Η Αναγέννηση της οικονομίας

«Αν μπορούσαμε να στριμώξουμε τα 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια της Γης σε 12 ώρες, η 12η ώρα της Γης είναι αυτή που διανύουμε τώρα. Σε αυτή την ώρα αρχικά εμφανίστηκαν τα πρώτα ερπετά. Οι δεινόσαυροι έκαναν την εμφάνιση τους πριν από 26 λεπτά, ενώ τα πρώτα ανθρωποειδή εμφανίστηκαν μόλις πριν από 36 δευτερόλεπτα. Οι σύγχρονοι άνθρωποι υπάρχουν στη Γη τα τελευταία 6 δευτερόλεπτα μόνο».

Αυτή είναι μια προσομοίωση που τη χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά στον ΟΗΕ το 2015 για να δείξουν πόσο μεγάλη επίδραση έχει ο άνθρωπος το ελάχιστο διάστημα που υπάρχει πάνω στον πλανήτη σε σχέση με το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Το 2015 ήταν η χρονιά που ο ΟΗΕ υιοθέτησε τους 17 παγκόσμιους στόχους για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Τρεις μήνες μετά, τον Δεκέμβριο του 2015, θα ακολουθούσε η υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού για τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας.

Για να πετύχει όμως η Συμφωνία του Παρισιού πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε. Πρέπει να περάσουμε σε μια άλλη οικονομία, την κυκλική οικονομία.

Η κυκλική οικονομία είναι ο 12ος στόχος του ΟΗΕ και γι’ αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ίδια χρονιά ενέκρινε τα μέτρα για τη μετάβαση των κρατών-μελών στην κυκλική οικονομία. Σε μια οικονομία που χρησιμοποιεί τους πόρους με βιώσιμο τρόπο.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ), η επιτροπή εκείνη που αποτελεί γέφυρα μεταξύ κοινωνίας και πολιτείας και γνωμοδοτεί για την Ε.Ε., ανέλαβε να ενθαρρύνει αυτή τη μετάβαση.

Ηδη από το 2016 δημιούργησε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα για να διευκολύνει τη στροφή στην πράσινη επιχειρηματικότητα.

«Ο κόσμος δεν γνωρίζει τι είναι κυκλική οικονομία» θα πει ο Cillian Lohan, μέλος της ΕΟΚΕ, ανοίγοντας το συνέδριο για την κυκλική οικονομία στις Βρυξέλλες.

«Για να προχωρήσουμε τη μετάβαση προς την κυκλική οικονομία ο ρόλος μας είναι να απαντήσουμε στο ερώτημα των πολιτών. Ποιος έχει την ευθύνη της εφαρμογής της; Η κοινωνία; η πολιτεία ή οι επενδυτές;» θέτει το ερώτημα ο Cillian Lohan στους παρευρισκομένους, αφού, όπως επισημαίνει, «έως τώρα ζητούσαμε από τους πολίτες να αλλάξουν όλη τους τη ζωή για την κλιματική αλλαγή».

«Δεν έχουμε όλες τις απαντήσεις αλλά έχουμε ο ένας τον άλλο» θα πει η Ladeja Godina Kosir, υπεύθυνη για την πλατφόρμα της κυκλικής οικονομίας.

Αλλωστε, όπως επισήμανε η κ. Kosir, η πλατφόρμα έχει αυτό ακριβώς τον σκοπό. Να φέρει κοντά τις επιχειρήσεις απ’ όλα τα κράτη-μέλη και να δημιουργήσει δικτύωση μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών ώστε να μπορούν να μοιραστούν τις ανησυχίες τους, τους προβληματισμούς τους και τις εμπειρίες τους, για να δημιουργηθεί η κουλτούρα της κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη.

Παράλληλα η Ladeja Godina Kosir τόνισε ότι μέσα από την πλατφόρμα και οι πολιτικοί μπορούν να μάθουν τα θέματα που απασχολούν τις επιχειρήσεις και την κοινωνία ώστε οι πολιτικές αποφάσεις να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

Στη σημασία της στενής συνεργασίας και αλληλοκατανόησης των τριών πυλώνων (κοινωνίας, πολιτείας και επιχειρηματικότητας) στάθηκε η αναπληρώτρια διευθύντρια για το Περιβάλλον της Ε.Ε., Joanna Drake.

«Η μετάβαση στην κυκλική οικονομία δεν θα συμβεί εκτός κι αν οι επιχειρήσεις την υιοθετήσουν, η πολιτεία την ενισχύσει και οι πολίτες την πιστέψουν. Πραγματικά πιστεύω ότι η στενή συνεργασία είναι το κλειδί για την επιτυχία» θα πει χαρακτηριστικά η Joanna Drake.

Αναφερόμενη στην πλατφόρμα της κυκλικής οικονομίας είπε ότι επιδιώκει ακριβώς αυτή τη συνεργασία.

«Η πλατφόρμα βασίζεται στη συνεργασία και στον διάλογο μεταξύ όλων. Η επιτυχία της εξαρτάται από την αποδοχή και τη συμμετοχή όλων μας» ανέφερε η Joanna Drake, ενώ προέβλεψε ότι το 2019 θα είναι «μια πολύ ενδιαφέρουσα χρονιά για την πλατφόρμα».

Η πλατφόρμα στην πράξη

Ο δρόμος προς την κυκλική οικονομία περνάει μέσα από την πράσινη επιχειρηματικότητα. Ωστόσο η κάθε χώρα λαμβάνει υπόψη της διαφορετικές παραμέτρους και κριτήρια για να καθορίσει τις προτεραιότητες και τη στρατηγική της για τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία.

Πολύ συχνά οι στρατηγικές των κυβερνήσεων των κρατών-μελών έρχονται σε αντίθεση με τον τρόπο σκέψης των επιχειρηματιών αλλά και με τα συμφέροντα των επενδυτών, ακόμη και της κοινωνίας.

Ολες αυτές οι διαφορετικές προσεγγίσεις παρουσιάστηκαν στο δεύτερο μέρος του συνεδρίου όπου, από την πλευρά των κρατών-μελών, εκπρόσωποι των υπουργείων Περιβάλλοντος είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη μεθοδολογία που ακολουθούν ώστε να επιτύχουν τη μετάβαση, ενώ από την πλευρά των εταιρειών παρουσιάστηκαν τρόποι επανασχεδιασμού των επιχειρήσεων.

Η οπτική της κοινωνίας των πολιτών παρουσιάστηκε από τους εκπροσώπους των ΜΚΟ, που τόνισαν την ανάγκη επανασχεδιασμού των προϊόντων, αφού και η ανακύκλωση έχει κάποια όρια.

Παράλληλα επισήμαναν ότι ο ρόλος των οργανώσεων είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών αλλά για την επιτυχή έκβαση της μετάβασης στην κυκλική οικονομία την κύρια ευθύνη έχουν οι κυβερνήσεις.

Παράλληλα παρουσιάστηκαν επιχειρηματικές πρακτικές κυκλικής οικονομίας όχι τόσο σε μεγάλα μεγέθη επιχειρήσεων που τα απόβλητα της μιας επιχείρησης μπορεί να είναι η πρώτη ύλη μιας άλλης, αλλά σε μικρότερο επίπεδο οικοτεχνίας όπως ρούχα φτιαγμένα από ρετάλια ή κοσμήματα από ανακυκλώσιμα υλικά, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η οικολογία αποτελεί πηγή έμπνευσης για την τέχνη και την οικονομία.

Ο Φίλιππος Σαπουνάς, Ελληνας επιχειρηματίας κεραμοποιίας από τη Λάρισα, που η εταιρεία του είναι εγγεγραμμένη στην πλατφόρμα, θα πει σχετικά.

«Η πλατφόρμα βοηθά να εξωτερικεύσουν τις σκέψεις τους όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Λύνει θέματα εμπιστοσύνης και μαθαίνει τη βιομηχανική συμβίωση και την καλή συνεργασία» για να επιβεβαιώσει την αφρικανική παροιμία που λέει «αν θες να πας γρήγορα προχώρα μόνος, αν θες να πας μακριά προχώρα μαζί με άλλους».