Σύσταση για πλαφόν στις τιμές και φόρους σε υπερκέρδη

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Mια κοινή ενεργειακή πλατφόρμα για όσα κράτη-μέλη ενδιαφέρονται για κοινές αγορές φυσικού αερίου με καλύτερη τιμή και πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο συμπεριλαμβάνονται στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας στην Ε.Ε. Η Επιτροπή παρουσίασε χθες τις πολυαναμενόμενες προτάσεις της για την απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας και για την εξοικονόμηση ενέργειας και ουσιαστικά προτείνει τον επανασχεδιασμό του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης (που ωστόσο τελεί υπό την έγκριση των 27 κρατών-μελών), πιθανότατα στην έκτακτη σύνοδο κορυφής στις 30-31 Μαΐου.

«Το REPowerEU είναι η απάντηση στη διαταραχή της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», είπε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που τόνισε ότι «τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα χρησιμοποιούνται ως οικονομικό και πολιτικό όπλο και κοστίζουν στους Ευρωπαίους φορολογούμενους σχεδόν 100 δισ. ευρώ ετησίως».

Στις προτάσεις της Κομισιόν για τα προβλήματα στην αγορά ενέργειας συμπεριλαμβάνεται επίσης η δυνατότητα ανακατανομής των εξαιρετικά υψηλών εσόδων των εταιρειών (τα λεγόμενα ουρανοκατέβατα κέρδη) για τη στήριξη των καταναλωτών και την επόμενη περίοδο θέρμανσης, δηλαδή τον προσεχή χειμώνα, η προσωρινή επέκταση των ρυθμιζόμενων τιμών λιανικής για την κάλυψη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και οι επιδοτήσεις στα καύσιμα για περιοχές με πολύ περιορισμένη διασύνδεση. Επίσης, προτείνεται τα κράτη-μέλη να έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν προσωρινά τη ρύθμιση των τιμών για τον τελικό καταναλωτή (νοικοκυριά και βιομηχανία).

Επιπλέον, η Επιτροπή επιδιώκει την ενεργειακή διαφοροποίηση και την οικοδόμηση μακροπρόθεσμων συνεργασιών με προμηθευτές, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για το υδρογόνο ή άλλες πράσινες τεχνολογίες. Σύμφωνα με το σχέδιο, στη Μεσόγειο και τη Βόρεια Θάλασσα θα αναπτυχθούν μεγάλοι διάδρομοι υδρογόνου.

«Είναι εύκολο να απορρίψει κανείς τις φιλοδοξίες της Ευρώπης να ανεξαρτητοποιηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο ως ευσεβείς πόθους ή ακόμη και ως συνταγή για υψηλές τιμές. Αναγνωρίζουμε ότι η απεξάρτηση της Ευρώπης από τον μεγαλύτερο προμηθευτή ενέργειας θα είναι δύσκολη, αλλά τα οικονομικά οφέλη από τον τερματισμό της εξάρτησής μας θα είναι πολύ μεγαλύτερα από το βραχυπρόθεσμο κόστος της RepowerEU», τόνισε η αρμόδια επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον.

Την ίδια στιγμή, η Κομισιόν προβλέπει την επιτάχυνση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη βιομηχανία, τα κτίρια και τις μεταφορές. Στο πλαίσιο αυτό, ανεβάζει το βασικό στόχο του 2030 για τις ΑΠΕ από 40% σε 45% στο πλαίσιο του πακέτου «Fit for 55».

Παράλληλα, η Επιτροπή παρουσίασε μια στρατηγική της Ε.Ε. για την ηλιακή ενέργεια, με διπλασιασμό της ηλιακής φωτοβολταϊκής ισχύος έως το 2025. Η πρόεδρος της Κομισιόν μάλιστα μίλησε για νομική υποχρέωση για εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών σε νέα δημόσια και εμπορικά κτίρια και νέα κτίρια κατοικιών.

Για όλα αυτά χρειάζονται χρήματα και γι’ αυτό η Κομισιόν κινητοποιεί 300 δισ. ευρώ: 72 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 225 δισ. ευρώ σε δάνεια, τα οποία θα προέλθουν κυρίως από τα αζήτητα και αδιάθετα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία υπόκεινται σε αυτού του είδους τη χρηματοδοτική «ανακύκλωση». Τα δάνεια, φυσικά, θα συνοδεύονται από όρους και το τι αναλογεί σε κάθε κράτος-μέλος θα το υποδείξει προσεχώς η Κομισιόν. Το χρηματοδοτικό πακέτο θα περιλαμβάνει έως και 10 δισ. ευρώ σε έργα για το φυσικό αέριο και το υγροποιημένο φυσικό αέριο και 2 δισ. ευρώ για το πετρέλαιο. Τα υπόλοιπα θα διατεθούν για ΑΠΕ. Οι Βρυξέλλες εκτιμούν ότι θα χρειαστούν επενδύσεις 210 δισ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια και το σχέδιο προβλέπει υπεραπλούστευση στις διαδικασίες αδειοδότησής τους.

Οι ειδικοί, τέλος, έδωσαν συμβουλές προς τους πολίτες για να μπορέσουν να εξοικονομήσουν ενέργεια, όπως η μείωση ψύξης - θέρμανσης στο σπίτι, η έξυπνη χρήση ηλεκτρικών συσκευών, αλλά και η μικρότερη χρήση αυτοκινήτου. «Ακόμα και μικρά βήματα, αν γίνουν από 440 εκατομμύρια ανθρώπους, έχουν ένα τεράστιο αποτέλεσμα συλλογικά», είπε απαντώντας σε σχετική ερώτηση της «Εφ.Συν.» ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς.