Βέβαιη πρωτιά, αβέβαιο μέλλον για τους Τόρις

Τα ψέματα τελείωσαν και ήρθε πια η ώρα να μιλήσει η κάλπη. Στις σημερινές πρόωρες εκλογές -τις κρισιμότερες που έχει γνωρίσει το Ηνωμένο Βασίλειο εδώ και δεκαετίες, όπως συνομολογούν όλα τα κόμματα-, οι κυβερνώντες Τόρις του Μπόρις Τζόνσον αναμένεται να κατακτήσουν την πρωτιά, ευελπιστώντας, ως γνωστόν, να βγάλουν τη χώρα από την Ε.Ε. μέχρι τις 31 Γενάρη.

Η κατάκτηση όμως και της πολυπόθητης για εκείνους αυτοδυναμίας -που αποτελεί και το ουσιαστικό διακύβευμα αυτής της εκλογικής μάχης- δεν είναι καθόλου δεδομένη, χωρίς να αποκλείεται εν τέλει μια... νικηφόρα ήττα για τους Εργατικούς του Τζέρεμι Κόρμπιν. Σε περίπτωση που ο Τζόνσον δεν καταφέρει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών εδρών (θεωρητικά 326 σε σύνολο 650), αποτύχει να βρει πρόθυμους συμμάχους από μικρότερα κόμματα ή ανεξάρτητους υποψήφιους και παραιτηθεί της προσπάθειας, ο έως τώρα αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα κληθεί τελικά να σχηματίσει κυβέρνηση.

Και αν όντως προκύψει μια «προοδευτική συμμαχία», όπως έχει προτείνει στους Εργατικούς το σοσιαλδημοκρατικό Σκοτσέζικο Εθνικό Κόμμα (SNP), ζητώντας ως βασικότερο αντάλλαγμα δεύτερο δημοψήφισμα για ανεξαρτητοποίηση της Σκοτίας, ο Κόρμπιν θα βρεθεί με τα κλειδιά της Ντάουνινγκ Στριτ στο χέρι, έτοιμος να εφαρμόσει το ριζοσπαστικό του μανιφέστο κατά της λιτότητας, να κλείσει μέσα σε τρεις μήνες νέα συμφωνία με την Ε.Ε. για ήπιο Brexit και να τη θέσει σε νέο δημοψήφισμα εντός εξαμήνου, με τον ίδιο να κρατά, λέει, ουδέτερη στάση. Με δέλεαρ το δημοψήφισμα, είναι πιθανό να λάβει τη στήριξη και άλλων φιλοευρωπαϊκών κομμάτων, όπως οι κεντρώοι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, το ουαλικό Plaid Cymru και οι Πράσινοι. Οι πρώτοι, πάντως, επιμένουν ότι δεν θέλουν με τίποτα να τον δουν πρωθυπουργό, διαφωνώντας κάθετα και με το αριστερό οικονομικό του πρόγραμμα.

Αγχωμένοι Τόρις

Παρά τη σχεδόν σίγουρη εκλογική τους επικράτηση (άνευ συγκλονιστικού απροόπτου πάντα), τα φίδια έχουν ζώσει τον Μπόρις και τους Τόρις, που παρακολουθούν το δημοσκοπικό τους προβάδισμα να φθίνει ολοένα υπέρ των Εργατικών στο άκρως πολωμένο από τη μια, όσο και ρευστό (κυρίως λόγω μπρεξιτικής κόπωσης) από την άλλη εκλογικό σώμα, το οποίο γίνεται ακόμα πιο απρόβλεπτο, εξαιτίας της μαζικής εγγραφής νέων ψηφοφόρων στους εκλογικούς καταλόγους, με τη νεολαία να στηρίζει (παραδοσιακά τουλάχιστον) τους Εργατικούς και την παραμονή στην Ε.Ε. Ακόμα και η δεύτερη και τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση του YouGov σε 100.000 εκλογείς -η μόνη που είχε προβλέψει την απώλεια αυτοδυναμίας της Τερέζα Μέι το 2017- εξακολουθεί μεν να εμφανίζει αυτοδύναμο το κυβερνών κόμμα, με υπεροχή όμως 28 εδρών συγκριτικά με 68 πριν από δύο βδομάδες. Λαμβάνοντας υπόψη και το περιθώριο στατιστικού λάθους, οι δημοσκόποι της YouGov προειδοποιούν μάλιστα πως δεν μπορούν να αποκλείσουν το ρεαλιστικό ενδεχόμενο οι κάλπες να βγάλουν πάλι ένα κοινοβούλιο χωρίς απόλυτη πλειοψηφία κανενός κόμματος, αν πράγματι επικρατήσει η «ψηφοφορία με τακτική» (tactical voting) σε αμφίρροπες εκλογικές περιφέρειες: η σκόπιμη στήριξη δηλαδή υποψηφίων της αντιπολίτευσης σε βάρος υποψηφίων των Τόρις.

Βάσει του συγκεκριμένου γκάλοπ, οι κυβερνώντες συγκεντρώνουν αμετάβλητο ποσοστό 43% και 339 έδρες, που μπορεί να κυμανθούν από 311 έως 367. Ενισχυμένοι κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, τους ακολουθούν οι Εργατικοί με 34% και 231 έδρες. Τρίτο έρχεται το SNP με 41 έδρες, τέταρτοι οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με 15, ενώ το αντιευρωπαϊκό Κόμμα του Brexit υπό τον εθνολαϊκιστή ευρωβουλευτή Νάιτζελ Φάρατζ μένει εκτός Βουλής, χωρίς καμία έδρα. Δεδομένου του πλειοψηφικού μονοεδρικού εκλογικού συστήματος, το μεγάλο στοίχημα για τον Τζόνσον είναι να προκαλέσει πολλαπλές ρωγμές στον λεγόμενο «κόκκινο τοίχο» των Εργατικών: στα εκλογικά οχυρά τους της βόρειας και κεντρικής Αγγλίας που είχαν ψηφίσει υπέρ της εξόδου από την Ε.Ε. στο δημοψήφισμα του 2016. Η σφυγμομέτρηση της YouGov δείχνει επίσης πως οι Τόρις «κλέβουν» σαρωτικά ψήφους από το Κόμμα του Brexit -που είχε θριαμβεύσει στις ευρωεκλογές του Μαΐου- και οι Εργατικοί από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι, παρά τις εξαιρετικά καλές επιδόσεις τους στις ευρωεκλογές, δεν φαίνεται να έχουν ακόμα την ίδια δυναμική, έχοντας ταχθεί ανοιχτά υπέρ της ολοκληρωτικής ακύρωσης του Brexit (άρα και της ανατροπής του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος), κουβαλώντας στην πλάτη τους και τη ρετσινιά των μέτρων λιτότητας που είχαν εφαρμόσει κατά τη συγκυβέρνησή τους με τους Τόρις υπό τον Ντέιβιντ Κάμερον.

Οπως και να ’χει, η προεκλογική εκστρατεία έληξε χθες μέσα σε φρενήρεις ρυθμούς. Με την αντιπολίτευση να τον κατηγορεί για ψεύδη και παραπλάνηση των ψηφοφόρων, ο Τζόνσον έκανε άλλη μια επικοινωνιακή γκάφα, βρίσκοντας καταφύγιο σε ένα... ψυγείο εταιρείας γαλακτοκομικών στο Γιορκσάιρ -και μάλιστα σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση!- στην προσπάθειά του να αποφύγει να μιλήσει σε δημοσιογράφο του ITV, την ώρα που κάποιος από την ομάδα του έβρισε εκνευρισμένος τον ρεπόρτερ. Τις προάλλες, είχε πάρει εν ψυχρώ το κινητό άλλου δημοσιογράφου του ίδιου καναλιού και το είχε βάλει στην τσέπη του, αρνούμενος απαξιωτικά να κοιτάξει τη φωτογραφία άρρωστου παιδιού που κοιμόταν στο πάτωμα δημόσιου νοσοκομείου, προτού καταλήξει να ζητήσει συγγνώμη. «Δεν χρειάζεται να κρυφτώ σε ένα ψυγείο, όταν έρχεται κάποιος να μου κάνει μια ερώτηση», σχολίασε σκωπτικά ο Κόρμπιν, ρίχνοντας το βάρος των τελευταίων προεκλογικών του εμφανίσεων στο καυτό ζήτημα του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS), που δοκιμάζεται από μεγάλες ελλείψεις χρηματοδότησης και προσωπικού ελέω λιτότητας. Μεταξύ άλλων, επανέλαβε τη δέσμευσή του να μην το «ξεπουλήσει» ποτέ στις ΗΠΑ και τον Ντόναλντ Τραμπ, όπως καταγγέλλει τον Τζόνσον ότι επιδιώκει να κάνει μετά το Brexit, στο πλαίσιο σύναψης διμερούς συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την Ουάσινγκτον.