Ο εμβληματικός της τέχνης στον ομφαλό της Γης

Εφερε επανάσταση στην τέχνη με τις «Δεσποινίδες της Αβινιόν», έσυρε στο άρμα του πολλές γυναίκες, χόρτασε φήμη και πλούτο, ενώ μέχρι το τέλος δήλωνε κομμουνιστής. Ο Πάμπλο Πικάσο θεωρούσε ότι το σχέδιο και το χρώμα ήταν τα όπλα του και το 1944 όταν ζούσε στο Παρίσι και εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα αιτιολογούσε την απόφασή του: «Αγωνίστηκα με τη ζωγραφική μου πάντα σαν αληθινός επαναστάτης, κατάλαβα όμως ταυτόχρονα πως αυτό μόνο δεν φτάνει. Τα τελευταία χρόνια τρομερής καταπίεσης μου απέδειξαν ότι είχα την υποχρέωση να πολεμήσω όχι μόνο με την τέχνη μου, αλλά με ολόκληρο το είναι μου».

Ορκισμένος εχθρός του Φράνκο, ο Ανδαλουσιανός ζωγράφος που γεννήθηκε στη Μάλαγα φιλοτέχνησε το αντιπολεμικό έμβλημα του 20ού αιώνα, την «Γκερνίκα», συγκλονισμένος από τον βομβαρδισμό της βασκικής πόλης από τα γερμανικά μαχητικά στις 26 Απριλίου του 1937, κατά τον ισπανικό εμφύλιο. Παρακολουθούσε όμως και τα ελληνικά τεκταινόμενα και είχε ζωγραφίσει ένα πορτρέτο του Νίκου Μπελογιάννη, τον «Ανθρωπο με το γαρίφαλο», αμέσως μετά την απόφαση της εκτέλεσής του, συμμετέχοντας στις διεθνείς αντιδράσεις. Τελευταία, μετά την κλοπή (και την επιστροφή) του πίνακα «Γυναικείο κεφάλι» (της συντρόφου του, Ντόρα Μάαρ) από την Εθνική Πινακοθήκη μάθαμε ότι ο Πικάσο τον πρόσφερε το 1949 με ιδιόχειρη αφιέρωση «στον ελληνικό λαό για τη συμβολή του στην αντίσταση κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής».

Ο εμβληματικός καλλιτέχνης που δεν είχε επισκεφθεί ποτέ την Ελλάδα, αλλά από νέος διατηρούσε στενή σχέση μαζί της με τις επισκέψεις του στο Λούβρο για να μελετήσει τις αρχαιότητες, θα έχει την τιμητική του στους Δελφούς, στον ομφαλό της Γης, καθώς το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών οργανώνει (από 11/5 έως 10/6) την έκθεση «Pablo Picasso. Ο ιδιοφυής αγωνιστής της τέχνης και της δημοκρατίας μέσα από σπάνιες αφίσες και κεραμικά του».

Θα παρουσιαστούν 55 σπάνιες, αυθεντικές αφίσες που φιλοτέχνησε ο Πικάσο με την τεχνική της λιθογραφίας, της χαλκογραφίας, του λινόλεουμ και αρκετές από τις οποίες έχει υπογράψει. Ολες οι αφίσες της έκθεσης ανήκουν στον συλλέκτη Werner Röthlisberger. Παράλληλα, θα εκτεθούν 20 αντιπροσωπευτικά κεραμικά του, εξίσου πολύτιμα στην εκφραστική τους δύναμη, όπως το εκπληκτικό βάζο με τον αποφασισμένο ταυρομάχο να σκοτώνει τον μανιασμένο ταύρο και τους θεατές της αρένας να παρακολουθούν τις στιγμές ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο. Επίσης, τα πιάτα και τα κανάτια του μαρτυρούν το πάθος του για τη γήινη και ταπεινή ύλη του πηλού και την τέχνη της κεραμικής.

Ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, καθηγητής του Παντείου, Ανδρέας Γκόφας, αναφέρει ότι αυτή η έκθεση γίνεται με αφορμή τον φετινό εορτασμό των 50 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα μας, ενώ αποτελεί «λαμπρή συνέχεια του πολυετούς εικαστικού προγράμματος του Κέντρου το οποίο εγκαινιάστηκε το 1988 με τη Διεθνή Συνάντηση “Οι Εικαστικές Τέχνες στο τέλος του 20ού αιώνα”».

«Ο Πικάσο, άλλοτε ως αρλεκίνος και άλλοτε ως ταυρομάχος, πολέμησε τη βία και τον σκοταδισμό, υπηρετώντας με την τέχνη του την ελευθερία και τα ανθρώπινα ιδεώδη. Πρωτοπόρος των μεγάλων αισθητικών ανατροπών του 20ού αιώνα, προσέγγισε με διεισδυτικότητα τους μύθους και την ιστορία, τα όρια του ανθρώπου και του κόσμου», επισημαίνει ο επιμελητής της έκθεσης, Τάκης Μαυρωτάς.

«Οι λιθογραφικές, χαλκογραφικές και σε λινόλεουμ αφίσες του εκφράζουν μια δυνατή οπτική επαλήθευση της ποίησής του για την τέχνη και τη ζωή. Οι αφίσες ήταν το μέσο για να μεταφέρει τα δικά του μηνύματα για την ειρήνη και τη δημοκρατία, την τέχνη και τη ζωή». Θεματικά, «ο μινώταυρος, οι κένταυροι και οι φαύνοι στοιχειώνουν το έργο του. Πρόκειται για μορφές που, μέσα από την οπτική των μεταμορφώσεων, αποπνέουν τη χαρά της ζωής και το μεσογειακό φως, με πλαστικότητα και όγκο. Η απέριττη γνώριμη γραμμή της τέχνης του συμπορεύεται με την αυθεντική απλότητα της γραμμής της αρχαίας ελληνικής τέχνης».

♦ Η έκθεση εγκαινιάζεται το Σάββατο 11 Μαΐου στις 19.00 στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών στους Δελφούς. Την Κυριακή 12 Μαΐου, στις 10.30, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση με θέμα «Πάμπλο Πικάσο, ο μεγάλος ανανεωτής της τέχνης του 20ού αιώνα», με τους Παναγιώτη Ροϊλό, πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, Ερατώ Χατζησάββα, πρύτανη ΑΣΚΤ, Συραγώ Τσιάρα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μιχάλη Αρφαρά, χαράκτη και ζωγράφο, Μαρίτσα Τραυλού, κεραμίστρια, και Τάκη Μαυρωτά, θεωρητικό και κριτικό της τέχνης.

Διάρκεια έκθεσης: 11 Μαΐου-10 Ιουνίου. Ωρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 08.00-21.00, Σάββατο-Κυριακή 10.00-18.00.