Αλέξης Χαρίτσης: «Δεν φτιάχνουμε λαϊκό μέτωπο με αυτούς που συμφωνούμε. Με αυτούς φτιάχνουμε κόμμα». Ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς είπε προφανώς το αυτονόητο. Οι αυτονόητες προτάσεις όμως, όταν διατυπώνονται από πολιτικά πρόσωπα, στοχεύουν στην έμμεση έκφραση θέσεων που αφορούν τη συγκεκριμένη πολιτική συγκυρία. Μία από τις πιθανές ερμηνείες τούτης της διατύπωσης λοιπόν θα ήταν: «Δεν φτιάχνουμε κόμμα με τον ΣΥΡΙΖΑ, διότι δεν συμφωνούμε με αυτόν. Θα μπορούσαμε όμως να φτιάξουμε λαϊκό μέτωπο μαζί του».
Η αμέσως επόμενη σκέψη μου ακολουθεί τη λογική του προηγούμενου άρθρου μου («Δέκα χρόνια κομμάτια» – «Εφ.Συν.», 21.1.2025), που είχε κύριο θέμα τις υποψηφιότητες των κομμάτων για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Αν στο λαϊκό μέτωπο που θα φτιαχνόταν συμμετείχε και το ΠΑΣΟΚ, τότε θα μπορούσαμε όντως να μιλάμε για μια συμμαχία ή «μέτωπο» κομμάτων που θα είχε στόχο την ανατροπή της Δεξιάς. Και που θα συνίστατο στη συνεργασία και πιθανώς κοινή στάση σε σημαντικές συζητήσεις ή/και ψηφοφορίες της Βουλής, με την προοπτική κοινής καθόδου στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Παρά τη σύμπραξη, κάθε κόμμα θα διατηρούσε την αυτονομία του. Αν όμως δεν δεχόταν το ΠΑΣΟΚ να συμμετάσχει στο εν λόγω λαϊκό μέτωπο, αν δηλαδή ουσιαστικά τα μόνα κόμματα που θα συμμετείχαν θα ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά, τότε δεν χρειάζεται να είναι κανείς ιδιαίτερα καχύποπτος για να σκεφτεί ότι θα επρόκειτο απλώς για το πρώτο βήμα της συνένωσης των δύο κομμάτων, δηλαδή της επιστροφής των βουλευτών της Νέας Αριστεράς στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Βραχυπρόθεσμα, το κίνητρο προς μια τέτοια τροπή των πραγμάτων είναι όντως πολύ ισχυρό. Η κοινοβουλευτική επανένωση των δύο κομμάτων θα επανέφερε τον ΣΥΡΙΖΑ –μαζί με τους (τέως αποχωρήσαντες και νυν επανελθόντες) βουλευτές της Νέας Αριστεράς– στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι βουλευτές, τα στελέχη αλλά και τα απλά μέλη της Νέας Αριστεράς, από μέλη ενός κόμματος που στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις κυμαίνεται σταθερά σε ποσοστά χαμηλότερα του 2,45% των ευρωεκλογών, θα επανακτούσαν αίφνης την αίγλη μιας υπολογίσιμης πολιτικής δύναμης. Θεσμικά τουλάχιστον, θα αποτελούσαν εκ νέου μέρος του ισχυρότερου αντιπάλου της κυβερνώσας Δεξιάς.
Ας δούμε όμως λίγο τι θα σήμαιναν όλα αυτά, μεσομακροπρόθεσμα και πέρα από το τυπικά θεσμικό επίπεδο. Πρώτα απ’ όλα, όσον αφορά το συνολικό εκλογικό/δημοσκοπικό τοπίο. Για κυβερνών κόμμα που βρίσκεται περίπου στο μέσο της κυβερνητικής του θητείας, η Ν.Δ. τα πηγαίνει εντυπωσιακά καλά. Με διψήφιο ή σχεδόν διψήφιο ποσοστό διαφοράς από το δεύτερο κόμμα (το ΠΑΣΟΚ) και με ελάχιστη φθορά στα ποσοστά της σε δημοσκοπήσεις που έγιναν μετά τις μεγαλειώδεις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη, το κόμμα της Δεξιάς δείχνει να έχει κατορθώσει μια σχεδόν δομική πλέον επικυριαρχία. Η οποία εκδηλώνεται ακριβώς με το ότι η τεράστια και πολυεπίπεδη δυσαρέσκεια του κόσμου αδυνατεί να βρει τρόπο πολιτικής έκφρασης. Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρ’ ότι τρίτη δύναμη από πλευράς βουλευτικών εδρών, παραμένει σταθερά πέμπτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις, κάτω από το ΚΚΕ και την ακροδεξιά Ελληνική Λύση, και σε απόσταση αναπνοής από τη... Φωνή Λογικής. Τίποτε δεν δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει προοπτική ανοδικής πορείας και εξόδου από τούτη την αποκαρδιωτική κατάσταση.
Υπάρχει και κάτι ακόμα. Μετά την αποχώρηση των στελεχών και μελών που αδυνατούσαν να ανεχτούν τον Κασσελάκη και που κατόπιν συγκρότησαν τη Νέα Αριστερά, αλλά μετά και την αποχώρηση του ίδιου του Κασσελάκη και των «συν αυτώ», ο ΣΥΡΙΖΑ, όσον αφορά τη δημόσια εικόνα του, ξαναέγινε το «κόμμα του Τσίπρα». Εξ ου και το ότι τα περισσότερα σενάρια περί επανένωσης Νέας Αριστεράς με ΣΥΡΙΖΑ προβλέπουν πως τούτο θα συμβεί «υπό την αιγίδα» του Αλέξη Τσίπρα – πιθανότατα με ανάληψη της αρχηγίας από εκείνον. Επειδή η όντως τραυματική εμπειρία της καταστροφής του ΣΥΡΙΖΑ από τον Κασσελάκη προσέλαβε βαθύτατες και ευρύτατες διαστάσεις, τείνουμε να λησμονούμε πως η καταστροφή είχε αρχίσει πριν εμφανιστεί ο Κασσελάκης στον ορίζοντα. Αναφέρομαι στα οικτρά αποτελέσματα των εκλογών του Μαΐου και του Ιουνίου 2023.
Επαναφορά σε μια «προ-κασσελάκεια» κατάσταση του ΣΥΡΙΖΑ είναι περίπου βέβαιο πως θα εγκλωβίσει την Αριστερά σε πλήρες αδιέξοδο. Οπως δείχνουν και πρόσφατες έρευνες (βλ. έρευνα Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ σε συνεργασία με Prorata), ο κόσμος στη μεγάλη του πλειονότητα, συμπεριλαμβανομένων των ψηφοφόρων της Αριστεράς, έχει κυρίως –αν όχι μόνο– αρνητικές αναμνήσεις, τόσο από την κυβερνητική όσο και από την αντιπολιτευτική περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ: ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα κρίνεται αναξιόπιστος ως κυβέρνηση και ανίκανος ως αντιπολίτευση.
Ομότιμος καθηγητής της Κοινωνικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας