Κατά την περίοδο 1348-1353 ο μαύρος θάνατος θέριζε στην Ευρώπη. Κανείς δεν γνώριζε πώς ακριβώς ήρθε και πώς μεταδιδόταν η αρρώστια. Οι κοινωνίες έψαχναν εξιλαστήρια θύματα. Και τα βρήκαν παντού γύρω τους. Κατά τη διάρκεια της πανώλης κατηγορήθηκαν για την ύπαρξή και τη διάδοσή της οι Τσιγγάνοι, οι ξένοι, οι μοναχοί, οι επαίτες, οι λεπροί, όσοι έπασχαν από ψωρίαση ή ακμή. Κανείς όμως δεν κυνηγήθηκε με τόσο μένος όσο οι Εβραίοι. Από το πρώτο έτος μέχρι και το 1351 εξήντα μεγάλες εβραϊκές κοινότητες και μαζί τους πολλές μικρότερες εξαφανίστηκαν από τον ευρωπαϊκό χάρτη. Τα πογκρόμ ξεκίνησαν με το επιχείρημα πως οι Εβραίοι δηλητηρίαζαν τα πηγάδια. Περίπου 350 πογκρόμ συνέβησαν από τη Βαρκελώνη μέχρι την Ερφούρτη, από την Αραγονία μέχρι τη Βασιλεία. Το 1349 στο Στρασβούργο, σε μια πόλη που η πανώλη δεν είχε φτάσει ακόμα, 2.000 Εβραίοι κάηκαν ζωντανοί σε δημόσια θέα. Αυτή η περίοδος είναι ίσως και η πιο γνωστή περίπτωση όπου μια κοινωνική ομάδα ταυτίζεται για λόγους σκοπιμότητας με μια αρρώστια και με τον πανικό που την ακολουθεί.
Ο κορονοϊός δεν έχει βεβαίως καμία σχέση με τον μαύρο θάνατο ούτε σε εξάπλωση ούτε σε θανατηφόρα κρούσματα. Αυτό που μένει σταθερό είναι η χρήση του ρατσισμού για λόγους σκοπιμότητας.
Την Πέμπτη 27/2 ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να ταυτίσει τους πρόσφυγες με τον κορονοϊό χωρίς καμία απόδειξη, χωρίς καμία λογική. Είχε προηγηθεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, ο οποίος μας ενημέρωσε πως σε μια κλειστή δομή κράτησης είναι πιο εύκολο να αντιμετωπιστεί μια επιδημία όπως ο κορονοϊός. Ο πρωθυπουργός πήρε το ατόπημα αυτό και το όρισε ως κεντρική κυβερνητική πολιτική: «Το μεταναστευτικό τώρα αποκτά μια νέα διάσταση, καθώς στις ροές προς την Ελλάδα περιλαμβάνονται άνθρωποι από το Ιράν -όπου είχαμε πολλά κρούσματα κορονοϊού- και πολλοί διερχόμενοι από το Αφγανιστάν». «Τα νησιά μας συνεπώς, τα οποία είναι ήδη επιβαρημένα σε θέματα δημόσιας υγείας, πρέπει να προστατευτούν διπλά. Να τα διασφαλίσουμε. Να το πω απλά, να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να αποφύγουμε την εμφάνιση του ιού -ειδικά εκεί». Οι φράσεις αυτές συνόδευαν την ανακοίνωση για εκτεταμένους ελέγχους στα σύνορα της χώρας.
Με τον τρόπο αυτό ο πρωθυπουργός ουσιαστικά προσπαθεί να εκμεταλλευτεί ένα πρόβλημα, για να βρει λύση σε ένα άλλο. Να εκμεταλλευτεί τον φόβο του κόσμου για επιδημία, ώστε να ξεφύγει από τη δημόσια κατακραυγή για το όργιο καταστολής στα νησιά και αν γίνεται να τη δικαιολογήσει και να τη συνεχίσει. Δεν έχει σημασία το γεγονός πως τα κρούσματα που είχαμε μέχρι την ανακοίνωσή του ήταν από Ελληνες που ήρθαν από την Ιταλία, ούτε το γεγονός πως στην Ιταλία μέχρι εκείνη τη στιγμή τα κρούσματα ήταν 528 ενώ στο Ιράν 245. Η απουσία λογικής και αποδείξεων στο επιχείρημα αποδεικνύει το μέγεθος του εφαρμοσμένου ρατσισμού της κυβέρνησης.
Με τις δηλώσεις αυτές η αρρώστια και ακόμα περισσότερο ο πανικός γύρω από αυτήν γίνονται επαρκές επιχείρημα εγκλεισμού. Και ταυτόχρονα μια μορφή καταστολής απέναντι σε όλους όσοι αντιδρούν στα σχέδια της κυβέρνησης. Ο λόγος μίσους όμως (γιατί ακριβώς περί αυτού πρόκειται) δεν λειτουργεί με βάση τις σκοπιμότητες και τις περιστασιακές επιθυμίες. Χαρακτηρίζει και κατοχυρώνει χαρακτηρισμούς που ξεφεύγουν από τους επικίνδυνους τακτικισμούς και τις πρωθυπουργικές κουτοπονηριές.
Με λίγα λόγια, ακόμα και αν δεν το συνειδητοποίησε, σε μια πολλαπλά προβληματική περίοδο με αύξηση τόσο του ρατσισμού όσο και του πανικού λόγω της επιδημίας, ο πρωθυπουργός απεύθυνε κάλεσμα ώστε οι πρόσφυγες να αντιμετωπιστούν ως ιός. Ως δυνάμει φορείς, ως υπεύθυνοι του πανικού και της αρρώστιας. Ο λόγος του είναι λόγος διαχωρισμού που ταυτίζει την καταγωγή και την ταυτότητα με τη βιολογία, ενώ παράλληλα προβάλλει τον κίνδυνο και τον φόβο στα πρόσωπα προσφύγων και μεταναστών σε κάθε σημείο της χώρας. Γιατί ο πρωθυπουργός κατάφερε να δημιουργήσει ένα στίγμα που ξεπερνάει τα στρατόπεδα και τα νησιά και μεταφέρεται στις κοινωνίες. Εκεί όπου όποιος έχει άλλο χρώμα δέρματος θα μπορεί να θεωρηθεί άρρωστος και επικίνδυνος και μάλιστα με την ευγενή χορηγία του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης.
Καλά πογκρόμ και ευτυχισμένος ο νέος Μεσαίωνας.
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας