστού πρώτου αιώνα.
Μπροστά σ’ έναν τέτοιο καλικάντζαρο βρέθηκα πριν από λίγες ημέρες. Στο κέντρο της Αθήνας. Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Που φιλοξενεί μια σπουδαία έκθεση με ειδώλια από τα νησιά των Κυκλάδων. Κυκλαδίτισσες: άγνωστες ιστορίες γυναικών, ο τίτλος. Μια έκθεση που τορπιλίζει την ασφάλεια του ανθρώπου του ορθολογισμού και της τεχνολογίας. Που ζει ναρκισσιστικά και πράττει αλαζονικά έναντι του παρελθόντος, θεοποιώντας το παρόν και την παντοδυναμία της εποχής του.
Αυτή η έκθεση αναδεικνύει την ικανότητα των επιμελητών. Που τόλμησαν να τοποθετήσουν απέναντι στις γυναίκες της προϊστορίας και των κλασικών χρόνων εκείνες του Βυζαντίου και της νεότερης ιστορίας (Μαυρογένους) που διέσωσαν το πνεύμα της ανυπακοής. Της δράσης πέρα από τα όρια που έθεταν οι άλλοι. Εβαλαν τη Μητέρα-Θεά και τις θεραπεύτριες της Σαντορίνης απέναντι στην Αγία Αναστασία τη Φαρμακολύτρια.
Οι Κυκλαδίτισσες φέτος εισάγουν καινά δαιμόνια. Αναλαμβάνουν τον ρόλο των καλικάντζαρων. Η περιήγηση στα ειδώλια και στις θεματικές ενότητες αμφισβητεί όσα ξέρουμε. Η ανθρωπότητα έχει μια μεγάλη ιστορική διαδρομή. Τα ίδια πράγματα έρχονται και επανέρχονται με νέα μορφή. Κάθε θρησκεία προσπαθούσε να φτιάξει τον δικό της κόσμο δίνοντας νέο νόημα σε παλιές μορφές.
Χριστούγεννα. Οι άνθρωποι χρειάζονται πάντα ίαση, ψυχική και βιοτική. Βάλσαμο στη ζωή τους. Οπου κι αν πιστεύουν. Χρειάζονται τους καλικάντζαρους. Να τους ταράσσουν τη μακαριότητα.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας