Ενας άλλος κόσμος

Ολοι εμείς που γεννηθήκαμε σ’ αυτά τα δύσκολα αλλά και ηρωικά χρόνια, πόλεμος, Κατοχή, Αντίσταση, Εμφύλιος, έχουμε την εντύπωση ότι δεν ζούμε πια. Ή ότι ζούμε σε έναν άλλο κόσμο...

Οχι μόνον εμείς αλλά και ένα μεγάλο ποσοστό από νεότερες γενιές, πιστοί σε κάποιες ιδέες. Ή, τουλάχιστον, προβάλλοντας κάποια ιδανικά. Παλεύοντας, όσο μπορούμε, για έναν καλύτερο κόσμο. Οσο κι αν μέσα μας κυριαρχεί η ματαιότητα. Οσο κι αν αναρωτιόμαστε αν αξίζει να ζούμε σε έναν χαλασμένο κόσμο που προβάλλει, στο όνομα, τάχα, του ρεαλισμού, το κάθε είδος μηδενισμού. Σε όλους τους τομείς της ζωής, πολιτικής, πνευματικής, κοινωνικής, οικονομικής.

Ενας άλλος κόσμος που το «παίζει» ανεξάρτητος. Και δεν καταλαβαίνει ότι ανεξάρτητος ναι, χωρίς γνώμη όμως όχι. Μπερδεύοντας την ανεξαρτησία με την απραξία. Μιλώντας μια άλλη γλώσσα. Το κακό είναι ότι και αυτός ο άλλος κόσμος πιστεύει ότι εμείς μιλάμε μια νεκρή γλώσσα. Και ενώ συμμετέχει στα έργα της εξουσίας, ταυτόχρονα καταγγέλλει την εξουσία. Αγνοώντας ότι συμμετοχή σημαίνει συνενοχή.

Πότε θα καταλάβει και ο τελευταίος απλός πολίτης ότι ακόμη και η ουδετερότητα νομιμοποιεί τον ένοχο;

Οταν κάποια μεγάλα ονόματα, όπως ο Γκίντερ Γκρας, ο Νόαμ Τσόμσκι και ο Ουμπέρτο Εκο, αποφάσισαν, έτσι αυθόρμητα, σε κάποιες ανάλογες στιγμές να μην αναλάβουν κρατικά αξιώματα. Λέγοντας ότι εμείς που υπηρετούμε την αλήθεια της τέχνης και της επιστήμης, δεν γίνεται να υπηρετήσουμε τη σκοπιμότητα της πολιτικής. Κι όταν τα τελευταία χρόνια οι ίδιοι διανοητές, μαζί με πολλούς άλλους συγγραφείς, επιστήμονες, καλλιτέχνες και δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο, αποφάσισαν να μη συμμετέχουν ακόμη και σε σοβαρές τηλεοπτικές εκπομπές, για να μη νομιμοποιούν το υπόλοιπο κακό τηλεοπτικό πρόγραμμα, πολλοί δικοί μας έπεσαν από τα σύννεφα. Ισως γιατί αυτοί έχουν ήδη γίνει διάσημοι «τηλε-μαϊντανοί».

Τα τελευταία, όμως, δέκα χρόνια φοβόμαστε ότι στον τόπο μας γίνεται κάτι χειρότερο. Ιδιαίτερα στον χώρο του πολιτισμού. Κάποιοι σοβαροί και σημαντικοί επώνυμοι, συνειδητά ή επιπόλαια, συμμετέχουν σε οποιοδήποτε έργο, χωρίς να νοιάζονται για το είδος του έργου αυτού.

Η άλλη, πιο επικίνδυνη περίπτωση συμμετοχής-συνενοχής είναι οι θέσεις των συμβούλων. Σοβαροί και καταξιωμένοι πνευματικοί άνθρωποι διορίζονται, με το αζημίωτο βέβαια, σύμβουλοι επιτροπών και γαλαντόμων επιχειρηματιών, άνευ όρων. Γνωρίζοντας ότι δεν θα κάνουν τίποτε περισσότερο από το να εγκρίνουν και να υπογράφουν προεπιλεγμένες και προαποφασισμένες προτάσεις.

Ακόμη και στην τελευταία και προκλητικά απαράδεκτη απόφαση υποβάθμισης των θεατρικών σπουδών σιωπούν. Ισως γιατί μερικοί προτιμούν να ασχολούνται με τα προβλήματα του θανάτου και όχι της ζωής!

Ενας σημαντικός διανοούμενος, μάλιστα, είχε το θάρρος να δηλώσει δημόσια ότι η πενιχρή πανεπιστημιακή αμοιβή του τον ανάγκασε, για να επιβιώσει, να γίνει ο «γκουρού» ενός παντοδύναμου οικονομικού παράγοντα.

Ευτυχώς ο κόσμος μπορεί στην αρχή να ξεγελιέται, στο τέλος όμως εκδικείται. Ακόμη και την απάτη της διαβόητης «παγκοσμιοποίησης» σιγά σιγά τη συνειδητοποιούν όλο και περισσότεροι απλοί, αποφασισμένοι πολίτες σε όλο τον κόσμο.

Κι όπως λέει ένας ήρωας στο έργο «Η πρόβα» του Γκίντερ Γκρας:

«Το χειρότερο που μπορούμε να πάθουμε, είναι να “συνηθίσουμε”, οι νέες γενιές ιδιαίτερα, ότι όλα τέλειωσαν, όλα σάπισαν, όλα πουλιούνται κι αγοράζονται.

Ε, λοιπόν, ΟΧΙ. Εγώ αυτό δεν πρόκειται να το “συνηθίσω”. Κι όσο εξαρτάται από μένα, θα κάνω ό,τι μπορώ να μην το “συνηθίσουν” και πολλοί άλλοι. Ε, λοιπόν, όχι, κύριοι. Εγώ τουλάχιστον ΟΧΙ... ΟΧΙ...»