Έπειτα από όλα αυτά που εξήγγειλε ο Trump στην ορκωμοσία του, αλλά και αυτά που ξεκίνησε ήδη να εφαρμόζει από την πρώτη μέρα, το κερασάκι στην τούρτα έβαλε το μεγάλο αφεντικό του νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου, Elon Musk, όταν σε ομιλία του στην Capitol One Arena χαιρέτισε δύο φορές ναζιστικά. Πίσσα σκοτάδι. Κι όμως, μια αμερικανική κοινωνία σε πλήρη ύπνωση ζητωκραυγάζει. Και, δυστυχώς, δεν είναι μόνο η αμερικανική κοινωνία που ζητωκραυγάζει, αλλά και μεγάλη μερίδα των ευρωπαϊκών κοινωνιών – συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής. Ανοίχτηκαν τα χρονοντούλαπα της ιστορίας και βγήκαν από μέσα τους τα τέρατα του παρελθόντος. Όσους προσπαθούσε να ξεπλύνει η ιστορία τα τελευταία 80 χρόνια για τη στάση τους στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έρχεται ένας Musk και η παρέα του για να τους ρίξει τις μάσκες.
Ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία οι αμερικανικοί θεσμοί βρίσκονται τόσο απροκάλυπτα σε πλήρη ομηρία από ολιγάρχες, οι οποίοι έχουν τη δύναμη να διαλύσουν τη ζωή μας και τον πλανήτη μέσα σε μια στιγμή. Είναι ανατριχιαστική η ομοιότητα που έχει η σχέση των βιομηχάνων της Γερμανίας του Μεσοπολέμου και του Χίτλερ με τη σχέση των τεχνο-ολιγαρχών και του Trump –με μόνη διαφορά πως η κατάσταση τώρα φαίνεται να είναι πολύ χειρότερη. Ο Trump εκλέχθηκε χάρη στη στήριξη –ή την ανοχή– τους, ιδίως του Musk, και τώρα πρέπει να αρχίσει να ξεπληρώνει τα γραμμάτια.
Θα ήθελα να ήξερα, πραγματικά: Τι είναι αυτό που σκέφτεται ο μέσος πολίτης που χειροκροτεί πύρινους λόγους μισαλλοδοξίας, ξενοφοβίας, μισογυνισμού και ομοφοβίας; Τι είναι αυτό που γεννά τέτοια απέχθεια στο διαφορετικό; Τι είναι αυτό που τον κάνει να επιδοκιμάζει αναθεωρητικές ρητορικές, όπως οι δηλώσεις για Παναμά, Γριλανδία και Καναδά;
Δυστυχώς, καμία από τις δηλώσεις που έγιναν προ ορκωμοσίας δεν φαίνεται να ήταν τυχαία. Θα προβεί άραγε η νέα αμερικανική κυβέρνηση σε κατοχή της διώρυγας του Παναμά, για να βελτιώσει σε εμπορικούς όρους τη θέση της και να δυσχεράνει αυτήν της Κίνας; Και, αν ναι, τότε τι είδους «ανάκτηση» θα είναι αυτή και ποια θα είναι η αντίδραση της «πολιτισμένης» Ευρώπης που «πρεσβεύει» πανανθρώπινες αξίες; Μήπως θα τείνει χείρα φιλίας; Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που θα παραγνωρίσει η Ε.Ε. την παράνομη κατοχή εδαφών. Σύμμαχος της Τουρκίας δηλώνει και ας κατέχει παράνομα το βόρειο τμήμα της Κύπρου. Σύμμαχος και του Ισραήλ και ας κατέχει παράνομα Παλαιστινιακά εδάφη και τα υψίπεδα του Γκολάν – στη συγκεκριμένη περίπτωση ξεπλένει και τη γενοκτονία που συντελεί το Ισραήλ στη Γάζα, ονομάζοντάς τη «δικαίωμα στην αυτοάμυνα».
Και αν δεν υπάρξει αντίδραση και η κυβέρνηση Trump προχωρήσει στην υλοποίηση των δηλώσεων για προσάρτηση της Γριλανδίας; Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη τη στρατηγική της ενεργειακής αυτονομίας που ανακοίνωσε πως θα εφαρμόσει και δει κανείς το παιχνίδι που παίζεται για τον ορυκτό πλούτο της Αρκτικής, θα καταλάβουμε πως υπάρχουν ενδείξεις ότι ίσως δεν μείνει σε επίπεδα ρητορικής η νέα κυβέρνηση. Και αν και εκεί δεν υπάρξει αντίδραση, τότε τι; Θα ακολουθήσει και ο Καναδάς; Και η Ευρώπη τι θα κάνει; Θα περιοριστεί σε «Συμφωνίες του Μονάχου»;
Δηλαδή όπου Ρηνανία (1936) βλέπε Παναμά, όπου Αυστρία (1938) βλέπε Γριλανδία και όπου Τσεχοσλοβακία (1939) βλέπρ Καναδά; Ελπίζω μόνο να μην περιμένουμε μια νέα Πολωνία, για να υπάρξει ευρωπαϊκή αντίδραση – αν έχει μείνει τίποτα από την Ευρώπη και δεν έχει μετατραπεί σε υποχείριο του Musk, ο οποίος από ό,τι φαίνεται έχει τη δυνατότητα να «αγοράζει» πρωτεύουσες, όπως η Ρώμη, το Βερολίνο και το Λονδίνο.
Όσο για το εσωτερικό των ΗΠΑ; Σκέτη δυστοπία και εκεί! Απελάσεις μεταναστών που μένουν για χρόνια στις ΗΠΑ ακόμα και με στρατιωτικά μέσα, κατάργηση κοινωνικών πολιτικών και μηδενική ανοχή στην ανισότητα – για να αναφέρω ένα μόνο μέρος των πολιτικών που θα εφαρμόσει η νέα διοίκηση.
Δυστυχώς, αυτή η ακροδεξιά «έκρηξη» που βιώνουμε και ο υπερσυντηρητισμός των κοινωνιών είναι απόρροια της παταγώδους αποτυχίας των πολιτικών τόσο της διοίκησης Biden όσο και των ευρωπαϊκών ηγεσιών σε υπερεθνικό, διακυβερνητικό και εθνικό επίπεδο να δώσουν ουσιαστικές απαντήσεις σε διεθνείς κρίσεις που πλήττουν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τις ζωές μας. Ο καλύτερος χορηγός της Ακροδεξιάς ήταν και συνεχίζει να είναι η υποκρισία της Δύσης, τα δύο μέτρα και δύο σταθμά. Αυτό, όμως, συμβαίνει, όταν προτεραιότητα έχουν οι προσωπικές φιλοδοξίες και η χάραξη πολιτικών για μικροπολιτικές σκοπιμότητες – η ελληνική κυβέρνηση σε αυτό είναι πρωταθλήτρια. Τόσο η Ε.Ε. με πρωτοστάτη την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και η μεγάλη πλειοψηφία των κυβερνήσεων των κρατών-μελών το μόνο που κάνουν αυτήν τη στιγμή είναι να κλείνουν το μάτι στην Ακροδεξιά του Trump μόνο και μόνο για να διατηρήσουν την καρέκλα τους.
Και σε ατομικό επίπεδο τι γίνεται; Θα αφήνουμε τα συστημικά ΜΜΕ να λειαίνουν τις γωνίες του φασισμού μέχρι να τον συνηθίσουμε; Θα κανονικοποιήσουμε την ακρότητα και τον σκοταδισμό; Γιατί πολλοί είναι αυτοί που βάλθηκαν να μας πείσουν πως δεν πρόκειται για ναζιστικό χαιρετισμό του Musk. Ώς πότε θα ανεχόμαστε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας κοιτάζοντας μόνο το πώς θα βολευτούμε εμείς; Καθένας από εμάς έχει και την ευθύνη που του αναλογεί – συμπεριλαμβανομένης και της ελληνοαμερικανικής κοινότητας που έστησε πάρτι για την ορκωμοσία του Trump και τη νέα πρέσβειρα. Στο χέρι μας είναι αν θα γίνουμε μέρος ενός δυστοπικού μέλλοντος που προμηνύεται ή αν θα αντισταθούμε για να το αποτρέψουμε – ακόμα και αν αυτό μας ξεβολέψει.
Ίσως όλα αυτά να φαντάζουν υπερβολικά, ωστόσο κάποιος που γνωρίζει καλά την ιστορία θα καταλάβει γρήγορα πως, δυστυχώς, υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να συμβούν πολλά από αυτά που ο ίδιος ο Trump έχει εκφράσει σε ρητορικό επίπεδο.
«Εκείνοι που δεν θυμούνται το παρελθόν είναι καταδικασμένοι να το επαναλάβουν» λέει ο George Santayana και είναι μια φράση που είδα για πρώτη φορά στην είσοδο του Άουσβιτς. Εγώ, πάντως, βλέπω κοινωνίες και εξουσίες βυθισμένες στη λήθη… Και αν η λήθη έχει γίνει ο κανόνας, τότε… εκκενώστε τον πλανήτη αμέσως!
* Πολιτικός επιστήμονας-συγγραφέας
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας