Λύση «ανακούφισης» η τροφή

Αυτό το θέλω και δεν θέλω είχε καταλάβει το κεφάλι της… Εκανε χιλιάδες σκέψεις κάθε μέρα και κάθε λεπτό, ενώ στις άκρες των σκέψεών της κρέμονταν επίσης χιλιάδες ερωτήματα: Γιατί χαλούσε τη δίαιτά της; Ελεγε και ξανάλεγε από την αρχή μέσα της: Γιατί, αφού κάνω όλα τα γεύματα με επιμέλεια –προμηθεύομαι τα τρόφιμα, πάω στο σουπερμάρκετ με λίστα, τα μαγειρεύω, κουβαλώ τα απαραίτητα στη δουλειά μου–, τελικά χαλάω το τόσο προσεκτικά διαμορφωμένο πρόγραμμα διατροφής μου;

Πέρα από τα νεύρα που της δημιουργούσε αυτή η κατάσταση, πέρα από την απογοήτευση ή τον θυμό που ένιωθε λόγω αυτής της επαναλαμβανόμενης συμπεριφοράς ύστερα από πολλές προσπάθειες να χάσει βάρος, τώρα πια υπερτερούσε η απορία: Αφού θέλω να αδυνατίσω, γιατί το καταστρέφω; Μετά θα έβλεπε τι θα έκανε με τα συναισθήματά της. Ισως για άλλη μία φορά να τιμωρούσε τη συμπεριφορά της με καταδίκη σε αφαγία.

Είχε κουραστεί πια, όλο τα ίδια και τα ίδια, είχε αρχίσει να σιχαίνεται τον εαυτό της. Δεν καταλάβαινε, άρα δεν κατανοούσε, την αναποφασιστικότητά της. Ηθελε ή δεν ήθελε να αδυνατίσει; Από τη μια επιθυμούσε να αδυνατίσει και έπειτα σαν να εξαφάνιζε την ίδια της την επιθυμία. Τι στο καλό έκανε; Εμοιαζε να παίρνει μια απόφαση και μετά να την ακυρώνει. Είχε βαρεθεί να λέει τα ίδια και τα ίδια, να σκέφτεται τα ίδια και τα ίδια, να ακολουθεί τα ίδια και τα ίδια και να μένει στο ίδιο σημείο πάντα, δηλαδή να βρίσκεται στο σημείο απ’ όπου είχε ξεκινήσει. Ολη αυτή η επανάληψη της έφερνε μια εικόνα: έκανε μια τρύπα στο νερό. Εκανε δίαιτα, αισθανόταν καλά, χαλούσε τη δίαιτα, απέρριπτε την ύπαρξή της.

Πολύ συχνά σκεφτόταν και έψαχνε να εξηγήσει γιατί φερόταν έτσι, ενώ ήταν πολύ συνεπής και αποφασιστική στη δουλειά της, ενώ σχεδόν πάντα ολοκλήρωνε τις εργασίες ή τις υποχρεώσεις που αναλάμβανε.

Αυτή η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά που έχει ο παχύσαρκος (ξεκινώ δίαιτα - διακόπτω τη δίαιτα) μοιάζει να είναι αναπόφευκτη και σημαντική ταυτόχρονα, μια και επαναλαμβάνεται. Για κάποιο λόγο επαναδημιουργείται αυτό το μοτίβο· και μάλιστα πρέπει να είναι πολύ σημαντικός ο λόγος της επανεμφάνισής του (του μοτίβου), μια και υπερβαίνει τη λογική και τη βούλησή του ατόμου που υπόκειται σε δίαιτα.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μια μορφή καταφυγής του παχύσαρκου σε ανώδυνους και ήρεμους τόπους, μέσω της ανεξέλεγκτης κατάποσης τροφής ή μέσω της ικανοποίησης από γεύσεις τροφών που του έλειψαν.

Κάθε φορά που μου περιγράφουν στο γραφείο μου αυτές τις συνηθισμένες αντιδράσεις κατά τη διακοπή της δίαιτάς τους, η αίσθηση που μου αφήνει ο άνθρωπος που έχω απέναντί μου είναι σαν να βιώνει κάτι που τον «βασανίζει συναισθηματικά» και βρίσκει μια «λύση», μια ανακούφιση στο φαγητό, παρ’ όλο που μπορεί να μην είναι πραγματική η «λύση» αυτή ή μπορεί επίσης να είναι επικίνδυνη για την υγεία του (σάκχαρο, καρδιαγγειακά κτλ).

Δεν πρέπει αυτή την επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά να την πολεμά ποτέ ο υπέρβαρος, ούτε να έχει ως επακόλουθα η διακοπή της δίαιτάς του αφαγίες, στερητική δίαιτα, απόρριψη κτλ. Η «λύση» αυτή κάπου τον εξυπηρετεί. Δεν τη διαλέγει, ούτε την προτιμά· γίνεται ασυνείδητα.

Παρ’ όλες τις συμβουλές και τις οδηγίες που δέχεται σε όλη του τη ζωή, πρέπει ο ίδιος να βρει και να καταλάβει τι του συμβαίνει συναισθηματικά, και πολλές φορές αυτό γίνεται με τη συνδρομή του ψυχαναλυτή.

Οι διατροφικές συνήθειες πολύ συχνά αλλάζουν όταν γίνονται αλλαγές στο ψυχικό πεδίο, μια και άνθρωπος με διαταραχή βάρους κινείται μεταξύ κενού και πληρότητας.