Το τελευταίο μυθιστόρημα «Διπλή ζωή» του Κώστα Λογαρά αποτελεί μια βαθιά και ανατρεπτική διερεύνηση των σχέσεων, της οικογένειας και των ανθρώπινων επιλογών σε μια κοινωνία που αλλάζει ραγδαία. Ο συγγραφέας, για άλλη μια φορά, καταπιάνεται με την αμεσότητα της πραγματικότητας και με ανθρώπους που, αν και εξαιρετικά διαφορετικοί, είναι ταυτόχρονα και εν δυνάμει πρόσωπα της διπλανής πόρτας. Τολμά να ασχοληθεί με ένα θέμα που για πολλούς θεωρείται ταμπού.
Η ιστορία του κεντρικού ήρωα, του Παύλου Παυλή, και των γύρω του φωτίζει τις αντιφάσεις και τις προσωπικές συγκρούσεις μέσα σε έναν κόσμο που οι παραδοσιακές αξίες και οι κοινωνικές νόρμες τίθενται σε αμφισβήτηση. Το σενάριο των εξωσυζυγικών σχέσεων, με τις πολυπληθείς εκδοχές του ίδιου ανθρώπου μέσα από τα μάτια των διαφορετικών προσώπων που τον περιβάλλουν, δημιουργεί ένα καλειδοσκόπιο αντιφάσεων, που η αλήθεια φαντάζει πάντα σχετική και εξαιρετικά προσωπική.
Το θέμα είναι βαθιά κοινωνικό και ανατρέπει στεγανά και στερεότυπα στην ερμηνεία του. Δεν προσπαθεί να δώσει συγκεκριμένο τέλος στην ιστορία ούτε να ορίσει το ηθικό και το ανήθικο. Αφυπνίζει τον αναγνώστη και τον οδηγεί στην ενσυναίσθηση για κάθε ήρωα: τον/τη σύζυγο, την ερωμένη, την νεαρή κόρη του ζευγαριού ή τον έφηβο γιο της ερωμένης. Ειδικότερα, εστιάζει με τρυφερότητα και έκδηλο ενδιαφέρον στο πρώτο σοκ και στο πώς, στη συνέχεια, αντιμετωπίζουν τα παιδιά τις εξωσυζυγικές ερωτικές επιλογές των γονέων τους αλλά και το πώς από κει και ύστερα διαμορφώνουν την καθημερινότητά τους οι «απελευθερωμένοι» -σε σχέση με τους ίδιους- γονείς τους.
Ο Κώστας Λογαράς δεν αναπαράγει πολυσυζητημένες τοποθετήσεις επί του θέματος. Αντιθέτως, η αφήγηση πολυεπίπεδων σχέσεων (πολυγαμικές σχέσεις, μονογονεϊκές οικογένειες, ομόφυλα ζευγάρια) ανατρέπει το είδος της ηθικής απόφασης που συνήθως ορίζεται από το «καλό» ή το «κακό». Καλεί τον αναγνώστη να εμπλακεί στο δίχτυ των αλληλεπικαλυπτόμενων αληθειών και να αναρωτηθεί για τις επιλογές των χαρακτήρων του.
Με τη «Διπλή ζωή», ο συγγραφέας μάς προσφέρει ένα μυθιστόρημα που διερευνά όχι μόνο την έννοια της οικογένειας και των παραδοσιακών αξιών αλλά και το προσωπικό τίμημα της σεξουαλικής επιθυμίας και του πάθους των ενηλίκων, σε μια εποχή που η κοινωνία προσπαθεί να προσδιορίσει ξανά την έννοια της σχέσης και της συνύπαρξης. Η δύναμη του βιβλίου έγκειται ακριβώς στην αποφυγή κάθε προκατάληψης, παραμένοντας βαθιά ανθρωπιστικό και ευαίσθητο απέναντι στις εσωτερικές συγκρούσεις των ηρώων του.
Τα παιδιά των δύο οικογενειών, η κόρη του Παύλου Παυλή και ο έφηβος γιος της ερωμένης του, βιώνουν μια συναισθηματική σύγχυση μπροστά στην ανατροπή των οικογενειακών τους αξιών. Από τη δική τους σκοπιά, οι εξωσυζυγικές επιλογές των γονιών τους φαντάζουν ως μια αδιανόητη παραβίαση των παραδοσιακών, ασφαλών πλαισίων που είχαν έως τότε. Αποτυπώνεται ο αγώνας συναισθηματικής επιβίωσης που δίνουν, επιτυχώς ή ανεπιτυχώς.
Η κόρη, βλέποντας τον πατέρα της να ζει μια «διπλή ζωή», αισθάνεται προδομένη, καθώς οι σχέσεις των γονιών της οδηγούν στην αμφισβήτηση την έννοια της οικογένειας και της πίστης. Ανατρέπεται η αντίληψή της για τις σχέσεις, καθώς για εκείνην οι εξωσυζυγικές επιλογές δεν αποτελούν απλώς μια προσωπική κρίση των γονιών, αλλά επηρεάζουν την ίδια και την καθημερινότητά της, καθώς διαμορφώνουν μια νέα εικόνα του κόσμου, πιο ασταθή και επικίνδυνη.
Ο γιος της ερωμένης, από την άλλη, διαπιστώνει ότι η ερωτική ζωή της μητέρας του και η «απελευθερωμένη» συμπεριφορά της διαμορφώνουν έναν κόσμο απόλυτα ανυποχώρητο στις δικές του συναισθηματικές ανάγκες και το πρότυπο της μητέρας που έχει πλάσει. Η συνθήκη αυτή προκαλεί αντιφάσεις. Ενώ οι ενήλικοι φαίνεται να βιώνουν μια ζωή γεμάτη ελευθερία και επιθυμία, ο ίδιος νιώθει ότι αυτές οι επιλογές ξεπερνούν τα όρια της ηθικής που τον βοηθούν να νιώθει ισορροπημένος και γι’ αυτό δεν θα συγχωρήσει ποτέ τη μητέρα του και θα τιμωρήσει με τον δικό του τρόπο τον «εισβολέα». Η δίκη-χαρακτήρα του Παύλου Παυλή είναι το απότοκο της δικής του εκδίκησης. Η απόσταση μεταξύ των συντηρητικότερων αξιών του και των «απελευθερωμένων» επιλογών των γονιών, τον σοκάρει και τον κάνει να αναρωτιέται για την ουσία της αγάπης, της επιθυμίας αλλά και του γονεϊκού ρόλου.
Οι αντιδράσεις όλων των ηρώων υποδηλώνουν βαθιά σύγκρουση με ό,τι θεωρούσαν δεδομένο και αμετακίνητο ως συνθήκη, περισσότερο ή λιγότερο αποδεκτή. Ο συγγραφέας, μέσω της απογοήτευσης και του πόνου του θυμού αλλά και του συμβιβασμού, των πολιτισμικών αλλαγών και της θυελλώδους εξέλιξης, του πουριτανισμού και της σεξουαλικής απελευθέρωσης μάς οδηγεί και σε μια δεύτερη ανάγνωση, ουσιαστικότερη και σκληρότερη.
Ποιες είναι, λοιπόν, οι προσλαμβάνουσες που οδηγούν τη νεότερη γενιά στην αποδοχή ενός συντηρητικότερου μοντέλου ζωής, το μητρικό και το πατρικό καθήκον πρέπει να ελέγχει την ατομική ελευθερία, οι επιταχυνόμενοι ρυθμοί περιορίζουν τις συλλογικές αξίες και, εν τέλει, η συγχώρεση είναι γένους θηλυκού; Τις απαντήσεις προτρέπεται να δώσει ο κάθε αναγνώστης, μέσα από την προσωπική του προσέγγιση.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας