Βάλε και χίλια στρέμματα πάνω απ’ το Ναυάγιο, κυρ Στέφανε!

Άρχισε ήδη τις πλειοδοσίες, προτού καν οριστούν όλα τα μέλη της (πέντε τον αριθμό), η Επιτροπή Πρότυπης Τουριστικής Αξιοποίησης και Προστασίας του Ναυαγίου Ζακύνθου, την οποία έφερε με νυχτερινή τροπολογία το υπ. Τουρισμού στις 17.12.2021 (ώστε να μην περάσει από τις επιτροπές) και «δύναται, κατά παρέκκλιση κάθε αντίθετης διάταξης της εθνικής νομοθεσίας, να λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή για κάθε έργο ανάθεσης μελετών ή εργασιών για τη συντήρηση και αποφυγή του κινδύνου κατάρρευσης του Ναυαγίου, για τη διάνοιξη οδών, την κατάλληλη αντιστήριξη και την ασφαλή διαμόρφωση των διόδων πρόσβασης σε αυτό».

Ξαφνικά, στις 14.01.2022, «σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος» (και ουσιαστικά σαν… λαγός), ο Νίκος Τσίπηρας, εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Ζακύνθου στην εν λόγω επιτροπή, δήλωσε στο Ionian Radio ότι «η επιτροπή θα προχωρήσει στην απαλλοτρίωση έως 1.000 στρεμμάτων στην περιοχή και το κράτος θα διευρύνει έτσι την περιουσία του». Κεραυνός εν αιθρία; Όχι ακριβώς, αλλά έρχεται σε ευθεία αντίθεση με όσα ακούμε τόσον καιρό περί αξιοποίησης αμιγώς της οριοθετημένης ζώνης αιγιαλού, άλλωστε και η ίδια η τροπολογία το αναφέρει ρητά: «Η οριοθετημένη ζώνη αιγιαλού και παραλίας, όπως προσδιορίζεται στην υπ’ αρ. 146652/13.8.2018 απόφαση […] (Δ΄ 298) […] μετά των εντός αυτής επικείμενων κινητών πραγμάτων (ναυάγιο), ακινήτων, κατασκευών και εγκαταστάσεων, με τα Παραρτήματα και τα συστατικά τους, αποτελεί, ενόψει της εξέχουσας τουριστικής σημασίας της για τη χώρα, Πρότυπη Τουριστική Περιοχή Αξιοποίησης και Προστασίας».

Ας πάμε όμως λίγο πίσω στον χρόνο, για να καταλάβουμε, ενδεχομένως, λίγο καλύτερα. Από την πρώτη στιγμή που αφέθηκε να διαρρεύσει το νομοσχέδιο του υπ. Τουρισμού (επί υπουργίας Χάρη Θεοχάρη) περί φορέα διαχείρισης του «Ναυαγίου» Ζακύνθου, μέσω της δημιουργίας μιας Α.Ε. (Δεκέμβριος 2020-Ιανουάριος 2021), όσοι είχαν έννομο συμφέρον στην περιοχή (ιδιώτες, Εκκλησία, Δήμος) έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου ότι μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί το Ναυάγιο μέσω συμπράξεων με ιδιώτες. Η απάντηση ήταν η ίδια με ελάχιστες παραλλαγές (παραθέτουμε μεταξύ πολλών δηλώσεων ενδεικτικά· πηγή: ρ/σ Στίγμα Radio): 

• 15.12.2020, Διονύσης Ακτύπης, βουλευτής Ζακύνθου της Ν.Δ.: «Το υπ. Τουρισμού θα ζητήσει από το υπ. Οικονομικών και την Κτηματική Υπηρεσία τα όρια της κρατικής περιουσίας στο Ναυάγιο. Δεν τίθεται το ιδιοκτησιακό ζήτημα στην ευρύτερη περιοχή. Ο φορέας διαχείρισης θα δραστηριοποιηθεί πάνω στην κρατική περιουσία που προσδιορίζεται από τη γραμμή αιγιαλού όπως αυτή έχει αποτυπωθεί σε σχετικό παλιότερο νομοσχέδιο». Κατά σύμπτωση, έναν χρόνο μετά, στις 15.12.2021 έλεγε: «Η όποια παρέμβαση γίνει από το κράτος, θα γίνει στη ζώνη αιγιαλού, δηλαδή σε κρατική περιουσία. Αυτό είναι ξεκαθαρισμένο».

• 01.04.2021, περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Ρόδη Κράτσα: «Το «ανώνυμη εταιρεία του δημοσίου» δεν σημαίνει ιδιωτικοποίηση. Αυτό που θα κατέχει ο φορέας είναι ο αιγιαλός».

• 01.04.2021, βουλευτής Δ. Ακτύπης: «Στην ορεινή Ζάκυνθο προσπαθούν κάποιοι να θολώσουν το τοπίο, μιλώντας για δούρειους ίππους, δόλο και ιδιωτικοποίηση του Ναυαγίου. Αυτά είναι μυθεύματα. Το επαναλαμβάνω, ο αιγιαλός δεν πωλείται, όπως δεν ιδιωτικοποιούνται και τα κρατικά μνημεία. Τίποτα δεν θα γίνει εκτός νόμου». [Βέβαια, κάτι θρησκευτικά μνημεία, κηρυγμένα αρχαιολογικά, μια χαρά πουλήθηκαν παράνομα το 2014 από τον Γ. Χάρο στην Pimana S.A., μην ξεχνιόμαστε!]

• 25.06.2021, Χάρης Θεοχάρης, τότε υπ. Τουρισμού: «Από τη στιγμή που ορίστηκε με συντεταγμένες ο αιγιαλός, τότε, με βάση το Σύνταγμα μας, η έκταση αυτή καθίσταται δημόσια και ανήκει στο κράτος. Αυτόν τον οριοθετημένο με συντεταγμένες χώρο θέλουμε να διαχειριστούμε. Θα παρέμβουμε γιατί χρειάζεται διαχείριση για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την ασφάλεια και την τάξη στην περιοχή».

Το «κατεπείγον» της διάσωσης του πλοίου «Παναγιώτης»

Στη Ζάκυνθο δεν έχουμε κορκόδειλους (έτσι τους λένε στο νησί, με αναγραμματισμό), αλλά τα δάκρυά τους έχουν μεγάλο σουξέ σχετικά με το κουφάρι του πλοίου («με παρέσυρε το ρέμα, μάνα μου, δεν είναι ψέμα»), που καταστρέφεται, όπως είναι φυσικό, από τα καιρικά φαινόμενα [ φωτ. 1 ]. Χρειαζόταν ολόκληρη Α.Ε. (αρχικά) ή κάποια επιτροπή (τελικά), για να προστατευτεί εκείνο το έρμο το τσιαγαράδικο ή για να μην κινδυνεύουν οι τουρίστες; Όχι, φυσικά. Και για του λόγου το αληθές, ας δούμε τι έλεγε ο βουλευτής Δ. Ακτύπης: 

Στις 05.06.2020: «Μετά την τραγωδία στο Μάτι, έχει δημιουργηθεί ένα θέμα με τις περιοχές που δεν έχουν δρόμο διαφυγής σε περίπτωση πυρκαγιάς, όπως στο Ναυάγιο. Με το νέο νομικό πλαίσιο η Πολιτική Προστασία, έχει την δυνατότητα να υλοποιήσει άμεσα αυτές τις απαραίτητες παρεμβάσεις, ο δρόμος διαφυγής μπορεί να χαραχθεί γρήγορα».

Στις 15.12.2021: «Το θέμα τώρα είναι […] ότι το πλοίο «Παναγιώτης» διαλύεται μέρα με τη μέρα και πρέπει να επέμβουμε άμεσα. Μέχρι ο νέος φορέας να κάνει μελέτες και δημοπρατήσεις το πλοίο δεν θα υπάρχει. Ίσως θα πρέπει και μέσω της Πολιτικής Προστασίας, με τη μορφή του κατεπείγοντος, να γίνει μια παρέμβαση, να επέμβουμε στο πλοίο για να το σώσουμε».

Ο πτυσσόμενος αιγιαλός

Το 2018, με ΦΕΚ, ορίστηκε ο αιγιαλός στην περιοχή του Ναυαγίου [ φωτ. 2 ] και έφτανε έως 20 μέτρα μέσα από το «φρύδι» του γκρεμού. Εκεί λοιπόν θα είχε δικαιοδοσία η Α.Ε. ή η επιτροπή.

Στις 25.06.2021, ο βουλευτής Δ. Ακτύπης έλεγε: «Το 2018 έγινε η οριοθέτηση του αιγιαλού στο Ναυάγιο και ποτέ δεν έγινε η οποιαδήποτε ένσταση. Φυσικά όποιος επιθυμεί, μπορεί και τώρα να υποβάλει ένσταση και ας το κάνει. Το Υπουργείο Τουρισμού ενημερώθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών για το ποια είναι η δημόσια περιουσία που θα διαχειριστεί. Αν έχει γίνει λάθος στις συντεταγμένες που όρισαν τον αιγιαλό, αν κάποιος θεωρεί ότι έχουν οριστεί λάθος, επαναλαμβάνω ότι μπορεί να υποβάλει ένσταση και να εξεταστεί». 

Στις 17.12.2021, η Μητρόπολη Ζακύνθου και η Μονή Αγίου Γεωργίου των Κρημνών κατέθεσε αίτημα προς την Κτηματική Υπηρεσία Ζακύνθου με θέμα «Επανακαθορισμός οριογραμμής αιγιαλού στη θέση Ναυάγιο Ζάκυνθος», συνοδευόμενη από την πραγματογνωμοσύνη της εταιρείας μελετών «Μαρούκης Γιάννης & Νικόλαος Σύμβουλοι Μηχανικοί Ο.Ε.»

Στις 20.12.2021, ο βουλευτής ανέφερε εξοργισμένος: «Κόπτονται σήμερα κάποιοι για τη χάραξη του αιγιαλού στο Ναυάγιο […] Ποιοι είναι λοιπόν αυτοί οι φορείς της Ζακύνθου, αυτά τα παλικάρια, που φωνάζουν τώρα και λένε διάφορα περί γραμμής αιγιαλού; Tι ζητάνε όλοι αυτοί που κάνουν λόγο για επαναραχάραξη της γραμμής αιγιαλού;» Άβυσσος η ψυχή των ανθρώπων…

Η μαγική λεξούλα «απαλλοτρίωση»

Η ιδέα της απαλλοτρίωσης στην περιοχή πάνω από το Ναυάγιο είναι παλιά ιστορία και προσπαθεί υποτίθεται να λύσει το ιδιοκτησιακό ζήτημα. Στη Ναυάγιο Ζακύνθου Α.Ε., που είχε προταθεί στην αρχή από το υπουργείο, όπως μας πληροφορούσε ο δικηγόρος Νίκος Πέττας, (28.06.2021) ειδικευμένος στο δημόσιο δίκαιο «Η δυνατότητα απαλλοτριώσεως δεν δίνεται με τον συγκεκριμένο νόμο. Κατ’ αρχήν απαλλοτριώνει το ελληνικό Δημόσιο, όχι κατ’ ανάγκην με τη μορφή μιας Α.Ε.». Η Επιτροπή Αξιοποίησης, όμως, όπως είπε ο ίδιος στις 24.12.2021, «[…] έχει περισσότερες αρμοδιότητες, υφέρπουσες, δεν τις βλέπουμε, από ό,τι ίσως είχε η Α.Ε. [… ] Η συγκεκριμένη επιτροπή, ούσα το ίδιο το κράτος, μπορεί χωρίς καμία νομοθετική πρόβλεψη ακόμα και να απαλλοτριώσει». Αυτά είναι…

Άλλωστε, ο ίδιος ο τότε υπ. Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης τόνιζε στις 25.06.2021: «Όποια έργα και απαλλοτριώσεις χρειαστεί να γίνουν θα γίνουν σύμφωνα με πρωτοβουλία του δημοσίου και με βάση τις προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες, πάντα για τους σκοπούς του δημοσίου συμφέροντος».

Στις 15.12.2021, στην ερώτηση αν θα έλυνε το πρόβλημα η απαλλοτρίωση από τον Δήμο 300 στρ. πάνω από το «Ναυάγιο», ο βουλευτής Δ. Ακτύπης επισήμανε ότι «δεν βρίσκουμε λύση σε τίποτα στη Ζάκυνθο, επειδή θέλουμε να τα βάλουμε όλα πάνω στο τραπέζι: το ιδιοκτησιακό, τις απαλλοτριώσεις…», δείχνοντας ότι δεν θέλει ούτε να εκστομίσει τη λέξη «απαλλοτρίωση». 

Από τη δύσκολη θέση τους έβγαλε όλους, όπως είδαμε στην αρχή του κειμένου, ο κ. Τσίπηρας, ο οποίος, με πολύ large διάθεση, μίλησε για «1.000 στρέμματα, για να έχει μεγαλύτερη περιουσία το κράτος» [κύριέ μου, μαζευτείτε με τους φίλους σας και κάντε εσείς μια δωρεά στο κράτος, από την προσωπική σας περιουσία, να δείτε πώς αβγατίζει η περιουσία του κράτους]. Από την άλλη, ο ίδιος, στις 18.12.2021, δήλωνε: «Ο φορέας θα είναι δημόσιος, αλλά […] αν, για παράδειγμα, αποφασίσει να δημιουργήσει έναν χώρο ανάπαυσης ο οποίος θα προσφέρει καφέ ή θα εμπορεύεται αναμνηστικά, φυσικά και αυτό θα γίνει με τη συμμετοχή ιδιώτη. Οι εποχές του κράτους επιχειρηματία έχουν παρέλθει εδώ και δεκαετίες. Τα μοντέλα αυτά έχουν αποτύχει». Άβυσσος η ψυχή των ανθρώπων…

Συντονιστείτε, παλικάρια!

ΥΓ. Στο διά ταύτα, τίθενται διάφορα ερωτήματα, όπως: Σε ποια διάταξη του Άρθρου 9 «Μέτρα Προστασίας Ναυαγίου», της τροπολογίας βασίζεται η απαλλοτρίωση ίσως και χιλιάδων στρεμμάτων στην περιοχή του Ναυαγίου; Με επιτροπές το κράτος υφαρπάζει περιουσίες ιδιωτών και της Εκκλησίας; Γνωρίζει ο κ. Κικίλιας ότι αυτό που πρότεινε είναι τελικά Επιτροπή Απαλλοτριώσεων; Και, τέλος, τι τα θέλετε τα 1.000 στρέμματα, ρε παιδιά; Το Σινικό Τείχος θα φτιάξετε για να μην κινδυνεύουν οι τουρίστες από την πάνω μεριά του «Ναυαγίου»;