Η συνταγματική εγγύηση της μονιμότητας ως ανάχωμα στον κομματισμό, την αυθαιρεσία και τη διάλυση του κράτους πρόνοιας. 114 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή της, η μονιμότητα στο Δημόσιο τίθεται ξανά στο στόχαστρο. Αφορμή, για ακόμη μια φορά, μια «δημοσκόπηση» που δημοσιεύτηκε σε κυριακάτικο έντυπο. Η συζήτηση δεν γίνεται ως θεσμικός διάλογος, αλλά ως προϊόν μιας επικοινωνιακής εκστρατείας με σαφές πολιτικό σχέδιο.
Την ώρα που η κοινωνία δοκιμάζεται από ακρίβεια, ανεργία και εργασιακή ανασφάλεια, κάποιοι επιχειρούν να μετατοπίσουν την ατζέντα: αντί να συζητάμε για την υποβάθμιση της Δημόσιας Υγείας, της Παιδείας, της Δικαιοσύνης, για την αδιαφάνεια και την ασυδοσία, «πρόβλημα» βαφτίζονται οι δημόσιοι υπάλληλοι και η μονιμότητα.
Η μονιμότητα δεν είναι προνόμιο. Είναι θεσμική εγγύηση, θεσμοθετημένη το 1911 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο για να προστατεύσει τη διοίκηση από τον κομματισμό, τις πελατειακές σχέσεις και τις απολύσεις κατά το δοκούν. «Η μονιμότης των υπαλλήλων θα ασφαλίσει αφατρίαστον διοίκησιν», έλεγε στη Βουλή ο ίδιος ο Βενιζέλος, επιδιώκοντας κράτος δικαίου και όχι κράτος-λάφυρο.
Αυτό που σήμερα παρουσιάζεται ως «μεταρρύθμιση» είναι στην πραγματικότητα ένα σχέδιο επιστροφής σε διοίκηση εξαρτημένη και ευάλωτη στον κομματικό έλεγχο. Σε πλήρη αντίθεση με τις αρχές της αξιοκρατίας, της λογοδοσίας και της διοικητικής συνέχειας.
Η ρητορική αυτή δεν είναι καινούργια. Από τις αρχές του 2000 και ιδιαίτερα στα χρόνια των μνημονίων καλλιεργήθηκε ο κοινωνικός αυτοματισμός. Δημόσιοι υπάλληλοι στοχοποιήθηκαν και απαξιώθηκαν. Το 2011, ο Ανδρέας Λοβέρδος δήλωνε: «Ενα εκατομμύριο δημόσιοι υπάλληλοι ταλαιπωρούν δέκα εκατομμύρια πολίτες». Το έδαφος είχε ήδη στρωθεί για διαθεσιμότητες, απολύσεις και επιθέσεις σε μισθούς και δικαιώματα.
Η πραγματικότητα διαψεύδει τη στοχοποίηση. Το Δημόσιο λειτουργεί με τεράστια υποστελέχωση – έως και 50% των οργανικών θέσεων είναι κενές σε Υγεία, Παιδεία, ΕΦΚΑ. Η γραφειοκρατία δεν προκαλείται από τους υπαλλήλους, αλλά από την πολυνομία.
Ο θεσμός του ΑΣΕΠ εξασφαλίζει αντικειμενικές προσλήψεις. Ο υπαλληλικός κώδικας (ν. 3528/07) προβλέπει πειθαρχικές διαδικασίες για επίορκους. Ο μύθος του «βολεμένου» εξυπηρετεί όσους επιδιώκουν την απαξίωση του Δημοσίου για να ιδιωτικοποιήσουν δημόσια αγαθά – Υγεία, Παιδεία, ενέργεια, υποδομές.
Η αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης είναι ανάγκη. Αξιολόγηση, επιμόρφωση, διαφάνεια, λειτουργικότητα είναι ζητήματα κρίσιμα. Δεν μπορούν όμως να προσεγγιστούν σε περιβάλλον πολιτικής υποκρισίας, με παγωμένες κρίσεις στελεχών και με μετακλητούς υπαλλήλους που τοποθετούνται κατά βούληση από υπουργούς, δίχως προσόντα και χωρίς καμία αξιοκρατική διαδικασία.
Το άρθρο 103 του Συντάγματος είναι γραμμή άμυνας, όχι γραφειοκρατικό εμπόδιο. Η προσπάθεια αναθεώρησής του δείχνει ότι το σχέδιο είναι πολιτικά στρατηγικό και επικίνδυνο. Καμία πολιτική δύναμη της αντιπολίτευσης δεν πρέπει να το στηρίξει. Η αποδόμηση της μονιμότητας δεν είναι πρόοδος, είναι ολισθηρός δρόμος προς αυταρχισμό και αναποτελεσματικότητα.
Η υπεράσπιση της μονιμότητας είναι υπεράσπιση της Δημοκρατίας. Οπως κάποτε το «1-1-4» έγινε σύμβολο υπεράσπισης του Συντάγματος, έτσι και σήμερα η προστασία των θεσμικών εγγυήσεων είναι πράξη ευθύνης και πατριωτισμού. Ο μόνος δρόμος είναι η ενότητα, η αντίσταση και η νίκη.
*Μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΑΔΕΔΥ και προέδρου του Ν.Τ. ΑΔΕΔΥ Ρεθύμνου
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας